سرویس اقتصادی جوان آنلاین: رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه اختصاص ارز ترجیحی به کالاهای اساسی نتوانسته از افزایش قیمتها جلوگیری کند، گفت: بانک مرکزی و دولت تصمیم مناسب را در این زمینه اتخاذ خواهند کرد.
به این ترتیب نخستین قدم درست دولت برای تخصیص مناسب ارزی ترجیحی با انکار نکردن واسطههای زیادهخواه برداشته شد و بر این اساس و با شناخت صحیح مشکل، راهحل نیز قابل قبولتر خواهد شد.
پیش از این ناکارآمدی ارزهای تخصیص یافته، نیز توسط نوبخت معاون سازمان برنامه و بودجه سخن به میان آمده بود، اما به جای جدی گرفتن این مسائل جهانگیری به دنبال تهدید مخالفان دولت بود و گفته بود پنج دقیقهای جواب مخالفان را میدهد.
عبدالناصر همتی در در یادداشت اینستاگرامی خود با اعتراف به اینکه ارز ۴۲۰۰ تومانی نصیب واسطهها شده است در آسیبشناسی تخصیص ارزهای ۴۲۰۰ تومانی نوشت: تصمیم مناسب خواهیم گرفت.
این جدیترین و صریحترین موضعی است که دولتمردان در باره ارزهای ۴۲۰۰ تومانی (ترجیحی) اتخاذ کردهاند.
رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه اختصاص ارز ترجیحی به کالاهای اساسی نتوانسته از افزایش قیمتها جلوگیری کند، نوشت: بانک مرکزی و دولت تصمیم مناسب را در این زمینه اتخاذ خواهند کرد.
عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی در یادداشتی اینستاگرامی با اشاره به آسیبهای ارز ۴٢٠٠ تومانی نوشته است: تشدید تحریمها، بیشترین تأثیر منفی را بر اقشار کمدرآمد و آسیبپذیر جامعه دارد. لذا، طبیعی است که مهمترین بحثهای دولت و بانک مرکزی بر نحوه تأمین کالاهای اساسی و داروهای مورد نیاز مردم متمرکز شود. موانع و اشکالات سیستم توزیع موجب شده که بهرغم تأثیر اولیه ارز ۴۲۰۰ تومانی کالاهای اساسی در کنترل تأثیر شوک طرف عرضه، معایب آن به تدریج آشکار گشته و با افزایش قیمت آنها در بازار، ضمن ایجاد رانت، موجب افزایش سطح عمومی قیمتها شده است. در واقع اختصاص ارز ترجیحی به کالاهای اساسی به علت طبیعت بازار در اقتصاد و ضعف سیستم توزیع و نظارت، نتوانسته در میانمدت از افزایش قیمت آنها جلوگیری کند و لذا به تدریج در بیشتر موارد یارانه از مصرفکننده فاصله گرفته و نصیب واسطهها شده است. بانک مرکزی با جدیت دنبال آسیبشناسی این موضوع بوده و با ارائه گزارشات لازم پیگیر موضوع است. دولت نیز مسئله را در دستور کار خود دارد و طبعاً تصمیم مناسب را در این خصوص اتخاذ خواهد کرد.
یک کارشناس اقتصادی دراینباره گفت: اقتصاد ایران بیش از همه گرفتار برداشت غلط از مسائل است که بر همین اساس راهحلها نیز بر مبنای دادههای اولیه غلط، نتیجه مطلوب را ندارد.
وی گفت: به نظر میرسد یادداشت اخیر همتی نخستین قدم درست دولت و بانک مرکزی درباره تخصیص مناسب ارزهای ترجیحی است، زیرا تا پیش از این تمایلی به اعتراف به ناکارآمدی توزیع ارزهای تخصیص نداشتهاند و از همین رو واسطههای زیادهخواه هر طور که دلشان خواست جولان دادند.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه قبول این موضوع که دلالان و واسطهها عامل اصلی به هدف نخوردن یارانههای تخصیصی شدهاند گام مثبتی است، افزود: با توجه به تخصیص ۱۴ میلیارد دلار ارز ترجیحی برای کالاهای اساسی نحوه توزیع آنها بهبود خواهد یافت و با برخوردهای مناسب و بازدارنده با واسطهها، باید کاری کنیم حوادث سالجاری تکرار نشود.
واردات کالاهای اساسی به ۱۱ میلیارد دلار رسید
البته در شرایط حال نیز جای نگرانی نیست، زیرا رئیس کل گمرک از واردات ۱۱میلیارد دلاری کالاهای اساسی طی ۱۱ماهه سالجاری خبر داد و گفت: در کالاهای اساسی بحران که نداریم هیچ، بلکه در برخی اقلام مثل ذرت یا گوشت واردات نسبت به مدت مشابه افزایش داشته است.
اما آنچه مهم است جلوگیری از نفوذ دلالان و تحمیل گرانی از محل سود غیر متعارف آنهاست، زیرا مهدی میراشرفی در حاشیه بازدید از مرز شلمچه و گیتهای منطقه آزاد در آبادان در جمع خبرنگاران با رد شایعات بحران در تأمین کالاهای اساسی گفت: طی ۱۱ ماهه اخیر آماری از واردات کالاهای اساسی داریم که نشاندهنده بحران در این زمینه نیست و وضعیت مطلوب است. در این مدت ماهانه بالغ بر یک میلیارد دلار کالاهای اساسی به کشور وارد شده که به لحاظ وزنی ۷۰۰ هزار تن نسبت به مدت مشابه افزایش داشت.
رئیس کل گمرک ایران ادامه داد: بهعنوان نمونه امسال ۱۳۷ هزار تن واردات گوشت گرم و سرد داشتیم که نسبت به سال گذشته ۵۰۰۰ تن افزایش را نشان میدهد؛ بنابراین در بحث تأمین ارز و ورود کالاهای اساسی مشکل خاصی وجود ندارد، بلکه تفاوت نرخ ارز مسلماً انگیزهای میشود که کالاهای خریداری شده با ارز دولتی بیشتر متقاضی داشته باشد و عملاً تحریکی هم در بازار ایجاد میشود.
اکنون باید منتظر ماند و دید که آیا با وجود این پشتوانهها و تخصیص منابع و واردات کالاهای اساسی دولت چه نسخهای برای بازگشت آرامش و جلوگیری از توفان و گرد و غبار دلالان را عملیاتی خواهد کرد.