سرویس بین الملل جوان آنلاین: شهر مکه در روز‌هایی که قبله اول مسلمانان با تهدید «قدس فروشی» روبه‌رو است، میزبان سه نشست بود، اول نشست سران شورای همکاری خلیج فارس، دوم نشست سران عرب و سوم اجلاس سران سازمان کنفرانس اسلامی. دو اجلاس اول را دولت عربستان به صورت فوق‌العاده برای بررسی شرایط بی‌ثبات منطقه در سایه حمله مشکوک به نفتکش‌ها در فجیره برگزار کرد و اجلاس سران سازمان همکاری اسلامی را با استفاده از امتیاز میزبانی سازمان کنفرانس اسلامی ترتیب داد. نتیجه اجلاس سران عرب و شورای همکاری خلیج فارس صدور دو بیانیه علیه ایران بود، آن‌هم در اوضاع و احوالی که نگرانی از نشست منامه برای پیشبرد معامله قرن به دغدغه اول جهان اسلام تبدیل شده است. در بیانیه ده‌بندی اجلاس مکه که دیروز همزمان با روز قدس صادر شد، هیچ اشاره‌ای به مسئله قدس و معامله قرن نشده، ولی ضمن محکومیت ایران، جمهوری اسلامی را به اخلال در امنیت منطقه از جمله از طریق حمایت از شورشیان حوثی در یمن و دخالت در امور کشور‌های دیگر متهم کرده است. بیانیه رهبران کشور‌های عرب «حملات تروریستی شبه‌نظامیان حوثی تابع ایران و رفتار‌های رژیم ایران در منطقه» را مورد انتقاد شدید قرار داده و حمله پهپادی به تلمبه‌خانه نفتی عربستان و «حملات انجام شده به کشتی‌های تجاری در آب‌های منطقه‌ای امارات متحده عربی» را به شدت محکوم کرده است. رهبران عرب ادامه حملات پهپادی حوثی‌های یمن به سوی خاک عربستان را نیز محکوم دانسته و خواستار توقف آن شده‌اند. در این بیانیه آمده است که رهبران کشور‌های عرب می‌کوشند «با احترام جمعی به مبانی حسن همجواری و خودداری از دخالت در امور دیگران» امنیت و ثبات منطقه را حفظ کنند در حالی که «رفتار‌های رژیم جمهوری اسلامی ایران در منطقه، در تعارض با این اصول، امنیت و ثبات منطقه را تهدید می‌کند.» این بیانیه بر «همبستگی و وحدت کشور‌های عرب در مقابل دخالت‌های ایران در امور داخلی کشور‌های منطقه» تأکید کرده است. رهبران عرب «ادامه پشتیبانی رژیم ایران از شبه‌نظامیان کودتاچی حوثی در مقابل دولت قانونی یمن و دخالت‌های این رژیم در امور داخلی مملکت بحرین» را هم محکوم دانسته‌اند.
حمایت از بیانیه «از پیش آماده»
در حالی که بسیاری از رهبران عربی در نشست مکه در حمایت از عربستان موضع‌گیری کردند و بیانیه از پیش تهیه شده عربستان را تصویب کردند، برهم صالح، رئیس‌جمهور عراق تأکید کرد که ایران یک کشور همسایه و مسلمان است و امنیت آن قطعاً به سود کشور‌های عربی و اسلامی خواهد بود. بر پایه گزارش شبکه العربیه، برهم صالح ضمن مخالفت با بیانیه مکه علیه ایران تمام تلاش خود را برای بازکردن باب گفت‌وگو‌های سازنده و رد خشونت به کار خواهد بست. احمد ابوالغیط، دبیرکل اتحادیه عرب گفته که عراق از بیانیه کشور‌های عربی حمایت نکرده و در تصویب بیانیه اجلاس سران کشور‌های عربی در مکه شرکت نداشته است. به گفته ابوالغیط، رئیس‌جمهور عراق گفته است: «تمایل دارم توضیح دهم که ما [عراق]در تدوین بیانیه پایانی سهیم نبودیم و عراق به این بیانیه اعتراض دارد». برخی دیگر از کشور‌های عربی نیز هرچند وارد مخالفت با بیانیه عربستان نشدند، تلویحاً رویکرد نشست مکه را رد کردند. «صباح الاحمد الجابر الصباح» امیر کویت در سخنان خود در اجلاس خواستار «ترجیح دادن درایت و استفاده از گفت‌وگو به جای برخورد و مقابله» شد و گفت: «دیدار ما [نشست سران عرب]در شرایط حساسی برگزار می‌شود و این جلسه نشان‌دهنده درک ما از خطرناک بودن تشدید تنش‌های کنونی در منطقه است که برای امنیت و ثبات ما پیامد دارد و ما باید راه‌های حفظ امنیت و ثبات را بیابیم.»
