سرويس بين الملل جوان آنلاين: نادر انتصار، استاد ممتاز علوم سیاسی دانشگاه آلابامای جنوبی، در گقتگو با جام جم آنلاین، درباره اعتراضات اخیر مردم سیاهپوست که باعث تنش‌های متعددی در امریکا شده است گفت: ریشه نژادپرستی در آمریکا قوی و سابقه تاریخی دارد و چندین نسل طول خواهد کشید که ویروس نژادپرستی نابود شود. ویروس نژادپرستی مانند ویروس کرونا است یعنی مقابله با آن آسان نخواهد بود و حتی این ویروس ممکن است به نوعی در جامعه همیشه باقی بماند.
اخیرا دونالد ترامپ گفته که چین را می‌خواهد تحریم کند هدف اصلی این اقدام چیست؟
هدف اصلی ترامپ از این اقدام تقویت پایه داخلی سیاسی خود است. خود را قوی نشان دادن در مقابل چین و در مقابل جو بایدن را ضعیف نشان دادن در مقابل چین به یکی از شعار‌های انتخاباتی ترامپ تبدیل شده استبطور مثال تمام تبلیغات انتخابی ترامپ که این روز‌ها در تلویزیون‌های ایالت و شهر ما پخش میشوند روی این موضوع تأکید دارند و ترامپ به عنوان قهرمانی از آمریکا که در مقابل چین ایستاده است معرفی میشود.
با توجه به این صحبت وزیر امور خارجه المان نیز در این راستا می‌خواهد نقش میانجیگری را انجام بدهد؟ ایا موفق میشود؟
در این مورد احتیاج به میانجیگری نیست، چون آمریکا و چین در بالاترین سطح همواره با یکدیگر در تماس هستند چین آمریکا و شخص ترامپ را خوب میشناسد و با هوچیگری‌های ترامپ آشنائی دارد. رهبران چین خوب میدانند که چه موقع به ترامپ باید جواب بدهند و چه موقع به دلقک بازی‌های او محل نگذارند.
ارزیابی شما از صحبت دونالد ترامپ؛ " از لغو وضعیت مالی و تجاری ویژه‌ای که کشورش برای هنگ‌کنگ قائل بوده خبر داد. " چیست؟ و این موضوع چقدر میتواند به اقتصاد جهانی ضربه بزند؟
این هم از آن حرفهای سر در هوائی است که در هر مورد مراتب ترامپ میزند که خود را رهبری قوی در جهان نشان دهد. اگر ترامپ وضعیت مالی و تجاری ویژه‌ای که کشورش برای هنگ‌کنگ قائل بوده را لغو کند ضررش بیشتر به اقتصاد هنگ‌کنگ و مردم هنگ‌کنگ میرسد و اقتصاد جهانی توانائی این را دارد که خود را از ضربه دراز مدت دور نگاه دارد.
امریکا قبل از شیوع ویروس کرونا سر مسئله اقتصاد با چین اختلافات جنگ تجاری داشتند ایا الان ترامپ دارد سوء استفاده میکند که در این مورد بتواند امتیازات خاص خودش را بگیرد. ارزیابی شما در این باره چیست؟
ترامپ در گرد و خاک بازی‌های اخیرش چین را تنها مقصر شیوع ویروس کرونا معرفی میکند و سازمان جهانی بهداشت را متهم به پیروی کور کورانه از چین کرده است و کمک‌های آمریکا به این سازمان مهم را به صورت تعلیق در آورده است. همانگونه که قبلا گفتم، از الان تا انتخابات رئیس جمهوری آمریکا ترامپ چین را به عنوان قدرتی ترسناک معرفی خواهد کرد که تنها او و نه شخص دیگری میتواند با آن کشور مقابله کند. ترامپ از هر راهی که بتواند برای دو باره انتخاب شدن خود استفاده کند بهره گیری خواهد کرد و از دروغ گوئی و اتهام زدن به هیچ کشوری یا شخصی دریغ نخواهد کرد.
تحریم چین چه ضرری برای کشور‌های اروپایی دارد؟
رابطه تجاری بین اروپا و چین برای هر دو طرف از اهمیت قابل ملاحظه‌ای برخوردار است. واردات چین از اروپا بیش از ۲۰۰ میلیارد یورو است و صادرات چین به اروپا ۳۶۳ میلیارد یورو در سال ۲۰۱۹ میلادی بوده اند. یعنی برای رژیم ترامپ آسان نخواهد بود که اروپا را تحت فشار قرار دهد که از تحریم‌های احتمالی آمریکا بر علیه چین پیروی کند. اگر اروپا تصمیم بگیرد که در مقابل آمریکا جا خالی کند نخواهد توانست خسارات وارد شده به اقتصاد خود را به این زودی جبران کند.
