سرویس ایران جوان آنلاین: وقتی قرار باشد از عسل با کیفیت ایران صحبت کنیم حتماً غیر ممکن است که بتوانیم فقط به یک استان یا منطقه اشاره شود. از استان آذربایجان غربی که ۳۰ درصد عسل کل کشور را تولید می‌کند گرفته تا اردبیل، دماوند، اصفهان، چهارمحال و بختیاری، فارس، خراسان‌ها، لرستان و... که هر کدام در تولید عسل قطبی هستند و حرف‌های زیادی برای گفتن دارند. از شمال تا جنوب ایران در اکثر استان‌ها آنقدر فضای مناسب برای نگهداری کندو و تولید عسل وجود دارد که در حال حاضر چندین استان داعیه «قطب تولید عسل ایران» بودن را دارند و به حق هم که چنین است. هم اکنون ایران در تعداد کلونی زنبورعسل، رتبه چهارم و در میزان تولید عسل رتبه هفتم جهان را به خود اختصاص داده است. اما با این آمار درخشان سهم ایران از بازار‌های جهانی آنقدر ناچیز است که هرگز نمی‌شود به آن‌ها استناد کرد. زیرا در کنار تمام مشکلات موجود در مسیر تولید عسل و در شرایطی که از حدود ۶ میلیون و ۷۰۰ هزار کندوی موجود، بیش از ۷۰ هزار تن عسل در سال تولید می‌شود، اما فقط به خاطر عدم حمایت‌های دولتی و نبود صنایع تبدیلی و بسته‌بندی مناسب، عسل ناب ایرانی، با برند کشور ترکیه در بازار‌های جهانی عرضه شود. موضوعی که حالا آب پاکی را بر دست فعالان این عرصه ریخته و آن‌ها را از ادامه کار دلسرد کرده است.
با این تفاسیر زنبورداری که با وجود داشتن کمترین میزان مصرف ارز برای دولت، می‌تواند بیشترین بازدهی و سود را با تکیه بر منابع داخلی نصیب اقتصاد کشور کند با چالش‌ها و مشکلات زیادی روبه‌رو است.
در کلامی ساده‌تر باید گفت: با توجه به گستردگی فعالیت‌های این صنعت تاکنون هیچ گونه قانون مشخصی برای حل مسائل و معضلات پیش روی آن به تصویب مجلس شورای اسلامی نرسیده و در این بخش تنها شاهد ابلاغ مواردی با عنوان دستور العمل‌های وزارت جهاد کشاورزی هستیم که فاقد ضمانت اجرایی لازم بوده و دستگاه قضایی نیز امکان استناد روی آن‌ها جهت احقاق حقوق زنبورداران را ندارد.
کافی است برای آگاهی از آشفته بازار عسل فقط عملکرد یک استان را مورد ارزیابی قرار دهیم. بر اساس آخرین آمارگیری انجام گرفته در سال ۹۵ استان آذربایجان‌غربی با داشتن بیش از یک میلیون و ۱۰۰ هزار کندوی مدرن و بومی و با تولید ۲۱ هزار تن عسل که حدود یک سوم عسل کل کشور را شامل می‌شود، چندین سال متوالی مقام نخست کشوری را از نظر میزان تولید و تعداد کندو‌های مدرن به خود اختصاص داده است. با این حال صدور عسل این استان با برند ترکیه و عرضه آن در بازار‌های اروپایی، سال‌هاست دسترنج زنبورداران آذری را به دلیل نبود صنایع تبدیلی و بسته بندی مناسب به جیب دلالان کشور‌های همسایه می‌ریزد. اما این تمام ماجرا نیست و در حال حاضر به دلیل عدم وجود کارشناسان متخصص زنبور در ادارات دامپزشکی، کمبود وسایل و تجهیزات آزمایشگاهی جهت شناسایی و تشخیص بیمار‌های مرتبط با این صنعت در مناطق پر‌تراکم کشور از نظر حضور کلنی‌ها، زمینه استفاده خود سرانه زنبورداران از آنتی بیوتیک‌ها و دیگر دارو‌ها در مبارزه با آفات و بیماری‌های مختلف را تشدید کرده است.
این استفاده بی‌رویه و غیر کارشناسانه از دارو‌های موجود در بازار علاوه بر تاثیر منفی بر جمعیت کندوها، باعث افت تولید و کیفیت عسل و آلوده شدن محصولات مختلف آن نیز شده است. نبود تسهیلات بانکی کم‌بهره جهت توسعه فعالیت‌های زنبورداری، استفاده بی‌رویه کشاورزان و باغداران از سموم و حشره کش‌ها و به دنبال آن ریزش جمعیت زنبور‌ها و حذف دیگر حشرات مفید، نبود آزمایشگاه مرجع و معتبر جهت آزمایش کیفیت عسل‌های موجود در بازار، عدم حضور کارشناس زنبورداری در صندوق بیمه محصولات کشاورزی نیز از دیگر مشکلات این عرصه است. با این تفاسیر حالا کندوها مانده‌اند و دولتمردان بی‌تفاوت و صد‌ها تن عسلی که زیر دندان زنبورداران، مزه شوکران می‌دهد.