اعتراض سوریه
هیئت عمان در سطح پایین شرکت کرد و سوریه هم در این اجلاس غایب بود. ولی متعاقباً با صدور بیانیه‌ای به بیانیه پایانی اجلاس مکه اعتراض کرد. وزارت خارجه سوریه در بیانیه‌ای ضمن رد ادعای بیانیه پایانی اجلاس مکه درباره ایران اعلام کرد: حضور ایران در سوریه کاملا مشروع و قانونی است و به مبارزه با تروریسم مورد حمایت برخی از کشور‌های شرکت کننده در نشست مکه کمک کرده است.
منابع مطلع در مغرب به وب‌سایت مغربی «هسبریس» گفته‌اند که تصمیم مغرب برای حضور در اجلاس سران عربی و اسلامی به دلیل تحولات منطقه، اتخاذ شده است. وب‌سایت هسبریس همچنین به نقل از این منابع تأکید کرد که «مغرب عملاً تحت فشار است. از یک سو به دلیل دفاع تاریخی از آرمان فلسطین و از طرف دیگر تحت فشار [رعایت]منافع امریکاست.»
تهران:کسی نمی‌تواند قدس را هبه کند!
محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین همچنین از اینکه در عکس پایانی نشست سران عرب در صف دوم قرار گرفت، دلخور بود. عباس که به‌شدت از به حاشیه رفتن مسئله فلسطین ناخرسند است، گفته که در اجلاس اقتصادی «منامه» که طبق خواست امریکا و در راستای طرح «معامله قرن» علیه فلسطین برگزار می‌شود، حاضر نخواهد شد و بدون اشاره صریح به عربستان و امارات که از حامیان اصلی نشست بحرین هستند، گفت: «هر کس می‌خواهد از منافع ملت فلسطین دفاع کند، باید از موضع مورد اجماع [گروه‌های سیاسی در]فلسطین حمایت کند.» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران ضمن ابراز تأسف از رویکرد عربستان سعودی در سوء استفاده از شرایط میزبانی اجلاس سران کشور‌های عضو سازمان همکاری اسلامی در مکه، بیانیه صادره از سوی سران برخی کشور‌های عرب و خلیج فارس را که در آن اتهامات بی‌اساسی علیه ایران مطرح شده است را رد و محکوم کرد. سید عباس موسوی ریاض را به سوی استفاده از «فرصت ماه مبارک رمضان و مکان مقدس مکه مکرمه» متهم کرده که به گفته او «به جای استفاده از فرصت روز جهانی قدس و بهره‌گیری از این روز و نشست سران کشور‌های اسلامی و عربی برای طرح و پیگیری حقوق مردم فلسطین و مسئله قدس شریف، با رویکردی اشتباه، به مسیر ایجاد اختلاف در بین کشور‌های اسلامی و منطقه که خواست رژیم صهیونیستی است، ادامه داده است.» محمدجواد ظریف، وزیر خارجه هم در توئیتی که طعنه غیرمستقیم به نشست مکه بود از سیاست‌های همراستای برخی حکام عرب با رژیم صهیونیستی انتقاد کرد. «قدس» برای فروش نیست. ظریف نوشت: «هیچ کس حق ندارد قبله اول ما را هبه کند. متأسفانه تعداد اندکی از حکام عرب گمان می‌کنند که اگر در کنار نتانیاهو بایستند می‌توانند به آرزو‌ها و خواسته‌های خود برسند!» وزیر خارجه ایران در ادامه نوشت: نتانیاهو در تأمین امنیت رژیم خویش با گنبد آهنین شکست خورده است، بنابراین چگونه می‌تواند امنیت این حکام [عرب]را تأمین کند. رئیس دستگاه دیپلماسی ایران روز چهار شنبه گذشته نیز در توئیتی نوشته بود: «.. قدس برای فلسطینیان و فلسطین است. تاریخ گواه است که هر کسی این واقعیت را نادیده گرفت به شکست ذلت‌باری دچار شد. ایران در کنار فلسطین است.» محمدعبدالسلام، رئیس هیئت ملی یمن و سخنگوی انصارالله نیز روز جمعه بیانیه نشست سران اتحادیه عرب در مکه را یکجانبه خواند و تأکید کرد که این بیانیه با اعمال نفوذ عربستان صادر شده و مهم‌ترین مسائل امت اسلامی از جمله آرمان فلسطین در آن جایی نداشت.
حماس برای اسرائیل کافی است.ماباید قطیف وشرق عربستان را درکوتاه ترین زمان ممکن به موشک نفقطه زن تجهیز کنیم 
