سرویس زنان جوان آنلاین: حوادث سیل اخیر کشورمان که موجب درگیری حدود ۲۵ استان کشور شد باعث گردید زنان بسیاری در این حوادث از خانه و زندگیشان آواره و با آسیبهای جدی روحی و جسمی مواجه شوند، اما در این میان جای مسئولان حوزه زنان و خانواده و چهرههای سیاسی زن در بحبوحه هجوم لشکر سیل و آوار آسیبهای بهجا مانده از آن خالی بود. زنان مسئول و نمایندگان زن مجلس حتی برای لحظاتی برای دلجویی از زنان و کودکان آسیب دیده در حوادث سیل اخیر در اردوگاههای اضطراری اسکان سیلزدگان حاضر نشدند و نهایت واکنش برخی از آنها به این ماجرا نشستن در خانه و نوشتن توئیتهایی درباره شجاعت زنان مناطق سیلزده یا نیازهای ویژه زنان در شرایط بحرانی بود؛ توئیتهایی که خیلی از آنها بیشتر رنگ و بوی منافع سیاسی میدادند تا دلسوزی اجتماعی. برخی از چهرههایی که پیش از این در مواردی همچون افزایش سن ازدواج یا ورود زنان به استادیوم فوتبال چهره شده بودند در این حادثه با سکوت مطلق آنها مواجه شدیم. نمایندگان زن مجلس به جای پرداختن به وضعیت زنان در حادثه سیل ترجیح دادند انرژی شان را روی افزایش تعداد نمایندگان زن در خانه ملت متمرکز کنند.
آسیبپذیری زنان در بلایای طبیعی و غیرطبیعی امری است که دستمایه مطالعات متعددی در دنیا بوده است و نتایج تمامی مطالعات نیز بر این نکته تأکید دارد که زنان و کودکان در حوادث و بلایا چه حوادث و بلایای طبیعی همچون سیل و زلزله و چه حوادث دستساز بشر همچون جنگها آسیبپذیرترند. همین مسئله هم ایجاب میکند تا مسئولان و امدادگران زن در چنین حوادثی در مناطق حادثهدیده حاضر شوند؛ چراکه زنان درک بهتری از مسائل و نیازهای یکدیگر دارند و حضور زنان مسئول و امدادگر به آرامش زنان آسیبدیده کمک میکند. این مسئلهای است که در ماجرای سیل اخیر کمتر با آن مواجه بودیم و جز چند نفر از زنان مسئول همچون معاونت زنان و خانواده، حضور سایر مسئولان زن در مناطق سیلزده حضوری نامرئی بود!
چرا زنان در بلایا آسیبپذیرترند؟
آسیبپذیری زنان در حوادث و بلایا دلایل متعدد و متنوعی دارد؛ از ساختار فیزیولوژی و زیستی زنان گرفته تا ویژگیهای روانی و از همه مهمتر ساختار اجتماعی جوامع که موجب شده است زنان در اینگونه رخدادها نقشی حاشیهای داشته باشند، زیرا از یکسو زنان امدادگر آموزش دیده برای حضور در صحنههای حوادث بسیار اندک هستند و خیلی وقتها عملیات امداد و نجات به واسطه خطرات و سختیهای موجود و آموزشدیده نبودن نیروهای امدادی زن و همچنین توانایی کمتر زنان بدون حضور حتی یک امدادگر زن عملیاتی میشود و این به معنای تحمل فشاری مضاعف روی زنان آسیبدیدهای است که در صحنه حوادث نیازمند کمک هستند. پایبندی به اصول اسلام و ارزشهای اسلامی در میان مردم ما نیز به این مسئله دامن میزند و موجب میشود زنان حادثهدیده با چالشهای جدی و متعددی مواجه شوند. از سوی دیگر فقدان حضور نیروهای امدادی زن در چنین حوادثی موجب غفلت از نیازهای خاص زنان و کودکان در حوادث اینچنینی میشود. اما یکی از اصلیترین دلایلی که موجب میشود نیازهای زنان آسیبدیده در این حوادث نادیده گرفته شود جای خالی مسئولان زن در چنین حوادثی است.
حضور نامرئی
بسیاری از مسئولان زن کشورمان، اما در حوادث سیل اخیر حضوری نامرئی را به نمایش گذاشتند! نمایندگان زن مجلس وقتی پس از تعطیلات طولانی مدت خانه ملت به مجلس بازگشتند بیشتر ترجیح دادند روی طرح افزایش تعداد نمایندگان زن در مجلس تأکید کنند. به همین دلیل هم بود که حتی کمترین اظهارنظری درباره وضعیت زنان در مناطق سیلزده از چهرههای شناخته شده زن در مجلس منتشر نشد.
