سرویس جامعه جوان آنلاین: مجله ماهانه «ریل وی گزت اینترنشنال» از پرچمداران صنعت حمل و نقل شهری و بین شهری در جنبههای فنی، عملیاتی و تجاری بخش ریلی است که در لندن مستقر است. این نشریه با ترکیبی از مقالات برجسته و تجزیه و تحلیلهای عمیق در یکی از شمارههای جدید خود به دستاوردهای پژوهشگران ایرانی پرداخته است.
خودکفایی ریلی
نشریه «ریل وی گزت» با بیان اینکه همه واحدهای تولیدکننده کشور حوزه واگنسازی در ایران ظرف یک دهه آینده بازار خوبی خواهند داشت، نوشته که ایران در این بازه ۱۰ ساله به ۴۰ هزار دستگاه انواع واگن و لکوموتیو نیاز دارد که دانش بنیانهای ایرانی با نفوذ در صنایع داخلی توانستهاند به موفقیتهای مهمی برسند.
در حال حاضر ۷۵ درصد واگنهای مسافری، ۸۵ درصد واگنهای باری و ۳۳ درصد واگنهای مترو در داخل ایران تولید میشوند. این میزان درصد از ساخت هر واگن در داخل کشور نشان میدهد که در حوزه واگنسازی، ایران به خودکفایی رسیدهاست.
این نشریه انگلیسی در گزارش خود تأکید کرده که محققان ایرانی موفق به ساخت دستگاه تولیدکننده خط سوم ریل مترو و قطار شهری شدند که با تولید آن از صرفهجویی ارزی قابلتوجهی در دوران تحریم برای ایران خواهد شد.
بهتر از فناوری خارجی
سیستم خط سوم ریل مترو در ایران ثبت اختراع شده و یک شرکت دانشبنیان آن را تولید میکند. نمونههای خارجی که اکنون در مترو و قطارهای شهری ایران به کار میرود با جوشکاری تولید میشود که امکان جدا شدن از هم را دارد، اما دستگاهی که محققان ایرانی تولید کردهاند، ریل را به صورت یکپارچه تولید میکند. این یکپارچگی مانع شکستهشدن و جداسازی ریل سوم خواهد شد و به این صورت از ضرر و هزینه اضافی جلوگیری میکند.
شبیهساز دانشگاهی در شهرداری مشهد
در همین راستا سال گذشته نخستین سامانه شبیهساز راهبری قطارهای شهری توسط دانشکده راهآهن دانشگاه علم وصنعت تولید و به شهرداری مشهد تحویل شد.
سامانه شبیهساز قطار شهری که به منظور آموزش و رفع نیازهای مهارتی راهبران قطار در شبکه ریلی کشور ساخته شده است؛ شامل دو جایگاه آموزش فراگیران و بخش پست مربی و نظارت میباشد.
با این شبیهساز تمامی شرایط سیگنالینگ مدلسازی میشود و با آموزش تمامی حالات در شرایط واقعی، راهبر قطار آمادگی مواجهه با هرگونه شرایط را دارا خواهد بود که این امر منجر به کاهش هزینهها و حوادث خواهد شد. این شبیهساز میتواند در شرایط غیرعادی، اضطراری و شرایط آب و هوایی مختلف راهبران قطارها را آموزش دهد.
ورود استارتآپی دانشگاه آزاد
دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام شهرری هم در قالب برنامه پایش، قطب حملونقل شده و در تمام حوزههای حملونقل هوایی، دریایی، زمینی و ریلی ورود کردهاست. انعقاد تفاهمنامههای همکاری با پژوهشکدهها و دستگاههای اجرایی از سوی این واحد دانشگاهی موجب عقد قرارداد پروژههای متعدد در زمینه حملونقل شد.
تمرکزگرایی در رویدادهای فناوری و استارتآپی نیز از جمله رویکردهای روبهجلوی این دانشگاه به حساب میرود.
از سوی دیگر محققان دانشگاه صنعتی شریف هم در تحقیقات خود که با همکاری متروی تهران انجام شده به فناوری ساخت مقاومتهای مورد استفاده در ترمز قطارها دست یافتند.
متوقف کردن یا کاهش سرعت یک قطار که وزن بسیار بالایی دارد با ترمزهای معمولی مکانیکی بسیار دشوار است، به ویژه آنکه تعداد توقفها و میزان تغییر سرعت این وسایل حمل و نقل عمومی نسبتاً زیاد است. به همین دلیل، معمولاً قطارها از یک ترمز الکتریکی نیز بهره میگیرند که مرحله اول ترمزگیری را انجام میدهند. پس از کاهش سرعت تا حدی مشخص، ترمز مکانیکی وارد عمل شده و قطار را به طور کامل متوقف میکند. متروی تهران با همکاری دانشگاه صنعتی شریف، موفق به حل این مشکل و ارتقای ایمنی ترمزها شدهاست.
تیم دانشگاه شریف برای حل این مشکل، طراحی خارجی قطارها را اصلاح و طرح جدید را با کمک نرمافزارهای تخصصی، شبیهسازی و درجه حرارت قسمتهای مختلف را بررسی کردند در نهایت نمونه اولیه ساخته شد و مورد آزمایش قرار گرفت و نتیجه کاملاً مثبت بود.
قرارداد ۳ جانبه
سال گذشته هم قراردادی مبنی بر مشارکت در توسعه محصول یک رام قطار مترو برای خطوط مترو تهران و نیز تولید انبوه ۴۲۰ دستگاه واگن مترو با استفاده از پتانسیلهای موجود در دانشگاههای کشور و همکاری یک طراح معتبر بینالمللی منعقد شد.
با امضای تفاهمنامه و سپس قرارداد میان سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رئیسجمهوری و پیروز حناچی شهردار تهران، کنسرسیوم ساخت یک رام قطار مترویی ایجاد و به شرکتهای دانشبنیان مربوطه تنفیذ شد. در این کنسرسیوم به منظور حضور حداکثری شرکتهای ایرانی در این قرارداد با هدف بومیسازی تجهیزات و فناوریهای وابسته، شرکتهای مپنا لکوموتیو، جهاد دانشگاهی و شرکتهای دانشبنیان دانشگاه تهران حضور چشمگیر داشتند. قراردادی که اکنون وارد فاز تولید انبوه ۴۲۰ دستگاه واگن مترو شدهاست.