سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: فرض کنید صبح جمعه است و در کنار خانواده میخواهید فیلم سینمایی تماشا کنید. احتمالاً برای اینکه از محتوای فیلم خیالتان راحت باشد و از سلامت آنچه میبینید اطمینان خاطر داشته باشید، تماشای فیلمهای شبکه «نمایش» تلویزیون یکی از گزینههایی است که مانند خیلی از خانوادهها سراغ آن را خواهید گرفت. تصور عمومی این است که محصولی که از شبکههای سیما پخش میشود، فاقد هرگونه صحنه غیراخلاقی است؛ تصوری که تقریباً با درجه تضمین بالا میتوان آن را تأیید کرد، اما سلامت فیلم صرفاً به حذف سکانسهای غیراخلاقی و پوششهای نامناسب محدود نمیشود. بددهنی، ترسناک بودن، خشونت، استعمال دخانیات و مصرف مشروبات الکلی بخشهای دیگری هستند که میتوانند یک فیلم را از نظر محتوایی برای گروههای سنی ممنوع و محدود کنند.
یک خانواده فرضی میخواهند صبح جمعه و روز تعطیلی را در کنار هم به تماشای یک فیلم سینمایی بگذرانند و شبکه «نمایش» را انتخاب کردهاند. این شبکه ساعت ۹:۳۰ جمعه گذشته فیلم «آرزوی مرگ» (Death Wish) محصول سال ۲۰۱۸ سینمای امریکا را پخش کرد. فیلمی با بازی بوروس ویلیس که بدون هیچ هشدار سنی از تلویزیون پخش شد. وقتی صداوسیما برای فیلم یا سریالی محدودیت سنی قائل نمیشود به آن معناست که تماشای این فیلم برای همه اعضای خانواده مجاز است. «آرزوی مرگ» درباره یک خانواده سه نفره است. پدر خانواده یک جراح متخصص است و دخترش یک ورزشکار موفق و در کل همه چیز تا قبل از سرقت از منزل آنها به خوبی میگذرد تا اینکه در یک شب با ورود سارقان مسلح و کشته شدن همسر و دختر، مرد خانواده دچار شوک روحی شده و تصمیم به انتقام میگیرد و شروع به کشتن و از بین بردن تبهکاران میکند. فیلم پر از بددهنی، خشونت رفتاری و صحنههای تکاندهنده قتل و تیراندازی است. فقط در یکی از سکانسها مرد عصبانی گروهی از تبهکاران خردهپا را پس از درگیری لفظی با استفاده از اسلحه کمری آبکش میکند. چندین صحنه خشونتآمیز و نمایش جراحی پیکرهای مجروح بخشهایی از فیلم «آرزوی مرگ» بود که از شبکه نمایش بدون محدودیت سنی پخش شد، اما دیدن این فیلم در امریکا که سازنده آن است هم برای همه مجاز بوده؟ نگاهی به سایت معتبر «IMDB» نشان میدهد که فیلم «آرزوی مرگ» دارای بالاترین میزان ردهبندی سنی و دارای نشان «R» است.
در انگلیس این فیلم برای مخاطب بالای ۱۸ سال مجاز شده و در استرالیا، کاناد، برزیل، آلمان و روسیه نیز همگی ردهبندی ۱۸ سال منظور شده است، اما برای مخاطب داخلی شاید منظور از محدودیت ۱۸ سال بیشتر به معنای فیلم دارای سکانسهای غیراخلاقی باشد، اما آنچه در این فیلم باعث شده چنین ردهبندی سنی اعمال شود، خشونت، درگیری، بددهنی و مصرف مشروبات الکلی بوده است. حال فرض کنید خانواده ایرانی بدون آگاهی از چنین ردهبندی سنی باید صبح خود را با تماشای خشونت خالص بگذراند. در یکی از دیالوگهای فیلم بوروس ویلیس به عنوان پدری خانوادهدوست، به مردی که در پارک و جلوی خانوادهها بددهنی میکند، میگوید: «یک کم مؤدب باش اینجا بچه مچه هست!» آیا صداوسیما به این فکر نمیکند که مخاطب برنامههای آن وقتی که هیچ هشدار سنی وجود ندارد همه خانوادهها هستند و به خصوص در روزهای تعطیل «بچه مچه!» هم پای تلویزیون مینشیند! چرا تلویزیون تا این حد نسبت به محتوای خشونتآمیز و بددهنی و حتی ترسناک بودن فیلمها و سریالهای خارجی بیتفاوت است و این زحمت را به خودش نمیدهد که از مراجع معتبر برای درج محدودیت سنی استفاده کند؟! هشدار سنی برای حقوق مخاطب الزامی است و باید آن را به عنوان مطالبهای حقوقی از صداوسیما خواست.