سرویس سیاسی جوان آنلاین: توسعه تحریمهای ضدایرانی به ابعاد جدید مانند تحریمی که هفته گذشته در بخش فلزات روی داد یا تلاش برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران در جلسه اخیر شورای امنیت مهمترین اقدامات صورت گرفته دولت دونالد ترامپ برای مدیریت شرایط کنونی است، به طوری که او در موضعگیریای که اوایل هفته انجام داد، در عباراتی که موجب استهزای وی در فضای مجازی نیز شد، تأکید کرد به محض پیروزی وی در انتخابات پیش رو با ایران به توافقات جدید خواهد رسید! این در شرایطی است که تقریباً هیچ کدام از اهداف ضدایرانی دونالد ترامپ طی چهار سال ریاست جمهوریاش علیه کشورمان به مرز تحقق نیز نزدیک نشده است، به طوری که نه تابستان داغی در تهران و مراکز استانهای کشور به معنای ایجاد شورشهای اجتماعی- سیاسی گسترده با هدف براندازی حاکمیت سیاسی کشور به وقوع پیوست، نه جمهوری اسلامی ایران برخلاف میل جریان غربزده داخلی حاضر به پذیرش و اجرای شروط چندگانه رئیسجمهور امریکا شد و نه نظام اسلامی تن به مذاکرات شبهبرجامی جدید در قالب موشکی، حقوق بشر یا منطقهای داد.
پروژه بیثمر امریکا
امروز مهمترین پروژه ضدایرانی کاخ سفید برای مقابله با جمهوری اسلامی ایران تمدید تحریمهای تسلیحاتی است که به موجب مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ در یک دوره پنج ساله باید لغو شود. امریکاییها با تفسیر یکجانبه از مفاد منشور سازمان ملل که اختیار گستردهای را به هر کدام از اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل داده است، مدعی هستند به رغم خروج از برجام میتوانند ضمن تمدید تحریمهای تسلیحاتی کشورمان مکانیسم موسوم به ماشه را نیز فعال کنند!
در حالی که امریکاییها اراده دارند در جلسه اخیر شورای امنیت سازمان ملل زمینه تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران را کلید بزنند که بسیاری از اندیشکدهها و رسانهها بر اساس واقعیتهای موجود معتقدند صحنه روابط بینالملل امریکا فاقد توان لازم برای پیشبرد اهداف ضدایرانی خود در این رابطه است.
در همین باره باربارا اسلاوین، عضو اندیشکده آتلانتیک در واشنگتن بیان میکند: «خبرها از ناکامی مایک پمپئو وزیر خارجه امریکا در جمع کردن آرای مثبت اعضای دائم و غیردائم شورای امنیت حکایت دارد. هوک نتوانست دولتهای دیگر را با سیاستهای ایالات متحده همگام کند. احتمال رأی آوردن قطعنامه پیشنهادی امریکا در شورای امنیت اندک است، حتی گفته میشود ۹رأی لازم اعضای شورای امنیت برای رسیدن به مرحله وتو را هم نخواهد داشت.» وی همچنین میگوید: «چند روز پیش مایک پمپئو به رئیسجمهوری تونس که کشورش عضو غیردائم شورای امنیت است، زنگ زد. هدف به دست آوردن رأی مثبت تونس برای این قطعنامه بود، اما تردید دارم تونس هم به آن رأی مثبت بدهد.»
قطعنامه شانس تصویب ندارد
همچنین خبرگزاری رویترز در این زمینه نوشته است: تلاش سه کشور اروپایی برای حصول توافق با چین و روسیه در مورد تمدید تحریم تسلیحاتی ایران ناموفق بوده و قطعنامه پیشنهادی امریکا نیز با شکست مواجه خواهد شد. برخی دیپلماتها میگویند که این اقدام با شکست مواجه میشود. وقتی قرار است شورای امنیت رأیگیری کند هر ۱۵عضو آن ۲۴ساعت فرصت دارند تا نظر خود را اعلام کنند و نتیجه آن در جلسهای عمومی اعلام میشود.
این رسانه مشهور ادامه میدهد: «دیپلماتها میگویند قطعنامه امریکا از حمایت اندکی برخوردار است. برای آنکه روسیه و چین این قطعنامه را وتو کنند، باید دستکم ۹ عضو شورای امنیت به آن رأی مثبت دهند.»
رویترز همچنین از قول یکی از دیپلماتهای ارشد عضو شورای امنیت سازمان ملل ادامه میدهد: «شماری از کشورها خواهند گفت تا زمانی که شورای امنیت نظرش را در مورد قانونی بودن یا نبودن فعال کردن مکانیسم ماشه اعلام نکند، قصد ندارند تحریمهای بیشتری را به اجرا بگذارند. شورای امنیت با توجه به اختلافات داخلی که در این باره دارد، فکر نمیکنم بتواند تصمیمی در این مورد اتخاذ کند. فکر نمیکنم در دنیا عجلهای برای بازگرداندن رژیمهای تحریم وجود داشته باشد.»
