با اینکه ایران دارای استانهایی است که هر کدامشان ظرفیت عظیم در زمینه گردشگری و جذب توریسم به شمار میآیند، اما نگاهی به آمار نشان میدهد وضعیت مجموعه استانها و کل کشور آنقدرها هم در میزان ورود ارز به واسطه صنعت توریسم خوب نیست و نمیتوان به حرفهای مسئولان و ارقامی که برای خوب بودن وضعیت ارائه میکنند، دل خوش کرد.
از شمالیترین استان کشور تا جنوبیترین آنها، اسم هر کدام که به میان میآید، مجموعهای از ظرفیتهای تاریخی و طبیعی در مقابل چشمها نقش میبندد. توانمندیهایی که داشتنشان آرزوی هر کشوری است تا غوغایی در صنعت گردشگری به پا کند. با این حال و به دلایل مختلف هنوز ایران نتوانسته به جایگاه اصلی خود در جذب توریست برسد.
همه چیز آرومه!
بر اساس گزارشهای جهانی کشورهای مالزی، امارات، ترکیه، اندونزی، تایلند، عربستان سعودی، تونس، مالدیو، قطر و اردن ۱۰ کشور برتر مقصد گردشگری مسلمان هستند که در این بین رتبه کشورهای مالدیو، تونس و تایلند طی سالهای اخیر بهطور چشمگیری بهبود یافته و پیشرفت آنها بازار گردشگری ایران را عقب رانده است. با این حال گزارشهای داخلی چیز دیگری میگویند و به گفته معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، سفر گردشگران خارجی به ایران افزایش قابل توجهی داشته است. گویی علیاصغر مونسان عادت کرده که به صورت چشم بسته و بدون توجه به حقایق، حرف بزند و پا به هرکجا که میگذارد از وضعیت خوب و ظرفیتهای آن منطقه تعریف و تمجید کند و ادعا کند، میزان ورود گردشگران خارجی به کشور هم بسیار عالی است. در همین رابطه وقتی به استان بوشهر سفر کرده بود از جاذبههای گردشگری و ابنیههای تاریخی شهرستان کنگان بازدید کرده و مثل همیشه استان بوشهر را دارای ظرفیتهای بسیار خوبی در حوزه گردشگری و صنایع دستی معرفی کرد! مونسان با اشاره به وجود میراث فرهنگی و ابنیه تاریخی کمنظیر در این استان خاطرنشان کرد: «این ظرفیتها بیانگر تاریخ درخشان استان بوشهر است و باید از این ظرفیتها بهترین استفاده صورت گیرد.» البته باز هم یک کلی گویی دیگر از یک مسئول دیگر را شاهد بودیم و اینبار رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گفت: باید از این ظرفیتها به بهترین صورت استفاده شود...! ایشان نگفت در شرایطی که خودش سکاندار این سازمان عریض و طویل است چه کسی باید از ظرفیتها به نحو احسن استفاده کند؟ وی یکی از اولویتهای مهم را توسعه توریسم و گردشگری خارجی دانست و تأکید کرد: «امسال شاهد افزایش قابل توجه میزان حضور گردشگران خارجی در سطح کشور هستیم.»
مقایسهای سر انگشتی
خوب است بدانیم مسئولان ایرانی در شرایطی آمار و ارقام و حرفهای بیعمل خود را پیوسته تکرار میکنند که بر اساس گزارش جدید وزارت گردشگری ترکیه که تا دو دهه قبل حتی هیچ حرفی در زمینه گردشگری در قاره آسیا هم نداشت، درآمد صنعت گردشگری این کشور در سال ۲۰۱۷ میلادی نسبت به سال قبل با افزایش ۲۰ درصدی به ۲۶ میلیارد دلار رسیده است. درآمد ۲۶ میلیاردی ترکیه در حالی است که میزان درآمد گردشگری ایران در بهترین حالت سالهای اخیر بنابر اذعان خبرگزاری جمهوری اسلامی ۸ میلیارد دلار بوده است. این مقایسه زمانی غمانگیز میشود که بدانیم درآمد ارزی فروش نفت خام ایران در سالجاری حدود ۳۰ میلیارد دلار یعنی تقریباً ۴ میلیارد دلار بیشتر از درآمد گردشگری ترکیه است. حالا دیگر حرفی باقی نمیماند. فقط میماند متولیانی که به سفرهای دورهای و استانی و حرفهای بیارزش عادت کردهاند و هزاران ظرفیت زمین مانده که هر کدامشان اهرمی قوی در جذب توریست و به تبع آن ارزآوری برای کشور به شمار میآیند.