با وجود اینکه در سالهای اخیر سعی شده تا خانههای روستایی برحسی الگوهاب هر استان نوسازی ویا ایمن سازی شود، اما مشکلاتی ازقبیل نبود تسهیلات وامکانات برای اختصاص به این امر در کنار نداشتن توانایی مالی روستاییان باعث شده تا این مهم محقق نشود. موضوعی که موجب شد تا مدیرکل بنیاد مسکن استان تهران اعلام کند: «۶۳ درصد واحدهای مسکونی روستاهای استان تهران فرسوده بوده ونیاز به تخریب ونوسازی دارند.» این اظهارات درحالی است که درمیان این روستاها شهرستانهای قرچک، ورامین و ملارد بالای ۸۰ درصد است این مکانها را به خود اختصاص دادهاند.
هم اکنون پنج میلیون و ۳۷۱ هزار واحد مسکن روستایی در کشور وجود دارد که ۶۱ درصد آنها از دوام و کیفیت مناسبی برخوردار نیستند که قرار است تا سال ۱۴۰۵ تعداد واحدهای مقاوم به ۵۰ درصد برسد. از سوی دیگر تعداد خانوارهای روستایی شش میلیون و ۵۵ هزار خانوار است که نشان میدهد با کسری ۶۸۰ هزار واحد مسکونی روستایی مواجه هستیم. همچنین با توجه به اینکه تا سال ۱۴۰۵ بالغ بر ۹۵ هزار ازدواج در روستاها انجام میشود که لذا نیاز است تا برای این منظور ۷۷۰ هزار واحد مسکونی روستایی ساخته شود. هم اکنون عمده روستاهای کشور به دلیل حوادثی همچون زلزله، سیل و به و طور روزمره با حوادث مواجهند و از طرفی خانههای روستایی به دلیل عدم به کارگیری مصالح مقاوم، دچار مخاطره میشوند. این درحالی است که این از سال ۱۳۸۴ طرح جامع مسکن روستایی ابلاغ شد و دولت مصوب کرد که سالیانه ۲۰۰ هزار مسکن روستایی با تسهیلات ارزان قیمت ساخته شود، که این طرح تقریبا هر ساله کجدار ومریز درحال انجام شدن است.
فرسودگی نیمی از خانههای روستایی استان تهران
با وجود اینکه در سالهای اخیر سعی شده تا خانههایی فرسوده روستاییان در استانهای مختلف تخریب وازنوساخته شود، با این حال تا رسیدن به این منظور راه درازی در پیش است، که به عنوان مثال میتوان از وضعیت فرسودگی خانههای موجود در روستانهای استان تهران نام برد. مدیرکل بنیاد مسکن استان تهران دراین خصوص میگوید: «۶۳ درصد واحدهای مسکونی روستاهای استان تهران فرسوده هستند.» غلامرضا صالحی میافزاید: «طبق آخرین سرشماری که از مسکنهای روستاها در استان تهران انجام شده است، حدود ۲۲۷ هزار مسکن سرشماری شده که از این تعداد حدود ۱۴۳ هزار واحد مسکونی شامل ۶۳ درصد واحدهای مسکونی روستاها فرسوده هستند.»
این درحالی است که با توجه به اینکه استان تهران در پهنه پرخطر زلزله قرار دارد، لذا نیاز است تا برای رسیدن به این منظور تمام امکانات بسیج شود. این مهم موجب شد تا با همکاری فرماندار، بخشدار و دهیاری بتوانیم به صورت پایلود، اجرای طرح مقاوم سازی را برای اولین بار در کشور و در شهرستان ورامین شروع شود. این درحالی است که ۸۰ درصد اماکن روستایی شهرستان ورامین فرسوده است و ازحدود ۱۳ هزار واحد مسکونی در روستاهای این شهرستان سرشماری شده است، ۱۰ هزار واحد مسکونی روستایی آن نامقاوم هستند. این درحالی است که طبق اظهارات کارشناسان، هم اکنون فرسودگی بافتهای روستاهای شهرستانهای قرچک، ورامین و ملارد بالای ۸۰ درصد است که این بسیار نگران کننده است.
نوسازی در اسرع وقت
احتمال وقوع حوادثی از قبیل:، زلزلههای مهیب، سیل، توفان، صاعقه، خشکسالی، سرمازدگی، بهمن، فرونشست زمین، آتش سوزی و گرد و غبارموجب شده تا هرلحظه امکان نابودی خانههای روستایی به وقوع بپیوندد؛ لذا این مهم باعث شد تااز سال ۱۳۸۴وابلاغ ومصوب شدن طرح جامع مسکن روستایی و دولت سالیانه ۲۰۰ هزار مسکن روستایی با تسهیلات ارزان قیمت بسازد. مدیرکل بنیاد مسکن استان تهران با تایید این موضوع میگوید: «حمایتهای ویژهای از طرف بنیاد مسکن کشور برای شهروندان این روستاها در ۳ شهرستان در نظر گرفته شده و به شهروندانی که بخواهند منازل خود را تخریب کنند و نوسازی کنند تسهیلات مناسبی داده میشود.»
