سرویس ایران جوان آنلاین: «بلداجی» نام آشنایی در تولید گز با کیفیت کشور که با بدست آوردن بازارهای داخلی و خارجی به عنوان قطب اول و پایتخت گز ایران مطرح است. به گونهای که این شهر سالانه یک سوم گز کشور را تولید و روانه بازار میکند. بهگفته مسئولان صنعت، معدن و تجارت چهارمحال و بختیاری، گز بلداجی علاوه بر تأمین بازارهای داخلی به کشورهای حوزه خلیج فارس، عراق، پاکستان، افغانستان و آسیای میانه نیز صادر میشود. به طور میانگین سالانه ۴۰ تن گز معادل ۱۰۰ هزار بسته در این شهر تولید و به طور مشخص برای مصرف عید نوروز نیز یک هزار و ۲۰۰ تن گز از سوی این کارگاهها روانه بازار میشود. با این تفاسیر، اما چندی است که فعالیت تولیدیهای گز شهر بلداجی به شدت متاثر تکانههای اقتصادی در کشور و به ویژه افزایش چشمگیر قیمت پسته شده است بنحوی که به گفته رئیس اتحادیه گزسازان شهر بلداجی، از حدود یک ماه گذشته ۹۰ درصد کارگاههای فعال در این منطقه تعطیل و مابقی با کمترین ظرفیت خود مشغول فعالیت هستند.
بلداجی نام یکی از شهرهای شهرستان بروجن در استان چهارمحال و بختیاری است که برای سفر به این شهر باید تا فاصله ۳۵ کیلومتری جنوب غربی بروجن مسافت طی کرد. در سالهای نه چندان دور وقتی صحبت از گز میشد ناخودآگاه گز اصفهان در ذهنها نقش میبست، اما برند گز بلداجی بیش از برندهای دیگر در کشور شهرت یافته و مردم گز را به نام شهر بلداجی چهارمحال و بختیاری میشناسند.
تعطیلی ۹۰ درصد از کارگاهها
انگبین ماده اولیه گیاهی گز در مناطق کویری و شوره زارهای اطراف بلداجی به فراوانی یافت میشود که گزسازان با استفاده از آن، سفیده تخم مرغ، مغز پسته و بادام توانستهاند گز بسیار باکیفیتی را تولید کنند به طوری که این منطقه با فعالیت بیش از ۱۰۰ کارگاه تولیدی به قطب تولید گز و پایتخت شیرین کشور لقب گرفته و اگر بگوییم شهرت و محبوبیتی بیش از گز اصفهان پیدا کرده سخنی به گزاف نگفتهایم چراکه اگر گذرتان به گزفروشیهای استان اصفهان بیفتد یکی از مهمترین برندهای گزی که به شما معرفی و عرضه میشود، گز بلداجی است. این موضوع در رونق اشتغال و توسعه اقتصادی منطقه نقش بیبدیلی ایفا کرده است به طوریکه تا همین چند ماه پیش بیش از ۴ هزار نفر در شهر بلداجی مشغول تولید گز بودند که سهم بسزایی در اشتغالزایی جوانان این منطقه داشتند. اما چندی است که فعالیت تولیدیهای گز شهر بلداجی به شدت متاثر از تکانههای اقتصادی در کشور و به ویژه افزایش چشمگیر قیمت پسته شده بنحوی که بگفته رئیس اتحادیه گزسازان شهر بلداجی، از حدود یک ماه گذشته ۹۰ درصد کارگاههای فعال در این منطقه تعطیل و مابقی با کمترین ظرفیت خود مشغول فعالیت هستند. مهران ترکیان میگوید: «در حالی که سال گذشته در چنین تاریخی کارگاههای تولیدی گز با بالاترین ظرفیت خود مشغول تولید گز بودند، اما امسال با افزایش قیمت مواد اولیه از قبیل: پسته و همچنین جعبه مقوا و سلفون قیمت تمام شده گز بسیار افزایش یافته و این موضوع نه تنها تولیدکنندگان را با مشکل تأمین سرمایه در گردش مواجه کرده بلکه متناسب با قدرت خرید مردم نیز نیست.» وی، جایگزینی مغز بادام را از راهکارهای کاهش دادن قیمت تمام شده گز عنوان کرده و میافزاید: «قیمت یک بسته گز در بازار فعلی نسبت به سال گذشته رشد ۳ برابری داشته و این موضوع بازار فروش گز که یک کالای تشریفاتی است را با چالش جدی مواجه کرده است.»
