سرویس ایران‌شهر جوان آنلاین: در همایش «تهران ۴ دهه معماری و طرح‌های شهری» صاحب‌نظران در حوزه شهر و شهرسازی تأکید کردند در دهه پنجم بتوانند فضای معماری تهران را به سوی الگویی هویت‌بخش، اقتصادی و توأم با راحتی و رفاه برای شهروندان پیش ببرند و به مدیریت شهری در جهت برنامه‌ریزی و طراحی شهری ایده و مسیر مناسب را ارائه دهند. در این خصوص معاون عمران و توسعه امور شهری و روستایی وزیر کشور معتقد است به منظور ایجاد تغییرات لازم در شهرداری‌ها برای تحقق توصیه‌های هفت‌گانه مقام معظم رهبری در بیانیه راهبردی گام دوم باید با یک همت جمعی و با راهبرد‌ها و نگاه و گفتمان متفاوت و جدید در تعامل مؤثر دستگاه‌های اجرایی با مراکز علمی، تحقیقاتی و دانشگاه‌ها طرحی نو دراندازیم و یک بازگشت به هویت قدیمی و تاریخی شهر‌ها صورت گیرد.
تبلور بی‌هویتی در معماری و شهرسازی پایتخت
رئیس شورای شهر تهران در همایش «تهران ۴ دهه معماری و طرح‌های شهری» معتقد است امروز که به تهران نگاه می‌کنیم، شاید نتوانیم یک مفهوم جامع و کانسپت مشخص برای شهرسازی و معماری تهران به کار ببریم. محسن هاشمی با اشاره به آشفتگی در معماری تهران امروز گفت: امیدوارم جامعه معماری تهران در دهه پنجم بتواند فضای معماری تهران را به سوی الگویی هویت‌بخش، اقتصادی و توأم با راحتی و رفاه برای شهروندان پیش ببرد و به مدیریت شهری در جهت برنامه‌ریزی و طراحی شهری ایده و مسیر مناسب را ارائه دهد. وی تهران امروز را کلاژی از نماد‌های مختلف معماری و شهرسازی با المان‌های معماری مدرن، سنتی و تلفیقی توصیف کرد و افزود: در تهران امروز بی‌هویت در شهر فراوان هستند و فضای بصری و هویت شهری را دچار نوعی آشفتگی کرده‌اند. رئیس شورای اسلامی شهر تهران یکی از دلایل این آشفتگی در معماری را فقدان مکتب یا مکاتب مورد توافق معماران برای بازآفرینی تهران برشمرد و افزود: شاید مدیریت شهری در گذشته فضای معماری شهر را به عنوان یک موضوع واجد اهمیت در نظر نداشته است که برای آن به تئوری نیازمند باشد. به گفته هاشمی‌انتظار از جامعه معماری کشور این است که در پنجمین دهه انقلاب، بر اساس واقعیت‌های موجود و عملکرد گذشته، بتواند پارادایم معماری متناسب با تهران را ارائه کند، پارادایمی که شامل مکاتب، طیف‌ها و سبک‌های معماری مورد نیاز تهران باشد.
هویت‌بخشی به شهر با معماری ایرانی - اسلامی
رئیس شورای اسلامی شهر تهران همچنین تأکید کرد: ما برای هویت‌بخشی به شهر، حتماً نیاز به معماری خاص تهران داریم و این معماری نه تنها باید فراتر از سلیقه‌ها و نگاه‌های موضعی و موقتی باشد بلکه باید اقتضائات اکولژیک، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی تهران را در نظر بگیرد. هاشمی در بخش دیگری از سخنانش در همایش «تهران ۴ دهه معماری و طراحی شهری» به لزوم ساخت فضا‌ها و بنا‌های فاخر در اطراف ایستگاه‌های مترو اشاره کرد و گفت: وقتی از لزوم تناسب معماری و فضا‌های شهری سخن می‌گوییم باید به این نکته توجه داشت که مباحثی نظیر عدالت‌محوری و حل چالش‌های شهر را نیز در بر بگیرد. یکی از مواردی که می‌تواند مثمرثمر باشد، ساخت بنا‌های فاخر ایرانی – اسلامی در اطراف ایستگاه‌های مترو یا کریدور‌های حمل و نقل عمومی است.