صالحی تصریح میکند: «بنیاد مسکن به افرادی که توان مالی برای تخریب بنای منزل خود در روستاهای تهران ندارند قول میدهد که وام ۸ میلیون تومانی بلاعوض اهدا کند.» به گفته وی با هماهنگی انجام شده با تمامی دهیاریهای استان تهران، قرار شد که پروانه و مجوز ساخت بنای منازل مسکونی برای اهالی هر روستا به صورت رایگان از طرف دهیاری صادر و تمامی نقشه کشیهای ساختمانی به صورت رایگان از طرف بنیاد مسکن انجام شود. از آنجا که حادثه خبر نمیکند بنابراین مردم با تمام خدماتی که بنیاد مسکن ارائه میدهد، سعی کنند به سرعت منازل خود را نوسازی کنند. این درحالی است بنیاد مسکن استان تهران در حال تلاش و رایزنی هست تا به صورت زنجیرهای بانکها به مردم وام بپردازند و سقف تسهیلات که به شهروندان ارائه میدهد، ۲۵ میلیون تومان با کارمزد ۵ درصد است که به صورت اقساط ۱۲ سال پرداخت میشود. ازطرفی بنیاد مسکن به شهروندانی که منازل نامقاوم دارند این قول را میدهد که وام ۴ تا ۸ میلیون تومان به صورت بلاعوض اهدا کند و پروندههای آنها به صورت رایگان صادر شود تا سریعا منازل خود را مقاوم سازی کنند.
افزایش سقف تسهیلات روستایی برای نوسازی بافت فرسوده
از آنجا که برای بازسازی ونوسازی روستاهای کشور نیاز به تسهیلات بالا با اقساط پاییت است لذا این مهم به صورت جدی باید دنبال شود معاون بازسازی بنیاد مسکن با اشاره به اینکه تسهیلات روستایی به ۲۵ میلیون تومان افزایش یافت ¬¬و در بانکهای عامل قابل پرداخت است میگوید: «طرح ویژه بهسازی مسکن روستایی از سال ۸۴ آغاز شد و -سالانه ۲۰۰ هزار واحد تسهیلات ¬به روستاییان پرداخت میشود. عزیزالله مهدیان میافزاید: «در سال ۸۴ ¬تسهیلات از¬ ¬۵ میلیون تومان با ¬کارمزد ۵ درصد شروع شد و اکنون در سال ۹۷ سقف وام به ۲۵ میلیون تومان رسید و تا پایان امسال به ۲۰۰ هزار واحد تسهیلات پرداخت میشود.»
این درحالی است که در سال گذشته تسهیلات ۱۸ میلیون تومانی ¬به ¬-۱۲۰ هزار واحد و تسهیلات ۲۰ میلیون تومانی که مشمول نواحی مرزی کشور است به ۸۰ هزار واحد پرداخت شد. وی با اشاره به تضمین دریافت تسهیلات برای نوسازی واحدهای روستایی ادامه میدهد: «این تسهیلات بسیار ساده و با سفته زنجیره پرداخت میشود.» مهدیان با بیان اینکه تاکنون از محل بهسازی مسکن روستایی حدود یک میلیون و ۶۵۰ هزار واحد تکمیل شده است و ۴۰۰ هزار واحد (در غالب بازسازی مسکن سانحه دیده) بازسازی شده است. تصریح میکند: «تاکنون بیش از ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار واحد از ۵ میلیون و ۳۰۰ هزار مسکن روستایی مقاوم سازی شده است.»
به گفته وی پارسال¬¬ بدلیل مشکلات بانک ها، ¬ پرداخت تسهیلات کمتر از حد تعیین شده (سالی ۲۰۰ هزار واحد) بود علاوه بر آن نیز سال گذشته حوادث زیادی از جمله سیل و زلزله در کشور صورت گرفت و ¬حدود ¬-۱۰۰ هزار واحد کار بازسازی انجام شده است¬ و تلاش میشود¬ تا پایان سال ۱۴۰۵، ¬¬۸۵ درصد خانهها مقاوم شود.
درکنار این مهم به منظور تسریح نوسازی خانههای روستایی همه بانکها به جز بانکهای خصوصی ملزم به پرداخت هم تسهیلات هستند.