سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: «جوان» در گفتوگو با صادق کرمیار به موضوع ساخته نشدن «نامیرا» در سینما و تلویزیون پرداخته است. چند ماه پیش بود که صادق کرمیار در مصاحبهای از ساخته شدن فیلم سینمایی «نامیرا» خبر داد، اما روز گذشته با انتشار یادداشتی قضیه منتفی شدن ساخت فیلم سینمایی «نامیرا» را مطرح کرد، پیش از این نیز وی از منتفی شدن تولید سریال «نامیرا» خبر داده بود. این نویسنده و کارگردان، درباره منتفی شدن یک باره ساخت «نامیرا» میگوید: «نمیدانم چه کسی به سرمایهگذار توصیه کرده که به یک باره آنها اعلام کردهاند نمیخواهند در این پروژه حضور داشته باشند. با کنار کشیدن آنها ساخت فیلم سینمایی منتفی شده است.»
ما استراتژی فرهنگی نداریم
به رغم اینکه در کشورمان بزرگترین و منظمترین فعالیتهای فرهنگی برای زنده نگه داشتن فرهنگ عاشورا و ارج نهادن به قیام حسینی (ع) انجام میشود، در سینما و تلویزیون شاهد کمترین حجم از تولیدات با موضوع زندگی و زمانه امام حسین (ع) هستیم. کرمیار در پاسخ به این سؤال که چطور با وجود اینکه امام حسین (ع) برای مردم ایران جایگاه ویژهای دارد، هیچ گاه در سینما و تلویزیون، اثری در خور جایگاه آن امام و قیام عاشورا ساخته نشده است، پاسخ میدهد: «چند دلیل برای این اتفاق وجود دارد. اول اینکه یک نگاه خاص وجود دارد که نمیخواهد و اجازه نمیدهد درباره امام حسین (ع) با نگاههای دیگر اثری ساخته شود. این نگاه میخواهد ماجرای کربلا و قیام امام حسین (ع) را آن طور که دوست دارد روایت کند، پول و قدرت هم دارد. نگاه نامیرا به عاشورا و کربلا نگاهی است که بسیاری از بزرگان آن را قبول دارند، اما با وجود تأیید آنها هم نگذاشتند کار تولید شود و «نامیرا» را تحمل نکردند.» وی ادامه میدهد: «دلیل دیگر این است که متأسفانه افرادی وجود دارند که فقط برای کاسبی وارد کار شده و کاسبانه برای امام حسین (ع) و کربلا کار میکنند و آن را محملی برای کسب و کار قرار دادهاند. آنها با قدرت در سوگوارهها وارد میشوند، چون سودشان در آنجاست.» کرمیار در ادامه تأکید میکند: «دلیل دیگر این است که اساساً ما استراتژی فرهنگی و هنری نداریم که بخواهیم بر اساس آن حرکت کنیم. همه اتفاقها را کسانی تعیین میکنند که پول و قدرت دارند.»
در هیئت قیمه میدهند، اما کتاب نه!
آخرین فیلمی که در سینما درباره قیام عاشورا ساخته شده است- «رستاخیز» - به دلیل وهن عاشورا، امکان پخش پیدا نمیکند. کرمیار با اشاره به این فیلم میگوید: «جلوی اکران رستاخیز به دلیل نگاه متفاوتش به عاشورا گرفته شده، وقتی این فیلم اکران نمیشود سایر کارگردانها، میترسند که کاری تولید کنند و فیلمشان توقیف شود برای همین است که کار جدی درباره امام حسین (ع) ساخته نمیشود و باورهای عوامزده درباره عاشورا وجود داشته باشد.»
کرمیار به «جوان» میگوید: «تا حالا دیدهاید در هیئتهای مذهبی به مردم کتاب بدهند؟ فقط قیمه میدهند، چون میخواهند نگاه عوامزده به عاشورا باقی بماند. نمیخواهند حتی جوانهای مذهبی و هیئتی کتاب بخوانند و رشد فکری داشته باشند، چه برسد به جوانهایی که اهل هیئت هم نیستند!»
این نویسنده و کارگردان در پاسخ به این سؤال که نپرداختن صحیح به ماجرای عاشورا میتواند باعث وهن این حرکت بزرگ تاریخ شود، تصریح میکند: «عوامزدگی عامل وهن دین و نعوذ بالله وهن امام حسین (ع) میشود. این خطر وجود دارد و نتایج آن در آینده نشان داده میشود.»
نویسنده رمان «نامیرا» میگوید: «وقتی نویسندههای دلسوز و توانا که سابقه کار دارند به حاشیه رانده میشوند و یکسری نویسندهسازی و کارگردانسازی میکنند و آنها کتاب و فیلم میسازند، نتیجهاش سکولاریزه کردن جامعه و تولید شیعه داعشی میشود!»
بهرغم اینکه قرار بود در تلویزیون سریال «نامیرا» بر اساس متن کتاب نامیرا ساخته شود، این قضیه منتفی شد. صادق کرمیار درباره اینکه چرا در تلویزیون که سریالهای ضعیف ساخته میشود، بودجهای برای ساخت سریال «نامیرا» در نظر گرفته نشده، توضیح میدهد: «صداوسیما مشکلی با ساخت سریال و دادن بودجه برای تولید «نامیرا» ندارد ولی آنها میگویند من نباید کارگردان کار باشم و متن فیلمنامه «نامیرا» را دیگران بازنویسی کنند.»
صداوسیما «نامیرا» را به کرمیار نمیدهد
کرمیار در یادداشتی که به مناسبت منتفی شدن ساخت فیلم «نامیرا» منتشر کرده، به ممنوعالکاری هشت سالهاش در صداوسیما اشاره کرده است. وی در پاسخ به این سؤال که چرا با وجود تولید آثاری مانند «خاطرات مرد ناتمام» اجازه ساخت سریال «نامیرا» به وی داده نشد، پاسخ میدهد: «همه کارهایی که من در صداوسیما انجام دادهام، چه فیلم ساخته یا سریال تولید کردهام، صرفاً برای این بود که برای ساخت «نامیرا» تجربه فیلمسازی کسب کنم. برای این بود که بتوانم «نامیرا» را بسازم. متاسفم که صداوسیما با همه سرمایهگذاریهایی که روی من انجام داد و گذاشت سریال بسازم و تجربه کسب کنم، نگذاشت نامیرا را بسازم.»
در سالهای اخیر، نهادهای فرهنگی مانند اوج و حوزه هنری، علاوه بر ساخت فیلم سینمایی در تولید مجموعههای تلویزیونی نیز فعالیت کردهاند. صادق کرمیار درباره اینکه چرا برای ساخت فیلم و سریال «نامیرا» سراغ این دو نهاد نرفته است، میگوید: «با اوج مذاکراتی داشتم و آنها خیلی استقبال کردند، اما بعد از آن دیگر خبری نشد، ولی با حوزه هنری درباره ساخت فیلم هیچ صحبتی تا امروز نداشتهام.»
در زمانی که تولید آثار ارزشمند در حوزه فرهنگ دینی میتواند مانعی در مسیر ترویج انحرافات دینی باشد، سنگاندازی در مسیر تولید «نامیرا» نوعی بدسلیقگی است. امید است با حل شدن مسئله سرمایهگذاری برای تولید فیلم سینمایی و سریال «نامیرا» شاهد تولید یک اثر اقتباسی قوی با محوریت قیام عاشورا باشیم.