باید کیفیت را هدف قرار دهیم
همچنین به گفته شهردار تهران در حوزه معماری شهری نهم دولت، هم بخش خصوصی و هم شهرداری‌ها نقش عمده‌ای دارند. مهم این است که کیفیت را هدف و اصل قرار دهیم. در پروژه‌های ملی نیز هر جایی که کیفیت را هدف قرار دادیم، به کیفیت دست پیدا کردیم. در مورد نقش شهرداری‌ها هم نمی‌توانیم بگوییم که به طور مستمر، مسیر تعریف‌شده داشتیم؛ دوره‌هایی که در آن‌ها نخبگان جذب شدند، نتایج خوب بود و دوره‌هایی نیز که اساساً فکر کردن در آن‌ها صورت‌مسئله نبود، طبیعتاً نتیجه خوبی را شاهد نبودیم. پیروز حناچی تأکید کرد: حقیقت این است که ما شهردارانی داشته‌ایم که قانون و ضوابط را دست‌وپاگیر می‌دانستند و التزامی به آن نداشتند؛ طبیعتاً در چنین شرایطی نمی‌بایست انتظار اقدامات و تحولات عجیب داشته باشیم. وی افزود: نکته حائز اهمیت دیگر این است که روحیات بسیاری از ما، به دلایل مختلف، با نگاه صرفاً نقادانه و محوریت نیمه‌خالی لیوان گره خورده است. برای خروج از این دور باطل نیازمند نگاه مثبت هستیم. ما نیازمند تجارب اجراشده و قابل ارزیابی هستیم. شهردار تهران با اشاره به موضوع زیبایی شهری گفت: زیبا یعنی البرز؛ زیبا یعنی باغ‌های تهران؛ زیبا یعنی بازار تهران. زیبایی چیزی است که خرد عمومی به آن واکنش نشان می‌دهد. مگر در منطقه٢٢ دنبال زیبایی بودیم که حالا در آن دنبال زیبایی هستیم؟ جایی باید در جست‌وجوی زیبایی باشیم که برایش کاری کرده باشیم.
راهکار‌های رفع مشکلات کلانشهر‌ها
رئیس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور با بیان اینکه مشکلات شهر‌های بزرگ طی سال‌های اخیر با وجود مدیران لایق و انجام اقدامات مختلف حل نشده گفت: یکی از راهکار‌های رفع مشکلات کلانشهر‌ها و شهر‌های بزرگ، تحقق مدیریت یکپارچه شهری از طریق مدیریت قوی، کارآمد و تعامل‌گرا با ایجاد هماهنگی بیشتر بین سازمان‌های مجری مدیریت شهری و پررنگ شدن نقش شهرداری در مدیریت یکپارچه شهر است. مهدی جمالی‌نژاد معتقد است اگر به دنبال شهر‌های آباد هستیم نباید تمام اعتبارات و امکانات را به کلانشهر‌ها و مراکز استان‌ها گسیل کنیم و ضرورت دارد تمامی مسئولان در دولت و مجلس و مراکز علمی و تحقیقاتی به دنبال حل نظام بیمار شهری کشور باشند که دچار سندروم کلانشهری است که نتیجه آن خودرومحوری و جذب مهاجر می‌باشد.
وی تصریح کرد: از شهر‌های اسطوره‌ای و کهن ایران به سمت شهر‌های بی‌هویت و آلوده و بی‌نظم حرکت کرده‌ایم که با موضوعاتی مانند تراکم‌فروشی، شهرسازی و معماری مبهم، توسعه بی‌حد خیابان‌ها و ایجاد زیرگذر و روگذر مواجه است و عملاً فاقد قوانین و ضوابط متناسب با وضعیت فعلی می‌باشد.
گام دوم راهبردی برای تحول در حوزه مدیریت شهری
معاون عمران و توسعه امور شهری و روستایی وزیر کشور اظهار کرد: به منظور ایجاد تغییرات لازم در شهرداری‌ها برای تحقق توصیه‌های هفت‌گانه مقام معظم رهبری در بیانیه راهبردی گام دوم باید با یک همت جمعی و با راهبرد‌ها و نگاه و گفتمان متفاوت و جدید در تعامل مؤثر دستگاه‌های اجرایی با مراکز علمی، تحقیقاتی و دانشگاه‌ها طرحی نو دراندازیم و یک بازگشت به هویت قدیمی و تاریخی شهر‌ها داشته باشیم. وی با تأکید بر اینکه مدیریت یکپارچه شهری به رغم تأکیدات در چند برنامه توسعه شش ساله کشور هنوز تحقق نیافته است، بر کار دسته‌جمعی در زمینه تبیین الگو‌های بومی مدیریت شهری، شهرسازی، سیما و منظر شهری و موضوعات مرتبط با شهرداری‌ها تأکید و ابراز امیدواری کرد که در دهه پنجم زندگی جمهوری اسلامی، شاهد تدوین چنین الگو‌هایی باشیم. جمالی‌نژاد تصریح کرد: نتیجه نگاه صرف به کالبد و سیما و منظر شهری و عدم توجه به روح شهر یعنی فضا‌های فرهنگی و هنری و میراث فرهنگی و هویت تاریخی آن را اکنون در شهر‌ها مشاهده می‌کنیم و باید در گام دوم به این موضوعات توجه لازم و کافی داشته باشیم. رئیس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور همچنین بر ایجاد ساز و کار‌هایی جهت افزایش مشارکت پایدار و پویای شهروندان به عنوان ذی‌نفعان کلیدی شهر در اداره امور شهر و ایجاد ساز و کار‌های لازم جهت افزایش حضور بخش خصوصی، تعاونی و... در انجام فعالیت‌های عمرانی و خدماتی شهر تأکید کرد و گفت: هنوز نتوانسته‌ایم بخش خصوصی را به طور عملی وارد میدان کنیم.
