سرویس ایران جوان آنلاین: اگر در مورد وسعت و اهمیت تالاب گاوخونی اطلاعات درستی داشته باشیم متوجه میشویم که این تالاب نمیتواند تنها متعلق به اصفهان باشد. زیرا تالاب بینالمللی گاوخونی در فلات مرکزی ایران، با دوبرابر وسعت نسبت به مساحت کلان شهر اصفهان از نظر اکوسیستمی نقش بسیار حساس و ویژهای برای حوضه زایندهرود و استانهای همجوار و کشور دارد. تالابی که اگر بخواهیم تصور خشک شدنش را هم در ذهن تداعی کنیم باید عواقب آن را در سطح ملی ببینیم.
تالابها از سوء مدیریتها ضربه میخورند
طی سالهای اخیر و به خاطر تخصیص ندادن حقابه زیستمحیطی به تالاب گاوخونی علت اول خشک شدن آن، همین امر اعلام شده است.
با استناد به قانون و ضوابط تقسیمبندی سهمیههای آب نیز مشخص میشود که بعد از شرب، اولویت دوم، تأمین حقابههای زیستمحیطی است.
در کنار حقابههایی که به تالاب نمیرسند، استمرار خشکسالی، بارشهای کم و همچنین سدسازی و مهار روان آبها در سرشاخههایی که به زایندهرود منتهی میشدند، از علل دیگر بروز بحران در گاوخونی مطرح هستند.
چند روز پیش بود که رئیس کمیسیون اجتماعی و محیطزیست شورای اسلامی شهر اصفهان گفت: «اگرچه تغذیه اصلی تالاب گاوخونی از زآینده رود و رودخانههای فصلی نظیر ایزد خواست است، اما در چند دهه گذشته با مشکلاتی که این حوضه با آن دست به گریبان بوده، به نوعی که سهم حقابه تالاب بینالمللی گاوخونی پرداخت نشده و همین امر موجب بروز مشکلات زیادی شده است.»
کوروش محمدی با اشاره به اینکه طی روزهای اخیر سد رودشتین به طرف تالاب گاوخونی بسته شد، ادامه داد: «کابوس این فجایع ملی زیستمحیطی، قتل عام هزاران پرنده و آبزی و مهاجرتهای بیرویه و تبعات اجتماعی را به همراه دارد که لازم است برای یک بار هم که شده دولت با اقتدار درباره تالاب بینالمللی گاوخونی چارهای بیندیشد.»
رئیس کمیسیون محیطزیست شورای اسلامی شورای اسلامی شهر اصفهان در شرایطی از دولت استمداد کمک دارد که در بهمن ماه سال گذشته نیز با بیان اینکه مشکل تالاب گاوخونی با مدیریت صحیح حل شدنی است، گفته بود: «هر تصمیم اشتباه در این حوضه میتواند نسلهای آینده را هم تحت تأثیر قرار دهد. زآینده رود را باید به دور از نگاه سیاسی و جناحی و در راستای منفعت مردمی که تاریخ و هویت و زندگیشان به این رود وابسته است تعریف کرد.»
به گفته محمدی، اسناد به دست آمده از حوضه زآینده رود نشان میدهد که از دوران پیش از اسلام و سلاجقه تا صفویه که به طور مستند در طومار شیخ بهایی توزیع آب و میزان حقابه مشخص شد همواره حوضه زآینده رود مدیریت شده است و امروز هم میتوان با مدیریت صحیح به مسائل آن پایان داد.
حالا اگر گاوخونی و تالابهای دیگر وارد بحران میشوند، میتوان فهمید در کنار عوامل طبیعی حتماً سوءمدیریتها بیش از هر چیز دیگری باعث بهوجود آمدن چنین شرایطی هستند.