سرویس بین الملل جوان آنلاین: زلمای خلیلزاد، نماینده امریکا در امور افغانستان از روز جمعه سفر به دوحه، کابل، اسلامآباد، اسلو و صوفیه را شروع کرده تا درباره تسهیل فرایند تبادل زندانیان و کاهش درگیریها بین طالبان و امریکا گفتگو کند. سهیل شاهین، سخنگوی دفتر سیاسی طالبان در قطر آغاز گفتگوهای صلح با حکومت افغانستان را به آزادی تمام زندانیان این گروه، به ویژه تا روز عید قربان مشروط کرده، ولی دولت افغانستان از بازگشت اعضای آزاد شده طالبان به میدان جنگ ابراز نگرانی کرده است. دواخان مینه پال، معاون سخنگوی اشرف غنی دیروز گفت که پس از توافقنامه صلح میان طالبان و امریکا در قطر، جنگ در افغانستان و کشتار مردم افزایش یافته که این موضوع برای دولت و افغانها قابل پذیرش نیست: «تاکنون شماری از زندانیان آزاد شده طالبان با نیروهای امنیتی در مناطق مختلف افغانستان در حال جنگ هستند و همین امر سبب شده مذاکرات صلح به تعویق افتد.» طالبان بازگشت زندانیان خود به میدان نبرد را رد کرده و سهیل شاهین، سخنگوی دفتر سیاسی طالبان در پیامی توئیتری میگوید: «زندانیان آزاد شده «امارت اسلامی» از سوی امارت اسلامی افغانستان مکلف شدند در خانههایشان بمانند و به میادین نبرد بازنگردند.» با وجود تداوم اختلافات طالبان با کابل، دیروز یک منبع در شورای امنیت ملی افغانستان به رسانهها گفت که حکومت افغانستان ۵۰ زندانی دیگر طالبان را روز شنبه از حبس آزاد کرده است. بر اساس گزارش خبرگزاری افغانستانی آوا، این زندانیان از جمله افرادی بودهاند که مرتکب جرایم سنگین از جمله قاچاق مواد مخدر، آدمربایی، تجاوز جنسی، سنگسار زنان، ترور شده بودند و حکومت افغانستان تا پیش از این مخالف رهایی آنان بود.
فعالیت القاعده در ۱۲ استان
در این بین چیزی که بیشتر از همه به حساسیتها دامن زده، گزارش جدیدی است که سازمان ملل درباره تقویت گرایشها به داعش و القاعده منتشر کرده و در آن از پیوستن عناصر بریده از طالبان به داعش سخن گفته است. در این گزارش که بهتازگی با عنوان «پشتیبانی تحلیلی و تیم نظارت بر تحریمها درباره داعش، القاعده و افراد و اشخاص وابسته» منتشر شده، گفته شده که شبکه القاعده، در ۱۲ ولایت افغانستان فعالیت مخفی دارد و ایمن الظواهری، رهبر این شبکه نیز در افغانستان حضور دارد. گزارش سازمان ملل میگوید که القاعده در مناطقی فراتر از پایگاه تاریخیاش در افغانستان در حال رشدکردن است که در صورت پیشرفت روند صلح با یک چالش جدی روبهرو میشود. این گروه از داعش و شکستگیهای اجتماعی برای تقویت مشروعیت و به دست آوردن کشش و استخدام محلی استفاده میکند.
این گزارش میگوید که بیش از ۶هزار شبهنظامی پاکستانی که اکثراً عضو گروه شبهنظامی تحریک طالبان پاکستان بوده و به اهداف نظامی و غیرنظامی این کشور حمله میکنند در افغانستان مخفی شدهاند. سازمان ملل همچنین برآورد کرده که شمار جنگجویان وابسته به شبکه القاعده در افغانستان، به ۴۰۰ تا ۶۰۰ نفر میرسد. در بخش دیگری از این گزارش آمده که رهبری شبکه القاعده، ارتباط نزدیک خود را با شبکه حقانی حفظ کرده و در ماه فوریه ۲۰۲۰، ایمن الظواهری، رهبر شبکه القاعده با یحیی حقانی، یکی از اعضای ارشد شبکه حقانی دیدار کرده است. در بخش دیگری از این گزارش، آمده است که شاخه القاعده در شبهقاره هند، عملیات خود را زیر چتر طالبان انجام میدهد. بخش حساسیتبرانگیز گزارش سازمان ملل آنجایی است که میگوید سازمان طالبان با شاخه داعش در افغانستان ارتباط پیدا کرده و برخی از اعضای آن هم به این شاخه داعش که مقرش در شرق افغانستان است، پیوستهاند. این گزارش با اشاره به توافق صلحی که امریکا با طالبان در ماه فوریه امضا کرد، تصریح میکند: «اگرچه داعش در عقبنشینی ارضی قرار دارد، اما همچنان قادر به اجرای حملات سطح بالا در بخشهای مختلف کشور افغانستان از جمله کابل است. این گروه همچنین به دنبال جذب شبهنظامیانی از طالبان است که با توافق صلح با امریکا مخالفند.»
رشد القاعده حقیقت ندارد
این همان بخش گزارش است که با واکنش تند طالبان روبهرو شده و این گروه در یک بیانیه مستقل در واکنش به گزارش سازمان ملل گفته که «نهادهای اطلاعاتی افغان با هدف تخریب روند صلح به شورای امنیت اطلاعات نادرست میدهند.» ذبیحالله مجاهد در بیانیه طالبان تأکید میکند که ادعای حضور ۴۰۰ تا ۶۰۰ عضو القاعده در افغانستان حقیقت ندارد: «به دلیل تجاوزات امریکا علیه افغانستان و جنگ بزرگ امکان حضور نیروهای خارجی منتفی است و با تغییرات بزرگ رخ داده در جهان عرب اعضای القاعده مناطق امنی در کشورهای خود یافته و کشور ما را ترک کرده و به سرزمینهای خود رفتهاند.» در بیانیه طالبان تأکید شده که طالبان به توافقنامه امضا شده با امریکا متعهد است و به هیچکس اجازه نمیدهد از خاک این کشور بر ضد امنیت امریکا و متحدین آن استفاده کرده و یا در اینجا مراکز آموزشی ساخته و یا کمک جمعآوری نموده و برای دوام جنگ بهانه ایجاد کند.