سرویس اقتصادی جوان آنلاین: به گزارش مهر، بررسی‌ها نشان می‌دهد حدوداً یک‌میلیون و ۹۵۰هزار کامیون در کشور وجود دارد. از این تعداد ۵۷۶هزار و ۵۵ کامیون درون‌شهری و برون‌شهری از جمع کل ناوگان کشور، فرسوده هستند. طی ۲۰ سال گذشته، بر اساس اقدامات انجام گرفته برای نوسازی ناوگان، در مجموع برون‌شهری و درون‌شهری تنها ۲۴هزار و ۵۸۸ دستگاه انواع خودروی سنگین فرسوده تا پایان سال ۱۳۹۸ نوسازی شده است. در بخش جاده‌ای (برون‌شهری) نیز تعداد کل کامیون‌های فعال ۳۴۶هزار و ۲۴۳ دستگاه با میانگین عمر ۲/ ۱۹ سال است. در این بین تعداد کامیون‌های بالای ۲۲ سال ۱۰۷هزار و ۸۸۱ دستگاه است که معادل ۳۱درصد ناوگان برون شهری را تشکیل می‌دهد، از این رو از ششم خرداد ماه امسال طرح نوسازی ناوگان جاده‌ای و راه‌اندازی سامانه مذکور با حضور محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی در سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای کلید خورد. بر اساس این طرح قرار است در مرحله اول، ۵۳هزار دستگاه انواع ناوگان فرسوده تجاری جاده‌ای نوسازی شود. همچنین بر اساس دستورالعملی که سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای با همکاری وزارت صمت برای این طرح تهیه کرده، واردکنندگان می‌توانند به ازای اسقاط هر دستگاه کامیون بالای ۴۰سال، یک دستگاه کامیون کارکرده با عمر حداکثر سه سال از تولیدکنندگان معتبر اروپایی، کره‌ای یا ژاپنی وارد کشور کنند. سهمیه مشخص شده برای واردات این خودرو‌های سنگین، هزار دستگاه در هر ثبت سفارش برای شرکت‌های خودروساز داخلی، ۱۰۰دستگاه برای شرکت‌های حمل و نقلی و ۱۰دستگاه برای اشخاص حقیقی است. ۵۳هزار دستگاه کامیون بالای ۴۰سالی که قرار است در این طرح نوسازی شود، معادل ۱۵درصد خودرو‌های فرسوده سنگین جاده‌ای را تشکیل می‌دهد. به رغم گذشت ۴۸روز از آغاز این طرح، تاکنون هیچ موفقیتی حاصل نشده و به نظر می‌رسد حتی یک دستگاه کامیون دست دوم اروپایی نیز جایگزین خودرو‌های سنگین فرسوده فعال در جاده‌ها نشده است.
طرح ریاست جمهوری برای نوسازی ناوگان حمل و نقل جاده‌ای
پیش از این نیز در سال‌های گذشته (اواخر دولت یازدهم و اوایل دولت دوازدهم) طرحی با عنوان طرح ریاست جمهوری برای نوسازی ناوگان حمل و نقل جاده‌ای آغاز شد که بر اساس آن قرار بود ۱۷۴هزار و ۵۵۰دستگاه انواع خودروی سنگین و نیمه‌سنگین عمومی جاده‌ای اعم از باری و مسافری با استفاده از تسهیلات ۱۲میلیارد دلاری صندوق توسعه ملی نوسازی شود. در این طرح ۵۰درصد هزینه نوسازی را دولت به صورت بلاعوض پرداخت می‌کرد و ۵۰درصد دیگر به صورت ترکیبی از تسهیلات بانکی با سود ۱۸درصد و آورده نقدی متقاضی به اندازه ۲۰درصد قیمت وسیله نقلیه تأمین می‌شد. ۲۵هزار متقاضی در این طرح نام‌نویسی کردند و یک‌میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی به بانک‌های عامل برای اعطای تسهیلات منتقل شد، اما ادامه اجرای این طرح در هاله‌ای از ابهام باقی ماند.
کارشناس اقتصاد خودرو: طرح نوسازی ناوگان حمل و نقل، اوج ناکارآمدی دولت بود
فربد زاوه کارشناس اقتصاد خودرو درباره علت شکست طرح نوسازی ناوگان جاده‌ای (طرح ریاست جمهوری) اظهار داشت: این طرح نماد ناکارآمدی مدیریتی دولت یازدهم است و نشان می‌دهد مانند سایر پروژه‌های بزرگی که کلید زد و حتی نتوانست شروع شود، با شکست روبه‌رو شد. وی ادامه داد: من از ابتدا هم معتقد بودم طرح نوسازی ناوگان جاده‌ای غیرقابل اجراست، دلیل اصلی آن هم این بود که در زمانی که در اوج رونق اقتصادی، بی‌اثر بودن تحریم‌ها و حداقل نرخ تورم قرار داشتیم، باز هم تیراژ تولید خودرو‌های سنگین باری و مسافری ما به ۵۰هزار دستگاه هم نمی‌رسید، در این سال‌ها که حتی ۱۰هزار دستگاه هم نمی‌توانیم خودروی سنگین و نیمه‌سنگین اعم از اتوبوس درون‌شهری و برون‌شهری، مینی‌بوس، کامیون، کامیونت و… تولید کنیم، شکست این طرح کاملاً مشخص بود.
چرا برای عده‌ای انحصار ایجاد شد؟
این کارشناس اقتصادی درباره طرح جدید نوسازی با استفاده از واردات خودرو‌های دست دوم نیز گفت: این طرح نیز با مشکل مواجه شده است و تاکنون خبری از اجرا نیست، علت آن هم این است که واردات کامیون را به خودروسازان دادند، این در حالی است که منافع آن‌ها ایجاب می‌کند واردات کامیون‌های دست دوم با تعلل اجرا شود.
