سرویس اقتصادی جوان آنلاین: در سالهای اخیر همزمان با افزایش نرخ تورم، قدرت خرید مردم نیز کاهش یافته و با بروز مشکلات اقتصادی اولین محصولی که از سبد کالای خانوار حذف میشود شیر است، در حالی که نوشابه با تمام مضراتش همچنان جایگاه خود را در خرید مردم از دست نداده است. صنعت لبنی کشور نتوانسته در این سالها تغییر و تحول فکری و اطلاعرسانی کافی در خصوص ضرورت مصرف فرآوردههای لبنی داشته باشد.
برای گسترش مصرف شیر نیازمند حمایت از تولیدکنندگان و فرهنگسازی به صورت همزمان هستیم. در کشورهای اروپایی سرانه مصرف خانوار بیش از ۳۰۰ لیتر شیر و لبنیات است، در حالی که در برنامه ششم توسعه، میزان مصرف شیر و لبنیات باید به ۱۷۰ کیلوگرم و در سند چشمانداز ۱۴۰۴ به میزان ۲۲۵ کیلوگرم میرسید که محقق نشده است. رضا باکری، دبیر انجمن صنایع لبنی در گفتوگو با «جوان» از بیبرنامگی دولت در افزایش سرانه مصرف خانوار انتقاد میکند و میگوید: دو سال است که شیر رایگان مدارس تعطیل شده و مصوبه هیئت وزیران در سال ۹۵ مبنی بر توزیع مقادیر قابل توجهی پنیر در سبد حمایتی خانوار نیز اجرا نشده است. از این رو در شرایط فعلی ضرورت دارد که دولت بر رشد مصرف شیر و لبنیات در داخل کشور متمرکز شود.
وی در پاسخ به این سؤال که در دو سال اخیر چند درصد مصرف شیر و لبنیات کاهش یافته، میافزاید: مصرف کاهش نیافته، اما بین دهکهای مختلف جامعه ارقام آن جابهجا شده است، به طوری که مصرف در اقشار کمدرآمد به شدت کاهش و در اقشار پردرآمد میزان مصرف افزایش یافته است.
۹ هزار تن افزایش ظرفیت تولید در سال ۹۸
باکری از برنامههای تولیدکنندگان برای افزایش ظرفیت تولید در سالجاری خبر میدهد و میگوید: کارخانجات لبنی طرحهای توسعهای خود را برای سال ۹۸ از وزارت صنعت و تجارت اخذ کردهاند و براساس این مجوزها حدود ۹ هزار تن ظرفیت جدید در خط تولید شیر و فرآوردههای لبنی صورت میگیرد که البته افزایش ظرفیت مستلزم افزایش تولید شیر خام است که امیدواریم با مدیریت درست دامداران و وزارت جهاد، چالشی در این بخش به وجود نیاید.
وی میافزاید: طبق گزارش وزارت جهاد کشاورزی تولید شیر خام، سالانه ۱۰ میلیون و ۷۰۰ هزار تن است که پیشبینی میشود امسال این رقم ۷ /۵ درصد رشد داشته باشد. این در حالیست که افزایش ظرفیت کارخانجات ۱۵ برابر تولید شیر خام است.
دبیر انجمن صنایع لبنی از افزایش ۵ /۲ تا ۵ برابری مواد پتروشیمی در صنعت شیر و لبنیات در سال گذشته خبر میدهد و میگوید: چالشی که همه صنایع در سال ۹۷ با آن مواجه بودند، سیاست ارزی دولت بود. دولت با دو نرخی کردن قیمت ارز، سال گذشته آسیب شدیدی به تولیدکنندگان وارد کرد و قدرت خرید خانوار نیز کاهش یافت.
بازارهای صادراتی متزلزل شده
باکری در خصوص بازارهای صادراتی شیر و لبنیات میگوید: متأسفانه در ۱۰ سال گذشته تمرکز صادرات بر دو کشور عراق و افغانستان بود. کشور عراق در دو سال اخیر سیاستهایی در پیش گرفته که به زیان برخی از صادرکنندگان ایرانی است، به طوری که این کشور تعرفه واردات لبنیات از ایران را افزایش داده و راه را برای فعالیت ترکیه و کشورهای عربی باز گذاشته است.
وی میافزاید: از تیرماه سال ۹۷، واردات بستنی و آبمیوه را از ایران ممنوع اعلام کردند و تعرفه برخی از فرآوردههای لبنی را تا ۶۵ درصد افزایش دادند.
باکری از کاهش ۱۳ درصدی حجم صادرات شیر و لبنیات در سال ۹۷ خبر میدهد و میگوید: باید رایزنان بازرگانی در سازمان توسعه تجارت و وزارت امور خارجه فعالیت بیشتری داشته باشند تا بتوانیم روی سایر کشورها به ویژه روسیه و کشورهای CIS متمرکز شویم و کاهش صادراتمان را جبران کنیم.
۴۰ سال آزمون و خطا در تولید
دبیرخانه شیر خراسان رضوی در خصوص مهمترین اقدامات دولت در سال رونق تولید میگوید: متأسفانه دولتها در بخش تولید ۴۰ سال آزمون و خطا داشتند. به محض کاهش عرضه کالایی در بازار داخل، مسئولان راحتترین راه را انتخاب و صادرات آن را ممنوع اعلام کردند.
آرش فرزادنیا میافزاید: اصلاح نظام بانکی، تمرکز بر اعطای تسهیلات با نرخ پایین به تولیدکنندههای کالاهای اساسی باید در صدر برنامههای دولت قرار گیرد تا هم با تحریمهای احتمالی مقابله کند و هم اینکه تولید و اشتغال در داخل کشور رونق بگیرد.
وی تأکید میکند: صدور بخشنامههای آزادی واردات یا ممنوعیت صادرات تولیدکنندگان را دچار سردرگمی کرده و به نظر میرسد نقشه راهی در رشتههای مختلف تولید برای تولید و صادرات وجود ندارد.
فرزادنیا تقویت شرکتهای تعاونی را در سال رونق تولید مؤثر میداند و میگوید: با تقویت شرکتهای تعاونی در روستاها و شهرها اشتغال رونق میگیرد و جوانان از بیکاری و سردرگمی نجات مییابند.
وی جوانگرایی در تولید را شاه کلید رونق در سال جاری میداند و میافزاید: باید به نیروهای جوان کشور، روش پول درآوردن را آموزش بدهیم و جوانانی که سالها فقط در حوزه فرهنگ و سیاست فعالیت کردند به سمت تولید ثروت حلال سوق داده شوند و راههای تولید اشتغال و کسب درآمد را بیاموزند و قطعاً این کار باید از مدارس، دانشگاهها و خانوادهها آغاز شود که در طول ۴۰ سال گذشته مغفول مانده است.