ترامپ از اینکه چین را مقصر می‌داند دنبال این است یک هزا میلیارد دلار را به چین نپردازد. تحریم‌ها برای این است؟
گرچه هیچ عمل غیر قانونی را از ترامپ نمیتوان ناممکن دانست، ولی من فکر نمیکنم در مقطع کنونی رژیم ترامپ بخواهد به این یاغیگری بین المللی دست بزند. خطر چنین کاری برای نظم اقتصاد جهانی مانند بمب اتمی صدمه دار خواهد بود. ولی یک بار دیگر تأکید میکنم برای دوباره انتخاب شدن ترامپ به هر کاری دست خواهد زد حتی به دیوانه گری.
ظاهرا برای انتخاب ۲۰۲۰ شخص ترامپ به شدت دنبال دشمن است و تمام اتفاقات اخیر می‌خواهد به گردن چین بی اندازد این سناریو را چطور می‌بینید؟
رژیم ترامپ پایه اش روی دشمن تراشی بنیان گذاشته شده است و بدون دشمن حقیقی و یا خیالی نمیتواند دوام بیاورد. یک روز این دشمن چین است، یک روز دیگر کشور گروه و یا شخص دیگری است. این فقط ترامپ نیست که اینگونه فکر میکنند. مشاوران و اطرافیان نزدیکش هم به این مرض فکری مبتلا هستند. بطور مثال رابرت اوبراین مشاور امنیت ملی کاخ سفید در گفتگو با شبکه خبری «ای‌بی‌سی‌نیوز» مدعی شد که چین روسیه و ایران در افزایش ناآرامی‌ها در ایالات متحده دست دارند. وقتی مجری برنامه از اوبراین پرسید که آیا او مدرکی در این مورد دارد او از جواب دادن خودداری کرد و به شعار‌های تو خالی بسنده کرد. کلمه خجالت کشیدن برای ترامپ و رژیمش مفهومی ندارد.
اعتراضات اخیر نژاد پرستی در امریکا شاهد هستیم مهمترین دلیل این اعتراضات چیست؟
دلایل مختلفی در این مورد وجود دارند، ولی یکی از دلایل اصلی اعتراضات اخیر مردمی در آمریکا به ساختار اجتماعی، سیاسی و اقتصادی این کشور که ریشه‌های عمیق نژاد پرستی دارد مربوط میشود. گرچه قوانین متعددی بر علیهه تبعیض نژادی در آمریکا وجود دارند، ولی نژاد پرستی مانند یک غده سرطانی در تار و پود ساختار آمریکا همواره وجود داشته است.
دلیل اصلی که دونالد ترامپ دستور شلیک را به سمت معترضان داده است چیست؟ ایا همین امر منجر نمی‌شود که ارای خود را در انتخابات ۲۰۲۰ از دست بدهد؟
در شرایط کنونی این یک درخواست غیر قانونی است و ترامپ اجازه این را ندارد که دستور شلیک را به سمت معترضان صادر کند. این نشانه این است که این شخص یا از قوانین کشور خودش بی اطلاع است یا اینکه برایش مهم نیست که قانونی عمل کند. البته اکثر طرفداران ترامپ از این نوع قلدر بازی ترامپ خوششان میاید و بیشتر مصمم خواهند بود که دوباره به ترامپ در انتخابات ۲۰۲۰ رای دهند. البته در بعضی شرایط محدود رئیس جمهور آمریکا میتواند از ارتش این کشور برای جلوگیری از اعتراضات خشونت بار استفاده کند. در اوائل قرن ۱۹ میلادی کنگره آمریکا قانون سرکشی یا یاغیگری را تصویب کرد که طبق آن اگر نیرو‌های پلیسی و امنیتی ایالتی نتوانستند و یا نخواستند جلوگیری اعتراضات خشن را بگیرند آنوقت رئیس جمهور میتواند ارتش فدرال را برای جلوگیری به کشته شدن مردم عادی و تخریب اموال شخصی و عمومی ارسال دارد. ولی هدف ترامپ از توسل به این قوانین برای قدرت نمائی شخص خودش است نه برای کمک به ایالات. در حقیقت، تا امروز هچ یک از ایالات آمریکا درخواست استفاده ارتش فدرال را از ترامپ نکرده اند. بر عکس، آن‌ها به ترامپ گفته اندکه خودشان قادر به ایجاد امنیت هستند و احتیاجی به دخالت ارتش فدرال ندارند، چون استفاده از ارتش دامنه اعتراضات مردم را بیشتر خواهد کرد.
راه حل اصلی برای حل این نژادپرستی و اعتراضات چیست؟ حتی در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما که یک رییس جمهوری سیاه پوست بود باز شاهد این اعتراضات بودیم؟
این سوال شما جواب ساده‌ای ندارد. از طریق قانون تا اندازه‌ای میتوان جلوی اعمال نژاد پرستانه را گرفت، ولی همانطور که قبلا گفتم ریشه نژادپرستی در آمریکا قوی و سابقه تاریخی دارد و چندین نسل طول خواهد کشید که ویروس نژادپرستی نبود شود. ویروس نژادپرستی مانند ویروس کرونا است یعنی مقابله با آن آسان نخواهد بود و حتی این ویروس ممکن است به نوعی در جامعه همیشه باقی بماند.
