تعامل آیت‌الله‌العظمی سیدابوالقاسم خویی با انقلاب اسلامی در آیینه روایت‌ها و تحلیل‌ها
آیت‌الله‌العظمی سیدابوالقاسم خویی در برابر تعرض به ساحت دین از سوی رژیم پهلوی، حساسیت‌های فراوان و تاریخی نشان داد، همانگونه که درباره حوادث جهان اسلام نیز اینچنین بود. مهم‌ترین و دشوار‌ترین فصل از حیات او، در قیام خونین مردم عراق در برابر رژیم صدام رقم خورد که وی با دستگیری از هموطنان، مورد ایذای رژیم بعث قرار گرفت. آیت‌الله پس از این رویداد، در شرایطی دشوار زیست و دارفانی را وداع گفت
انقلاب اسلامی ایران و گرایش به تشیع در کشور نیجریه
شیخ ابراهیم زکزاکی در نیجریه، توانست انقلابی آرام و بدون توسل به هرگونه خشونت را پیش ببرد. انقلاب او، صرفاً در راستای بصیرت‌افزایی مردم محروم و مستضعف نیجریه بود. با توصیه‌های اتاق فکر‌های امریکا و اسرائیل، دولتمردان نیجریه برای جلوگیری از نفوذ روزافزون شیخ در بین مردم نیجریه و گرایش آن‌ها به اسلام انقلابی، احساس خطر و هر روز به بهانه‌های مختلف، به طرفداران وی حمله و آن‌ها را شهید یا زخمی می‌کردند
علامه شهیدسید عارف حسین الحسینی و تجربه‌ای که از رهبری خویش برجای نهاد 
رهبر شیعیان پاکستان در تلاش گسترده خویش، دشواری‌های فراوانی را پذیرا گشت. از شیعیان ناهمسو تا اهل سنت مخالف با وحدت اسلامی، در زمره موانع حرکت وی بودند. سپاه صحابه و دیگر گروه‌های وابسته به عربستان نیز سعی در خنثی ساختن اقداماتش داشتند. دولت ضیاء الحق هم، از مانع تراشی برای او فروگذار نمی‌کرد. شهید این راه ناهموار را، با قدرت پیمود و بسا آرمان‌های دیرین شیعیان آن دیار را محقق کرد
شهید آیت‌الله شیخ‌فضل‌الله نوری پژواک ماندگار حق‌طلبی در تاریخ ایران
مشروطه‌پژوهان حتی در قامت مذمتگران شهید آیت‌الله شیخ‌فضل‌الله نوری اذعان داشته‌اند که او پیش و بیش از هر کس جوهره سکولاریستی این رویداد را شناخت و به همگان درباره آن هشدار داد. او در میان عالمان معاصر در زمره آنان است که علاج واقعه پیش از وقوع کرد و به انتظار عوارض مهلک آن ننشست. با این همه زمانه و جماعت با او همراه نبودند و بسا عناصر و جریانات سال‌ها پس از شهادت به حقانیتش پی بردند
زنده‌یاد آیت‌الله حاج‌میرزا علی مشکینی فقیهی که همواره وحدت را پاس داشت 
موضع قاطع آیت‌الله مشکینی علیه آیت‌الله منتظری از مهم‌ترین فراز‌های حیات سیاسی وی به شمار می‌رود. او که سال‌ها با قائم مقام سابق رهبری دوستی نزدیک داشت، در دهه ۶۰ می‌دید که مواضع ضد انقلاب یا بریدگان از نظام اسلامی از زبان وی تکرار می‌شود! او نخست از در نصیحت و انذار وارد شد و هنگامی که این روند سودی نبخشید، ارتباط خود را با منتظری قطع و مواضعش در این‌باره را نیز علنی کرد
آیت‌الله سیدعبدالله بهبهانی بنای مشروطیت ایران و فرجام عبرت آموزش
آگاهان به بهبهانی زنهار داده بودند که از نجف به تهران بازنگردد. با این همه او با سرسختی مألوف خود عرصه را واگذار نکرد و برای ادامه نقش‌آفرینی سیاسی در نظامی که خود از بانیانش به شمار می‌رفت به تهران آمد. سیدعبدالله در آن دوره و از طریق نفوذ سیاسی خود در طیف اعتدالیون مانع از تندروی‌ها و شالوده‌شکنی‌های دموکرات‌ها می‌شد. چنانکه طرف مقابل نیز دریافته بود با تداوم نقش‌آفرینی بهبهانی، نخواهد توانست به اهداف خود برسد
آیت‌الله العظمی سید‌عبدالله شیرازی از نهضت مسجد گوهرشاد آستان رضوی (ع) تا انقلاب اسلامی
مرجع مجاهد در تاریخ معاصر ایران از دوران فرهنگ سوزی رضاخانی تا پایان حیات، ردپای سیاسی دارد. او در دوران وحشت پراکنی قزاق و به پای همت و اراده، سفر‌ها کرد و عالمان شاخص وقت را به مقاومت دعوت نمود و آنان را منسجم ساخت. وی در برنامه ریزی‌های اولیه و نیز سیر تحقق این قیام مسجد گوهرشاد نیز مشارکتی فعال داشت و در پی آن دستگیر و زندانی شد
آیت‌الله‌العظمی محمدتقی نجفی اصفهانی و عمری مبارزه با استعمار سیاسی و اقتصادی
آنچه در حیات و ویژگی‌های اجتماعی آیت‌الله محمدتقی نجفی بیش از هر امر دیگر به دیده می‌آید، مکانت والای اجتماعی و مردمی اوست. او حامی و پناهگاه بخش بزرگی از مردم اصفهان به شمار می‌رفت و از این رهگذر، قدرتش مورد رشک عوامل بیگانه و نیز حاکم وقت این شهر بود. هم از این روی نیز مدتی به تهران تبعید شد، اما حضور روشنگرش در پایتخت حکومت را بیمناک و پشیمان ساخت و نهایتاً به لغو این اقامت اجباری منتهی شد
علامه شیخ عبدالحسین امینی نجفی، نمادی از پایمردی در پژوهش‌های سترگ
علامه امینی برای تحقیق یا تبلیغ به سفر‌های فراوان رفت. کشورها، شهر‌ها و فرهنگ‌های متنوع آن‌ها را از نزدیک دید و با مردمانش ارتباط برقرار کرد. هدف اصلی او در این همه، اما آشنا‌سازی خلایق با مکتب علوی (ع) و بازگرداندن آنان به دامان پرمهر ولایت بود. خلوصی که شیرینی آن همچنان در کام مستمعان سخنانش باقی مانده است
شهید آیت‌الله حاج شیخ محمد صدوقی نمادی از محبوبیت و کارآمدی ملی
شهر یزد، در عداد مناطق مذهبی ایران است. آنان در طول تاریخ خود به دین و متولیان آن گرایش فراوان نشان داده‌اند. این منطقه با مدیریت شهید آیت‌الله محمد صدوقی به اوج شکوفایی دینی رسید و تجربه‌ای نوین و ارجمند را رقم زد. اولین امام جمعه یزد پس از پیروزی انقلاب اسلامی، ده‌ها مرکز عام المنفعه را ایجاد یا تعمیر کرد و البته جریان خدمت رسانی او به این شهر محدود نشد و تمامی ایران را دربرگرفت
۵