شاید بسیاری از ایرانی‌ها و به خصوص نسل‌های جدید ندانند یا از یاد برده باشند که زمانی ایرانی‌ها برای کار به ژاپن می‌رفتند و پول‌های خود را برای خانواده‌ها می‌فرستادند و خیلی از آن‌ها اکنون در ایران تجارت و ساخت و ساز می‌کنند یا مغازه و حجره‌ای جاندار در بهترین نقاط کشور دارند، اما اکنون این اتفاق بسیار نادر یا شاید تقریباً هیچ است در حالی که ارسال پول توسط مهاجران به کشور‌ها روندی رو به رشد دارد و بسیاری این موضوع را به عنوان عامل مهمی در توازن رشد و توسعه و سرازیر شدن سرمایه به کشور‌های کمتر توسعه‌یافته می‌دانند.
طبق گزارش بانک جهانی مقدار پولی که در سال جاری میلادی توسط کارگران خارجی به کشور‌های خودشان فرستاده‌اند به رکورد ۵۲۹ میلیارد دلار رسید، اما در کشور ما اگر چه این آمار به درستی درباره کارگران خارجی وجود ندارد، با این حال نگاهی به ترکیب مهاجران و عطش مهاجران به عدم بازگشت به ایران حکایت از آن دارد که بیش از آنکه ارز خارجی به داخل وارد شود، ارز‌ها با سرعت بیشتری در حال خروج است، چنانکه تنها در سه ماهه اول سال ۹۷، ۳ /۵ میلیارد دلار خروج سرمایه داشته‌ایم که در قیاس با سه ماه اول سال ۹۶ با خروج ۳/ ۱ میلیارد دلار روندی رو به رشد را داراست.
این در حالی است که اگر چه وضعیت فعلی کشور در کوتاه مدت و متأثر از تحریم‌ها ارزش پول ملی کاهش یافته‌است، اما اگر مهاجران به قصد نگاه بلند‌مدت به دنبال سرمایه‌گذاری باشند با احتمال بالاتری، آینده ایران درخشان و بازده آن بیشتر از سایر کشور‌ها خواهد بود.
به این آمار‌ها توجه کنید:
طبق آمار و گزارش بانک جهانی مقدار پولی که توسط کارگران خارجی به کشور‌های خودشان فرستاده می‌شود به رکورد ۵۲۹ میلیارد دلار در سال گذشته رسید و به یک منبع اصلی تأمین مالی خارجی برای این کشور‌ها در ۲۰۱۹ تبدیل می‌شود.
این مقدار ۶/ ۹ درصد نسبت به رکورد قبلی ۴۸۳ میلیارد دلار در ۲۰۱۷ افزایش یافته‌است. انتقال پول به کشور‌های فقیر و در حال توسعه ۷۷ درصد وجوه ارسالی در جهان است که طبق گزارشات در ۲۰۱۸، ۶۸۹ میلیارد دلار بود و نسبت به ۶۳۳ میلیارد دلار ۲۰۱۷ افزایش نشان می‌داد. این آخرین اطلاعات مهاجرت و توسعه است که در سال جاری توسط بانک جهانی اعلام شد. هند بزرگ‌ترین دریافت‌کننده این وجوه ارسالی به داخل کشور است که به ۷۹ میلیارد دلار در سال گذشته رسید. طبق گزارش بانک جهانی، وجوه ارسالی بیش از ۱۴ درصد در هند رشد داشته‌است. فاجعه سیل در کرالا باعث افزایش کمک مالی مهاجران هندی به خانواده‌هایشان شد.
پس از هند، چین (۶۷ میلیارد دلار)، مکزیک (۳۶ میلیارد دلار)، فیلیپین (۳۴ میلیارد دلار) و مصر (۲۹ میلیارد دلار) قرار داشتند. در سال جاری انتظار می‌رود انتقال پول توسط مهاجران به ۵۵۰ میلیارد دلار برسد و تبدیل به کانال اصلی جریان خارجی پول به داخل کشور برای کشور‌های دارای درآمد کم تا متوسط شود.
بانک جهانی اعلام کرد به جز چین، وجوه ارسالی به کشور‌های با درآمد پایین تا متوسط (۴۶۲ میلیارد دلار) به طرز قابل‌توجهی بیشتر از جریان سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ۲۰۱۸ (۳۴۴ میلیارد دلار) بوده‌است.
اگر چه از میزان فرار سرمایه و بازگشت پول به کشور اطلاعات دقیقی وجود ندارد، اما نگاهی به خروج سرمایه‌های اعلامی در سال‌های اخیر از سوی مرکز پژوهش‌ها و بانک مرکزی می‌توان دریافت که از سال ۸۸ تا ۹۲ بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار ریال درسال ۹۲ حدود ۳/۹ میلیارد دلار، ۵/۲۹۴ میلیارد دلار، ۹۵، حدود ۳/۱۸ میلیارد دلار، ۹۶ حدود ۳/۱۹ میلیارد دلار، سه ماه اول سال ۳/۵۹۷ میلیارد دلار و در مجموع دست‌کم بیش از ۱۶۰ میلیارد دلار طی ۱۰ سال اخیر خروج سرمایه داشته‌ایم که یا صرف خوشگذرانی و تحصیل آقازاده‌ها یا خرید خانه در کشور‌هایی مانند قبرس، دبی، گرجستان، ترکیه شده یا به شکل عمده‌تری برای پذیرش مهاجرت به کشور‌هایی مانند کانادا و امریکا و اروپا شده‌است، هر چند که استرالیا نیز یکی از کشور‌های مقصد آقازاده‌های سیاسی برای مهاجرت و خرج کردن است.
ریشه تعارض یا دست‌کم آمار غیر‌قابل قیاس بازگشت سرمایه از سوی مهاجران وخروج سرمایه را می‌توان در نحوه خروج نیروی انسانی از کشور ارزیابی کرد. تقریباً ریشه خروج سرمایه را آقازاده‌ها، رانتخواران و سیستم بانکی مشکل‌دار ما است که در تمام سال‌های اخیر این روند سرمایه‌گذاری و بازگشت ارز توسط مهاجران را برعکس کرده و همواره بیشتر از جذب سرمایه فرار سرمایه داشته‌ایم. اگر چه نمی‌توان مدعی شد که خروج سرمایه دقیقاً منطبق با رابط مهاجران خارجی ما دارد، اما حساب سرمایه منفی در آمار‌های بانک مرکزی می‌تواند به عنوان زنگ خطری جدی در این‌باره باشد که نه‌تن‌ها باید برای بهبود سیاست‌های پولی، بهبود محیط فضای کسب و کار و برنامه‌ریزی بهتر برنامه‌ریزی کرد، بلکه برنامه‌ای متناسب با شرایط را برای متقاضیان کار از سوی وزارت کار، رفاه و تأمین اجتماعی می‌طلبد. همچنین از آنجایی که روند صادرات و ترکیب صادرات نشان می‌دهد باید مکانیزمی برای بازگشت جدی دلار‌هایی بود که تقریباً از بخش‌های دولتی و شبه‌دولتی صادر می‌شود. مطالبه را می‌توان در این روز‌ها از سوی فضای مجازی به خوبی دریافت که خواستار بازگشت آقازاده‌هایی هستند که این روز‌ها پدرانشان مرگ بر امریکا می‌گویند یا از دیوار سفارتش بالا رفته‌اند اما...