موضع دیپلمات روس درباره تمدید تحریم تسلیحاتی
مایک پمپئو وزیر امور خارجه امریکا در توئیتی مدعی شده است این کشور پس از سالها دیپلماسی، این هفته قطعنامه تمدید تحریم تسلیحاتی ایران را به شورای امنیت ارائه خواهد کرد. میخائیل اولیانوف نماینده دائم روسیه در سازمانهای بینالمللی در جواب پمپئو نوشته است: «بیانیهای غیرمنتظره: تلاشی جهت تمدید تحریم تسلیحاتی «پس از سالها دیپلماسی». چه نوع دیپلماسی؟ سیاست فشار حداکثری بسیار کم با دیپلماسی سروکار داشته است. امریکا در پایان سال ۲۰۱۹ شروع به مطرحکردن تحریم تسلیحاتی نمود، بنابراین ماهها، نه سالها».
روز گذشته نیز علی ربیعی، سخنگوی دولت به تلاشهای امریکا در این باره اینگونه در نشست خبری خود پاسخ گفت: «اقدام امریکا قبل از اینکه تهدید ایران باشد، استفاده از ساز و کار شورای امنیت برای تهدید شورای امنیت و به سخره گرفتن سازوکار چندجانبهگرایی است. امریکا میخواهد با استفاده از اهرم شورای امنیت علیه شورای امنیت و نهادهای بینالمللی و سازوکارهای چندجانبه اقدام کند. هر نوع قطعنامهای در نقض قطعنامه۲۲۳۱ غیرقابل قبول بوده و به استهزا گرفتن قوانین بینالمللی است.»
تمدید تحریم تسلیحاتی ایران جنبه تبلیغاتی دارد
رامین مهمانپرست، سفیر اسبق کشورمان در لهستان نیز در گفتگو با مهر، در مورد تلاش امریکا برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران که بنا به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار است در مهر ماه پایان یابد، گفت: آنچه در مورد رفتار ایالات متحده در مورد تلاش برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی علیه کشورمان به نظر میآید، این موضوع است که امریکاییها بیشتر به دنبال استفاده از فضای تبلیغاتی و جنگ روانی هستند.
وی افزود: امریکاییها تلاش میکنند با جنگ روانی و بازی تبلیغاتی حول موضوع تحریمهای تسلیحاتی ایران و برجام، بر انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ تأثیر بگذارند. امریکا تلاش دارد با این قبیل رفتار، مقابل پایان یافتن تحریمهای تسلیحاتی ایران که موعد آن در ماه اکتبر است، مانع ایجاد کند که باید گفت این رفتار غیرقانونی است.
سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه گفت: قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت که برجام هم ضمیمه آن است، پایان یافتن تحریم تسلیحاتی ایران را در ماه اکتبر (مهر) مورد تأکید قرار داده است و هیئت حاکمه امریکا که خود به صورت غیرقانونی از این توافق خارج شده، تعهدات خود را انجام نداده، قطعنامه ۲۲۳۱ را نقض کرده و به دنبال اهداف سیاسی خود با ایجاد فشار حداکثری علیه کشورمان بوده است، حالا تلاش میکند با جنجالسازی در موضوع توافق هستهای و پایان یافتن تحریم تسلیحاتی ایران، عقبماندگیهای انتخاباتی خود را جبران کند.
وی بیان کرد: به نظر میرسد پیشنهاد جدید امریکا هیچ تغییر خاصی نسبت به پیشنهاد قبلی که منجر به شکست شد، نداشته باشد. اقدام امروز امریکا نیز برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران، جنبه روانی و تبلیغاتی دارد و نتیجهای جز شکست برای این کشور ندارد.
شکست جدید در آستانه انتخابات
همانطور که اشاره شد تلاشهای ایالات متحده برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی علیه کشورمان بر اساس آنچه محتمل است نمایندگان روسیه و چین در جلسه شورای امنیت سازمان ملل انجام دهند با شکست مواجه خواهد شد؛ شکستی که میتواند موقعیت متزلزل دونالد ترامپ در رویارویی با جو بایدن را نیز تشدید کند. بنابراین گزاره بعدی امریکا برای جبران مافات فعالسازی مکانیسم ماشه است که بر اساس اختیارات گستردهای که تیم مذاکرهکننده کشورمان بنا بر متن برجام- قطعنامه ۲۲۳۱ به اعضای دائم شورای امنیت سپرده است، صورتدهی آن از نظر دور نیست و میتواند هزینههای برجام را برای کشورمان به چند برابر افزایش دهد.
حال باید منتظر ماند و دید دولت دونالد ترامپ در ۸۰ روز مانده به برگزاری انتخابات، برای جبران شکستهای مستمر در برابر جمهوری اسلامی ایران تدابیر دیگری هم خواهد داشت یا خیر.