یک عضو شورای شهر بلداجی نیز در همین خصوص میگوید: «از بلداجی به عنوان شهر کار و تلاش نام میبرند. تنها شهری در کشور که بیکاری در آن به چشم نمیخورد و مردمانش در تمام طول سال، بیوقفه، به کار و تولید مشغولند.» علیرضا رحمانی ادامه میدهد: «با آغاز رونق کارگاههای گزسازی، گروه زیادی از نیروی کار فصلی بخشهای کشاورزی و باغداری و حتی دامداری، به کارگاههای گزسازی و صنایع وابسته آن منتقل میشدند و این روند تا پایان سال و در برخی از کارگاهها تا اوایل اردیبهشت ماه سال بعد ادامه داشت و این گونه بود که بلداجی در تمام طول سال، به کار و تولید ادامه میداد و بیکاری و سستی در آن معنی نداشت. اما اکنون از آن همه کار و تولید و شور و نشاط و امید جز شبهی تاریک و کورسویی ضعیف، چیزی بر جای نمانده است.» وی تصریح میکند: «دیگر از آن همه رونق و کار و تولید، نشان چندانی نمانده و بیشتر کارگاهها تعطیل شدهاند؛ گروهی از آنها ورشکسته و در چنگال خرد کننده بانکها و اقساط عقب مانده گرفتارند و تنها چند کارگاه مشهور و دارای «برند و جوایز جهانی» باقی مانده که به ناچار، با تغییر خط تولید یا با کمترین ظرفیت و تعداد انگشت شماری از کارگران خود، افتان و خیزان، به کار ادامه میدهند.»
دردی به نام بروکراسی و عدم حمایت
یکی از تولیدکنندگان با سابقه گز بلداجی با اشاره به مشکلات این حرفه در بازار کنونی معتقد است، در حالیکه برای تبدیل شدن بلداجی به قطب تولید گز کشور سختیها و مشقتهای بسیاری کشیده شده، اما براحتی داریم این موقعیت را از دست میدهیم و هیچ مسئولی نیز حاضر به درک شرایط و همراهی برای رفع آن نیست. اردشیر طهماسبی، مشکل تأمین سرمایه در گردش را مهمترین مشکل واحدهای تولیدی گز بلداجی عنوان کرده و میگوید: «مالیاتهای سنگین، بروکراسی اداری دست و پا گیر و حمایت نکردن مسئولان از جمله مشکلات تولیدکنندگان گز است.»، اما در مقابل، مسئولان سازمان صنعت، معدن، تجارت چهارمحال و بختیاری عنوان میکنند که تاکنون تولیدکنندگان گز بلداجی مکاتبه یا درخواستی برای بیان مشکلات و انتظارات خود از مسئولان به این سازمان ارائهنکردهاند. در همین رابطه معاون بازرگانی سازمان صنعت، معدن، تجارت چهارمحال و بختیاری میگوید: «بیشک رفع مشکلات واحدهای تولیدی و صنعتی از وظایف این سازمان است، اما تاکنون مکاتبهای در این خصوص از سوی اتحادیه گز بلداجی با این سازمان صورت نگرفته است.» حسن شمسیپور تأکید میکند: «در خصوص مشکل کارگاههای تولید گز بلداجی هرچه توان داریم به کار میگیریم چراکه گز بلداجی از برندهای معتبر ملی و بینالمللی استان و کشور است و نباید براحتی اجازه داد قدرت مانور خود را در رقابت با سایر برندها از دست بدهد.»