سرویس اقتصادی جوان آنلاین: تداوم صادرات نفت به چین نشان می‌دهد نقشه امریکا برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران شکست خورده است و بزرگ‌ترین مشتری نفت کشور همچنان به واردات از نفت ایران ادامه می‌دهد.
بر اساس آخرین آمار موجود، روسیه با تأمین ۱۶ درصد نفت چین در رده نخست تأمین‌کنندگان نفت این کشور قرار دارد. پس از روسیه، عربستان با سهم ۴/ ۱۲ درصد، آنگولا ۴ /۱۰ درصد، عراق ۴ /۹ درصد، عمان ۲ /۷ درصد، برزیل ۸ /۶ درصد، ایران ۳/ ۶ درصد، کویت ۵ درصد، ونزوئلا ۹/ ۲ درصد، امریکا ۸ /۲ درصد، امارات ۷ /۲ درصد در رده‌های بعدی قرار دارند. در مجموع باید گفت: کمتر از ۴۳ درصد نفت وارداتی چین از تنگه هرمز عبور می‌کند که با توجه به واردات ۲ /۱۰ میلیون بشکه‌ای نفت توسط چین، حدود ۴ میلیون بشکه نیازمندی این کشور از تنگه هرمز عبور می‌کند.
چینی‌ها هم‌اکنون بیش از ۱۲ میلیون بشکه نفت مصرف می‌کنند و پس از امریکا دومین مصرف‌کننده بزرگ نفت جهان هستند. این کشور قصد دارد با سرمایه‌گذاری ۷۷ میلیارد دلاری در میادین نفت خود، تولید نفت خود را افزایش دهد.
۲۵ سال پیش، چین تقریباً ۴ میلیون بشکه در روز نفت تولید می‌کرد که برای تقاضای داخلی محصولات نفتی این کشور کافی بود. در آوریل به طور میانگین ۶۴/۱۰ میلیون بشکه در روز وارد شد که رکوردی جدید است. در ۲۰۱۸ نسبت وابستگی نفت خارجی چین به ۷۰ درصد رسید و انتظار می‌رود این رقم بالاتر هم برود.
در پنج سال آینده، سه شرکت بزرگ چین، پتروچاینا سینوک و سینوپک قصد دارند ۷۷ میلیارد دلار هزینه‌هایشان را بالا ببرند که نسبت به سال گذشته ۱۸ درصد رشد خواهد داشت. برخلاف شرکت‌های غربی، شرکت‌های انرژی دولتی چین در میادین نفتی سرمایه‌گذاری می‌کنند که بالغ هستند و نیاز به هزینه‌های بیشتری برای افزایش تولید دارند. این طرح‌ها نیاز به ۱۳ تا ۲۷ درصد افزایش سرمایه‌گذاری برای رسیدن به اهدافشان دارند.
با افزایش درگیری‌های تجاری بین چین و امریکا، وابستگی به نفت خارجی برای پکن بسیار نگران‌کننده شده است و زی جینپینگ مستقیماً از شرکت‌های انرژی داخلی خواسته تولید داخلی را افزایش دهند. طبق گفته یک محقق در شرکت نفت ملی چین، شرکت مادر پتروچاینا، هزینه‌کرد‌های اضافی تولید را تنها تا ۲۰۰ میلیون تن تا ۲۰۲۲ افزایش می‌دهد که دستاورد قابل‌توجهی نیست.
شرکت‌های انرژی چین با افزایش تولید در این میدان‌های نفتی ریسک بزرگی می‌کنند، چون این میادین نسبت به دارایی‌های سطح بالا بهره‌وری کمتری دارند. چین تأکید دارد وابستگی به تولید‌کنندگان خارجی را کاهش دهد، چون نفت نه‌تن‌ها یک منبع حیاتی انرژی است، بلکه یک سرمایه استراتژیک هم است.
نیاز به منابع مطمئن نفتی
چینی‌ها راهبرد بزرگی را برای امنیت انرژی خود طراحی کرده‌اند که بر این اساس، بدون توجه به فشار‌های بین‌المللی و حداکثرسازی منافع خود، قصد دارند در تأمین نیاز خود فراتر از موضوع تحریم‌ها برنامه‌ریزی کنند. یکی از کشور‌هایی که برای چین اهمیت فراوانی دارد، ایران است. پکن در دور پیشین تحریم‌ها همکاری‌های نزدیکی را با دولت ایران داشت و با دور زدن تحریم‌ها، از ایران نفت وارد می‌کرد.