نمایندگان زن مجلس مشغول چه کاری هستند؟
شاید سیلاب ایام خوبی را برای حمله به شهرها و روستاهای کشور انتخاب نکرد؛ چراکه بهارستانیها تا ۱۷ فروردین ماه در تعطیلات نوروزی به سر میبردند و نمیتوانستند درباره سیل اقدامی داشته باشند! با بازگشایی مجلس بعد از تعطیلات طولانی نوروزی، اما فراکسیون زنان مجلس کارهای مهمتری از رسیدگی به وضعیت زنان سیلزده داشت. حذف تبصره مربوط به سهم زنان در لیستهای انتخاباتی که با تصمیم کمیسیون شوراها در بررسی طرح اصلاح موادی از قانون انتخابات مجلس اتخاذ شده، در حال حاضر مهمترین موضوع مورد توجه نمایندگان زن مجلس است؛ موضوعی که در جلسه علنی مجلس در روز ۲۶ فروردین ماه از سوی فاطمه حسینی تذکر داده شد. فریده اولادقباد رئیس فراکسیون زنان مجلس با تأکید بر ضرورت افزایش مشارکت سیاسی زنان در سطح پارلمان به خانه ملت گفت: «افزایش تعداد نمایندگان زن، یکی از موارد مطالبه جدی فراکسیون زنان مجلس است و اعضای این فراکسیون طرح مربوط به آن را امضا کردهاند.» وی معتقد است: «شاید ما نیز بتوانیم بر تعداد نمایندگان زن مجلس بیفزاییم تا از این طریق بتوان در حوزه سیاستگذاری و قانونگذاری بهتر و مطلوبتر در حوزه خانواده و زنان گام برداشت.» رئیس فراکسیون زنان مجلس، اما از دستاوردهای مجلس دهم به عنوان رکورددار بیشترین تعداد نماینده زن برای زنان سخنی به میان نیاورد همچنانکه در برابر وسعت حادثه سیل اخیر و زنانی که در این حادثه با انواع و اقسام آسیبها مواجه شدهاند هیچ حرفی برای گفتن نداشت.
طرحی که خانه ملت را هم با خود همراه نکرد
طرحها و لوایح مربوط به زنان در مجلس دهم که نسبت به تمام ادوار مجلس بیشترین نماینده زن را دارد آنچنان ناچیز است که اختصاص سهمی از فهرستهای انتخاباتی به زنان نتواند نظر سایر اعضای خانه ملت را جلب کند. نمایندگان مجلس شورای اسلامی با پیشنهاد پروانه مافی، نماینده تهران و عضو فراکسیون زنان مجلس مبنی بر اختصاص حداقل یک ششم فهرستهای انتخاباتی به زنان در حوزههای انتخابیه بالای شش کرسی نمایندگی مخالفت کردند.
فاطمه حسینی، نماینده مردم تهران در ادامه پیشنهاد کرد یک نفر از فهرستهای انتخاباتی حوزههای دارای سه کرسی نمایندگی باید به زنان اختصاص یابد. بر اساس این پیشنهاد، در کرسیهای دارای چهار و پنج کرسی نمایندگی، دو نفر از فهرست انتخاباتی و در حوزههای دارای شش کرسی نمایندگی و بالاتر یک سوم فهرست انتخاباتی به زنان اختصاص مییابد. طبق این پیشنهاد، حوزههای انتخابیه دارای یک یا دو کرسی نمایندگی تحت تأثیر این پیشنهاد قرار نمیگیرند که با این حساب بیش از ۱۷۰ حوزه انتخابیه مشمول این پیشنهاد نیستند.
نمایندگان مجلس شورای اسلامی، اما با ۷۶ رأی موافق، ۱۰۴ رأی مخالف و پنج رأی ممتنع از مجموع ۲۱۴ نماینده حاضر با این پیشنهاد هم مخالفت کردند. دولت و کمیسیون شوراها در این رأیگیری موافق این پیشنهاد بودند.
نمای نزدیک
آنهایی که به مناطق سیلزده سر زدند
در این میان، اما برخی چهرهها هم به مناطق سیلزده سر زدند. معصومه ابتکار، معاون زنان و خانواده رئیسجمهور یکی از این افراد بود. وی در این ماجرا به خرمآباد سفر و با اعضای ستاد هماهنگی جمعی از تشکلهای مردم نهاد برای کمکرسانی به مناطق آسیبدیده از سیل دیدار کرد. وی همچنین از محل استقرار چادرهای هلال احمر در پلدختر بازدید کرد. در این سفر فرحناز میناییپور مشاور وزیر آموزش و پرورش، وحیده نگین مشاور وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و دکتر مینور لمیعیان دبیر کارگروه سلامت و بهداشت معاونت ریاست جمهوری در امور زنان و خانواده نیز برای بررسی و پیگیری امور مربوطه حضور داشتند.