متهمان و محکومان از حقوقی برخوردارند که میتوانند آن را مطالبه کنند
در قانون اساسی، قانون مجازات اسلامی، قانون آیین دادرسی کیفری یا سایر مقررات و آییننامهها، حقوق زیادی برای متهمان پیشبینی شده است. رعایت این حقوق توسط مأموران و مسئولان به حدی مهم است که قانونگذار برای نقض آن در فصل دهم قانون مجازات اسلامی، مجازاتهایی نظیر «حبس» و «محرومیت موقت» یا «دائمی» از مشاغل دولتی تعیین کرده است.