در دور جدید تحریم‌ها و از اواسط اردیبهشت ماه که ترامپ واردات نفت از ایران را ممنوع کرد، خبر‌هایی به گوش رسید که چینی‌ها خرید نفت از ایران را صفر کردند، اما با این وجود اولین محموله نفت ایران به چین پس از لغو معافیت‌های امریکا تحویل این کشور شد.
به گزارش رسانه‌های خارجی، یک نفتکش تحت مالکیت شرکت ملی نفتکش ایران، نفت را به مجموعه پالایشگاهی و شیمیایی جینگسی در چین تحویل داده و چین اولین نفت‌خام ایران را پس از لغو معافیت‌های امریکا در دوم ماه می‌دریافت کرده است.
طبق گزارشات نفتکش متوسط سالینا پایانه جزیره خارک ایران را در ۲۴ می‌ترک کرده است. سالینا تقریباً یک میلیون بشکه نفت ایران را بارگیری کرده بود.
چند هفته بعد در ۲۰ ژوئن این کشتی به پالایشگاه جینگسی در نزدیکی بندر جینزوی پکن رسید. مالک جینگسی پتروچاینا متعلق به شرکت نفت ملی چین است، یک خریدار قدیمی نفت ایران و شرکت مادر بانک کونلون. بانک کونلون یک مؤسسه مالی در قلب تجارت چین و ایران در دهه گذشته بوده است.
ایران طی سال گذشته مقادیر قابل‌توجهی از نفت خام را به چین تحویل داده است. تأسیسات ذخیره شرکت ملی نفت چین بخشی از ذخایر نفتی استراتژیک این کشور است و می‌تواند ۱۹ میلیون بشکه نفت را در خود جای دهد، ولی در نبود معافیت‌ها، ذخیره نفت خام ایران نقض تحریم‌های امریکا است.
سفر سالینا گزارش‌های قبلی را تأیید می‌کند که چین با وجود تحریم‌های امریکا خرید نفت و محصولات نفتی ایران را از سر گرفته است. انتظار می‌رود چندین نفتکش دیگر در هفته‌های آتی به چین برسند.
نقش اصلی شرکت ملی نفت چین، دومین مجموعه انرژی بزرگ این کشور نشان می‌دهد که چین خرید نفت ایران را از سر گرفته است. وانگ یی، وزیر امور خارجه چین در سفر جواد ظریف، همتای ایرانی خود به این کشور اطمینان داد تا وقتی ایران در معاهده اتمی برجام باقی بماند، چین به حمایت خود از ایران ادامه می‌دهد، ولی مقامات ایران و چین همچنان خرید نفت از ماه می‌به بعد را رد می‌کنند و ترجیح می‌دهند این واردات و صادرات مبهم باقی بمانند.
گمرک چین ۵۸۵ میلیون دلار واردات محصولات نفتی از ایران را در ماه می‌تأیید می‌کند که از ۶/۱ میلیارد دلار آوریل کمتر است، ولی انتظار می‌رود واردات در ژوئن به‌خاطر تعداد قابل توجه نفتکش‌هایی که در راه بنادر چین هستند افزایش یابد.
با توجه به فاصله بسیار ایران و چین و زمان یک ماهه برای خروج نفتکش‌ها از ایران و ورود به بنادر چین، تاکنون خبری درباره میزان فروش نفت ایران به چین شنیده نشده بود که با انتشار نخستین خبر، باید در انتظار واکنش امریکا نشست.
گرچه چینی‌ها قصد دارند سهم تولید نفت را در تأمین نیاز‌های خود افزایش دهند، اما با توجه به جهش بزرگ مصرف نفت این کشور تا پنج سال آینده آن‌ها دوست ندارند از منابع نفتی ایران چشم‌پوشی کنند، چراکه در مقایسه با نفت برخی کشور‌ها مانند آنگولا، نفت ایران نفت ارزان‌تری است.