شاهد بودیم روز گذشته نیز پنجمین کشتی با پرچم ایران با اسکورت در اب‌های ونزوئلا پهلو گرفت. اینده این تبادل بین ایران و ونزوئلا را چطور می‌بیند ایا به نظر شما فصل جدید در این تبادل اقتصادی وجود دارد؟
به نظر من این تبادل بین ایران و ونزوئلا اهمیت سیاسی اش مهمتر از اهمیت اقتصادی اش بود، چون اولین چالش مهم برای شکستن تحریم‌های آمریکا بر علیهه ایران و ونزوئلا بود. با توجه به فاصله بین ایران و ونزوئلا و دلایل دیگر محدودیت‌های بین تجارت بین این دو کشور وجود دارند و خواهد داشت. در این سال‌های اخیر ایران با برخی از کشور‌های آمریکای لاتین مانند ونزوئلا، بولیوی، اکوادور و برزیل روابط خوبی ایجاد کرده بود، ولی به جز ونزوئلا بقیه این کشور‌ها دولتهایشان توسط راست گرایان به کشور‌های طرفدار آمریکا تبدیل شدند و روابط خود را با ایران تقلیل دادند.
به نظر شما بهتر نیست ایران تبادل اقتصادی و کاالایی خود را به سمت کشور‌های افریقایی و امریکا لاتین ببرد؟
پتانسیل تبادل اقتصادی و کالایی بین ایران و کشور‌های افریقایی بیشتر از پتانسیل تبادل اقتصادی و کالایی بین ایران و آمریکای لاتین است. ولی من بهترین پتانسیل را در گسترش تبادل اقتصادی و کالایی بین ایران و کشور‌های غرب آسیا، آسیای مرکزی و قفقاز و جنوب و شرق آسیا میبینم.
به نظر شما این حرکت ایران با پرچم کشور در اب‌های امریکا چه پیامی برای امریکا و شخص دونالد ترامپ دارد؟
مهمترین پیام برای آمریکا این بود که ایران توانائی تجارت با کشوری که فاصله زیادی با آن دارد و آمریکا آن را جزو حیاط خلوت خود حساب میکند دارد. این عمل ترامپ و اطرافیان دست راستی و ضد ایران او را تا اندازه‌ای شوکه کرد و هنوز آن‌ها عکس العملی نتوانسته اند نشان دهند.
خیلی‌ها منتظر بودند حمله به کشتی‌های ایران از جانب امریکا صورت بگیرد، ولی این اتفاق تا به امروز نیافته است دلیل این چراغ خاموشی نرامپ چیست؟
من فکر کنم که ترامپ و پومپئو متوجه شده بودند که حمله به کشتی‌های ایران که در تجارتی قانونی مشغول بودند یک دزدی و راهزنی دریائی حساب میشد و حتی برای دولتی که قوانین بین المللی را مداوم زیر پا میگذارد هضم این یاغی گری مشکل خواهد بود. شاید آمریکا نگران تلافی گری ایران علیه منافع تجاری خود یا همپیمانانش در خلیج فارس بود. البته من فکر میکنم که در آینده ترامپ ساکت نخواهد نشست و اگر بتواند برای دوباره انتخاب شدنش بهره بگیرد به قانون شکنی و راهزنی دریائی دست خواهد زد.
با توجه به تحولات اخیری، شیوع ویروی کرونا خیلی از کشور‌ها خواستار لغو تحریم‌های ایران شدند، ولی امریکا توجه‌ای به این خواسته‌ها نداشت همچنین امریکا قرار است تحریم تسلیحاتی را مجددا تمدید کند و پرونده را به شورای امنیت ببرد و اینکه کشور‌های اروپایی و روسیه حتی چین نیز مخالف این ماجرا هستند با توجه به این موارد رابطه ایران و امریکا را چطور ارزیابی می‌کنید؟ و این تحریم‌ها تا کی بالا سر ایران است؟
تا مدت زیادی تحریم‌ها بالا سر ایران خواهند بود. از زمان امضای برجام تا کنون برای همه روشن شده است که کشور‌های اروپایی و حتی روسیه و چین یا نمیتوانند یا نمیخواهند که آمریکا را به چالش بطلبند. تحریم‌های ضد ایران بسیار پیچیده هستند و با روی کار آمدن رئیس جمهور جدیدی در آمریکا هم تا سال‌های زیادی باقی خواهند ماند. نقش کنگره آمریکا در تدوین قوانین و ادامه تحریم‌ها را نباید دست کم گرفت. در بسیاری از موارد کنگره آمریکا نقش مخرب تری از رئیس جمهور آمریکا در ادامه و تشدید تحریم‌ها بازی کرده است و میشود گفت که آمریکا به تحریم معتاد شده است.
ریشه نژادپرستی در مذهب من درآوردی لیبرال دموکراسی است نه در افراد. البته این بدان معنا نیست که در بین جوامع و افرادی که لیبرالیسم هم نبوده یا نیست نژادپرستی نیست بلکه این لیبرالها یکی از راه های ورود شیطان به عرصه نابودی انسان بوده اند و هستند.
