سرویس جامعه جوان آنلاین: این تازه‌ترین پژوهشی است که به مناسبت هفته محیط‌زیست در نشریه علوم و فناوری محیط‌زیست منتشر شده است. روز پنجم ماه ژوئن به‌عنوان روز جهانی محیط‌زیست انتخاب شده است، اما مطابق تقویمی که‌وب‌سایت رسمی سازمان محیط‌زیست منتشر کرد، ۱۵خرداد روز محیط‌زیست و ۱۶ تا ۲۲خردادماه هم هفته محیط‌زیست نامیده شده است.
مطابق اسناد منتشر‌شده سازمان ملل، این روز در سال ۱۹۷۴ انتخاب شد و با این هدف که هر سال پیوند حیات‌بخش همه موجودات زنده کره‌زمین با محیط‌زیست را در بستری جهانی یادآوری کنند. تم اصلی گفت‌و‌گو و اطلاع‌رسانی امسال «آلودگی هوا» است.
سالانه بیش از ۸ میلیون نفر در جهان بر اثر تنفس هوای آلوده پیش از موعد می‌میرند که ۴میلیون مورد از این مرگ و‌میر‌ها در آسیا و اقیانوسیه رخ می‌دهد. در جهان بیش از ۹۲درصد افراد هوای آلوده استنشاق می‌کنند و این در حالی است که بنا بر آمار رسمی سازمان ملل، آلودگی هوا و مشکلات ناشی از آن سالانه حدود ۵ میلیارد دلار بر هزینه‌های اقتصادی جهان می‌افزاید. داده‌های یک تحقیق نشان می‌دهد که تعداد قربانیان آلودگی هوا از قربانیان مصرف دخانیات بیشتر است و سالانه حدود ۷ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر در جهان به‌علت مصرف طولانی‌مدت سیگار جان خود را از دست می‌دهند.
پژوهش جدید نشان می‌دهد که با خوردن، نوشیدن و تنفس ده‌ها هزار ریزپلاستیک میکروسکوپی وارد بدنمان می‌شود. به گفته پژوهشگران سالانه هر انسان بسته به محل زندگی‌اش بین ۷۴ تا ۱۲۱ هزار ریزپلاستیک را همراه نفس کشیدن وارد بدن خود می‌کند. همچنین اگر فرد آب لوله‌کشی می‌نوشد، سالانه تا ۴هزار قطعه و اگر آب بسته‌بندی‌شده در بطری پلاستیکی می‌نوشد تا ۹۰ هزار قطعه ریزپلاستیک با آب می‌بلعد. جالب اینکه علم همچنان نمی‌داند که ریزپلاستیک با بدن انسان چه می‌کند. در اکتبر سال گذشته برای نخستین بار، ریزپلاستیک‌های میکروسکوپی در نمونه مدفوع انسان پیدا شدند. چند سال پیش هم این پلاستیک‌ها را در نمونه ادرار انسان یافته بودند. پلاستیک، برخلاف دیگر مواد مصرفی انسان، نمی‌پوسد بلکه در گذر زمان خرد می‌شود. یکی از راه‌های تولید ریزپلاستیک‌ها، همین خردشدن پلاستیک است و یکی از منابع اصلی تولید آن‌ها هم، شست وشوی لباس و رفتن به حمام است؛ چون از شامپو تا جوراب، مواد مصرفی روزمره انسان لبریز از مواد پلاستیکی است. علاوه بر این در زمان تولید، جابه‌جایی و عرضه کالاها، پلاستیک به آب، خاک و هوا نشست می‌کند. همچنین زباله‌های پلاستیکی اغلب در اقیانوس‌های زمین دفن می‌شود، چون تنها ۹درصد پلاستیک تولیدی دهه‌های گذشته در سراسر زمین، بازیافت شده‌اند و آدمی هنوز راهی دیگر برای خلاصی از زباله‌هایش ندارد و آن‌ها را در آب‌های زمین رها می‌کند.
این تحقیق جدید که در دانشگاه آمستردام هلند انجام شده، داده‌های ۲۶ تحقیق پیشین در موضوع ریزپلاستیک و بدن آدمی را کنار هم گذاشت، ولی اذعان کرد: «اطلاعات کافی هنوز در این زمینه وجود ندارد» و «رقم واقعی مصرف ریزپلاستیک می‌تواند چند برابر این ارقام باشد.»
به عنوان مثال، در موضوع غذا‌های مصرفی، این پژوهش نتیجه گرفته هر انسان بالغ بسته به سن و جنسیتش، بین ۳۹ تا ۵۲ هزار - با میانگین ۵۰ هزار - ریزپلاستیک می‌خورد. با این حال داده‌های موجود مقدار ریزپلاستیک‌ها را در تمامی غذا‌ها و نوشیدنی‌ها مشخص نکرده‌اند.
در این پژوهش، مقدار ریزپلاستیک موجود تنها در برخی اقلام مصرفی مثل ماهی‌ها، غذا‌های دریایی، شکر، نمک، آب و نوشابه بررسی شده‌اند. دیگر غذا‌ها هم مانند نان، غذا‌های آماده، گوشت، لبنیات و سبزی‌ها هم در برخی آزمایش‌ها، جواب مثبت به وجود ریزپلاستیک داده‌اند، ولی هنوز میانگین ریزپلاستیک موجود در آن‌ها مشخص نشده است. کنار گذاشتن مصرف پلاستیک یک‌بار‌مصرف و خرید از مغازه‌هایی که پلاستیک استفاده نمی‌کنند، یک راه مبارزه با ریزپلاستیک‌ها عنوان شده است.
