سرويس ايران جوان آنلاين: جاری شدن سیل ناشی از بارشها در اکثر مناطق کشور طی روزهای نخستین سال نشان داد که بیشتر استانها تا حد بسیاری در معرض تهاجم سیلابهای مخرب قرار دارند؛ مسئلهای که ثابت کرد این مهم میتواند ابعاد خسارات و تلفات جانی و مالی سیل را بهشدت افزایش دهد، لذا این مهم موجب شد تا دوباره اجرای عملیات آبخیزداری به عنوان یکی از راههای برتر و مناسب در تعدیل خطرات ناشی از جاری شدن سیلابها بهشدت مورد توجه قرار بگیرد. در این میان همدان ازجمله استانهایی است که با توجه به مستعد بودن در زمینه بارشهای فراوان و در معرض خطر وقوع سیل قرار داشتن در زمینه اجرای طرحهای آبخیزداری اقدامات خوبی را انجام داده است. این در حالی است که هنوز مناطقی وجود دارند که نیاز به اجرای این طرح دارند؛ موضوعی که موجب شد تا روز گذشته، معاون آبخیزداری منابع طبیعی استان همدان بر لزوم توجه به مطالعه طرحهای آبخیزداری در ۹۰۰ هزار هکتار از اراضی نقاط بحرانی استان همدان تأکید کند.
بهبود مدیریت منابع آبی، کاهش فرسایش خاک و رسوبدهی، تغذیه سفرههای آب زیرزمینی و کاهش سیل ازجمله مزایایی به شمار میرود که میتوان با اجرای عملیات آبخیزداری به آن رسید. با توجه به شرایط خوب بارشها و نیاز به مدیریت منابع بارشی و آبهای روان در همدان نیاز بود که در زمینه عملیات آبخیزداری در این استان اقدامات قابل توجهی انجام شود. این مهم موجب شد تا ۱۷ عملیات اعم از احداث بندهای رسوب گیر و کنترل رسوب، عملیات بیولوژیکی و عملیات حفاظتی با هدف کنترل سیل و فرسایش، رسوب و افزایش تولید علوفه در تمامی شهرستانهای استان همدان اجرایی شود. برنامههای مدون در این زمینه باعث شد تا پروژههای آبخیزداری استان تاکنون ۶۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته باشد و با اجرای این پروژهها ۸ میلیون و ۱۰۰ هزار متر مکعب کنترل روانآب انجام بگیرد. از آنجا که اجرای عملیات آبخیزداری میتواند نقش مهمی در افزایش مراتع داشته باشد لذا اجرای پروژههای آبخیزداری در همدان موجب شد تا نزدیک به ۳۰۰۰ تن افزایش تولید علوفه انجام بگیرد.
اجرای عملیات آبخیزداری در تمامی استان
با توجه به اهمیت عملیات آبخیزداری در استان همدان این مهم موجب شده تا در سالهای اخیر اتفاقات خوبی در این زمینه انجام شود؛ به طوری که از ۶۸۰ هزار هکتار مطالعه در حوزه آبخیزداری استان ۳۰۰ هزار هکتار آن طی سالهای ۷۱ تا ۹۷ انجام گرفته و تاکنون از ۳۵ درصد محدوده طرحها و پروژههای آبخیزداری استان ۱۵ درصد آن اجرا شده است. معاون آبخیزداری منابع طبیعی استان همدان با بیان اینکه استان همدان در حوزه آبخیزداری یک میلیون و ۹۴۹ هزار هکتار وسعت دارد که بیش از ۹۰۵ هزار هکتار از این وسعت اراضی ملی است، میگوید: «لذا این مهم ایجاب میکند عملیات آبخیزداری به طور جدی و کامل در تمامی مناطق همدان انجام بگیرد.» محمدمهدی آرتیمانی با اشاره به اینکه روانآبهای ناشی از بارشها در استان همدان به چهار حوزه اصلی سفیدرود، سد کرخه، سد مرزی گاوشان و قرهچای سرازیر میشوند، میافزاید: «از مجموع مساحت استان همدان تاکنون برای ۶۸۰ هزار هکتار مطالعه تفصیلی انجام شده است.»
وی با تأکید بر اینکه بیش از ۹۰۰ هزار هکتار از وسعت عرصههای منابع طبیعی استان همدان نقاط بحرانی است که نیاز به مطالعه در حوزه آبخیزداری دارد، ادامه میدهد: «هدف از اجرای طرحهای آبخیزداری کنترل رسوب، سیل و روانآب است که میتواند منجر به ایجاد تعادل و مدیریت جامع منابع آبی و خاکی شود.» از آنجا که یکی از اهداف آبخیزداری جلوگیری از ورود رسوبات بالادستی به پاییندست حوزههای آبخیز است، لذا تاکنون بیش از ۲۲ هزار سازههای بزرگ و کوچک در سرشاخههای حوزههای آبخیز شهرستانهای استان همدان انجام شده که در نوع خود در کشور بیسابقه است. از آنجا که اجرای عملیات آبخیزداری در همدان باعث شده تا از هر هکتار بیش از ۲۷۰ مترمکعب روانآب را کنترل و ۸۱ مترمکعب آب استحصال شود لذا این مهم موجب شده تا با توجه به بارشهای خوب امسال، پیشبینیشود تابستان جاری بسیاری از گونههای مرتعی استان احیا شود. رئیس اداره امور مرتع و بیابان منابع طبیعی و آبخیزداری استان همدان با تأیید این موضوع و با بیان اینکه بسیاری از مراتع هنوز در زیر برف قرار دارند، میگوید: «با بارشهای مطلوب بهاری امسال گیاهانی که از بین رفته یا در حال نابودی بودند، احیا میشوند.» حسین علیرضایی با اشاره به اینکه اگر مراتع استان قرق شوند به طور قطع گیاهان احیا میشوند، میافزاید: «۴ تا ۵ هزار هکتار از مراتع استان همدان تا پایان فصل چرا در قرق قرار دارند.»