سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: به گزارش ایبنا، یاسر موحدفرد، دبیرکل بنیاد فردوسی و مدیرعامل موسسه فردوسی توسی در گزارشی تحلیلی به فردوسیشناسی و شاهنامهپژوهی در ایران و جهان پرداخته و مینویسد: در پایگاه رسمی یونسکو، تنها چهرهای که از میان مفاخر ایرانی به گونههای متفاوت از او یاد شده، حکیم فردوسی توسی است، در حالی که یا از دیگر مفاخر ایران، یک بار یادی شده یا به نام دیگر کشورها به ثبت رسمی رسیدهاند یا تاکنون از این مشاهیر نامی برده نشده است. حکیم ابوالقاسم فردوسی، چهرهای نامآور و جهانی به شمار میآید و اثر سترگش شاهنامه، دانشنامهای جهانی است که تاکنون منازعهای بر سر ایرانی بودن او به وجود نیامده است. در بخشی دیگر از این گزارش تحلیلی درباره فردوسیشناسی و شاهنامهپژوهی در ایران و جهان آمده: «شاهنامه بایسنقری» در فهرست حافظه جهانی یونسکو در سال ۲۰۰۶ میلادی به ثبت رسیده و از دیگر سو «هزاره سرایش شاهنامه» با پیشنهاد بنیاد فردوسی به نام ایران در فهرست رویدادهای فرهنگی، هنری و علمی یونسکو در دوسالانه ۲۰۱۱ - ۲۰۱۰ میلادی به ثبت جهانی رسید. با برپایی ۱۵دوره بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی که بدان پاسداشت زبان فارسی هم افزوده شده است، پس از راهاندازی بنیاد فردوسی در ایران با همکاری نهادهای کارگزار فرهنگی، برنامههای دامنهگستری در سراسر گیتی برپا شده که برای کمتر چهرهای از مفاخر جهانی تا کنون برگزار شده است. در فهرست میراث معنوی جهانی یونسکو «آیینهای پهلوانی و زورخانهای» در سال ۲۰۱۰ میلادی به کوشش فدراسیون پهلوانی و زورخانهای ایران و «هنر نقالی» در سال ۲۰۱۱ میلادی با همکاری پژوهشگاه میراث فرهنگی، بنیاد فردوسی، خانه تئاتر و مرکز هنرهای نمایشی به ثبت جهانی رسیده که بیتردید یکی از ویژگیهای این دو آیین و هنر ایرانی تاثیرپذیری از شاهنامه فردوسی است. از دیگر سو، کوششهای ۱۰۰ ساله اخیر استادان همروزگارمان از زندهیادان ملک الشعرای بهار، مجتبی مینوی، عزیزالله جوینی و ایرج افشار تا استادان دکتر جلال خالقیمطلق، دکتر میرجلالالدین کزازی، دکتر فریدون جنیدی و دکتر قدمعلی سرامی که جملگی بر سر نسخهشناسی، تصحیح و ویرایش شاهنامه فردوسی، عمر گرانمایه صرف کردند، باید در بازشناسی بزرگمردی همچون فردوسی اثرگذار باشد. از دیگر پژوهشهای ارزشمند در طرحی پژوهشی از سوی پروفسور چارلز ملویل ۷۳۰ نسخه مشهور از شاهنامه فردوسی که در گنجینه کتابخانهها و موزههای معتبر جهان نگهداری میشود از سوی دانشگاه کمبریج انگلیس نسخهبرداری شده است و در پایگاه رسمی این دانشگاه معتبر با نام پروژه شاهنامه در اختیار پژوهشگران قرار داده شده که نشان از اثرگذاری شاهنامه فردوسی دارد.
دانشنامهنگاری فردوسی توسی
حکیم فرزانه توس و فرزند برومند ایران، فردوسی بزرگ، دانشنامهنگاری است که به باور بسیاری از ایرانشناسان و استادان زبان پارسی در سراسر گیتی، بیگمان نگاهبان تمدن ایرانیان باستان و پیونددهنده آن با تمدن دوره اسلامی است. شاهنامه روایتگر تاریخ کشوری دانشپرور و هنردوست است که میتواند به عنوان پیشکشی از تمدن ایرانی و اسلامی، جان شیفتگان فرهنگ و ارزشهای انسانی را در سراسر جهان سیراب کند، اما ما در شناخت و پاسداشت سرمایه ملی خود چه کردهایم؟ آیا همین که هر سال در روزی خاص به آرامگاه فردوسی برویم، مزارش را گلباران کنیم و از شاهکار جاودانهاش سخن بگوییم، کافی است؟ شاهنامه بزرگترین کتاب حماسی جهان است و زمان زیادی لازم است که یک شخص بتواند همه بیتهای آن را بخواند. شاهنامه روایتگر تاریخ کشوری دانشپرور و هنردوست و پیوند دهنده تمدن ایران باستان و عصر اسلامی است. آگاهیهای بنیادین حکیم توس از تاریخ ۱۰هزار ساله پیشینیان توانسته شاهنامه را سرشار از مطالب آموختنی کند و پیشکشی از سوی فرهنگ و تمدن ایرانی به همه جهانیان باشد تا جان شیفتگان دانش و فرهنگ و هنر را سیراب نماید. به دیگر سخن، حکیم توس به عنوان اندیشمندی ایرانی که بر زبان پارسی، چیرگی کامل داشت، پس از ۴۰سال پژوهش در زبان، ادب و فرهنگ پارسی و همچنین با پیروی از آموزههای بلند قرآنی و بهره گیری از اندیشههای گرانقدر روایی، توانست پیوند دهنده پیشینیان و آیندگان باشد.