سرویس ایران جوان آنلاین: نیاز به تولید علم و فناوری در کشور برای رسیدن به قطب علمی جهان در کنار تأمین نیاز‌های مختلف که بر پایه علم روز دنیا بنا نهاده شده‌اند ازجمله دلایلی بود که موجب شد شرکت‌های دانش بنیان در بیشتر استان‌های مختلف کشور از جمله گلستان، البرز، قزوین، تهران و... شکل بگیرد. درحال حاضر این مهم سبب شده است ایران در بالاترین رتبه‌ها از لحاظ داشتن شرکت‌های دانش‌بنیان قرار گیرد؛ موضوعی که باعث شد معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور در سفر به استان قزوین اعلام کند: «با راه‌اندازی بیش از ۴ هزار و ۲۰۰ شرکت دانش‌بنیان درکشور گام مهمی برای ارتقای جایگاه علمی و تحقیقاتی کشور برداشته شده است.» این درحالی است که استان قزوین سال گذشته موفق شد با داشتن ۲۹ شرکت دانش‌بنیان ۵۰ میلیون دلار صادرات داشته باشد.
از آنجایی که علم نقش مهمی در تولید قدرت و ثروت در جهان دارد، لذا باعث گردید تا علوم و فناوری‌هایی که علم محور است از جایگاه ویژه‌ای در کشور برخوردار شوند. این مهم درحالی بود که تحریم‌های ۴۰ ساله باعث شد این مهم در سال‌های اخیر از سوی مقام معظم رهبری و رؤسای جمهور خصوصاً مراکز علمی و تحقیقاتی به شدت مورد توجه قرار گیرد. آمار‌ها نشان می‌دهد، درحال حاضر استان‌های مختلف کشور از جمله گلستان، البرز، قزوین، تهران، گیلان، هرمزگان، بوشهر و خوزستان در زمینه تولیدات دانش‌بنیان ازجمله مباحث پزشکی، گیاهی، دام و طیور، فضایی و سایر موارد حرف‌های بسیاری برای گفتن داشته باشند.
فعالیت ۴۲۰۰ شرکت دانش‌بنیان در ایران
شرکت‌های دانش‌بنیان، مؤسسات خصوصی یا تعاونی هستند که به منظور افزایش علم و ثروت، توسعه اقتصادی بر پایه دانش و تحقق اهداف علمی و اقتصادی در راستای گسترش اختراع و نوآوری و در نهایت تجاری‌سازی نتایج تحقیق و توسعه (شامل طراحی و تولید کالا و خدمات) در حوزه فناوری‌های برتر و با ارزش افزوده فراوان (به ویژه در تولید نرم افزار‌های مربوط) تشکیل می‌شوند. معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور که به قزوین سفر کرده است با اشاره به راه اندازی بیش از ۴ هزار و۲۰۰ شرکت دانش‌بنیان درکشور که گام بلندی برای ارتقای جایگاه علمی و تحقیقاتی کشور است، می‌گوید: «اقتصاد ما از منبع محور باید به انسان محور تبدیل شود. در این راستا بستر فوق‌العاده‌ای در کشور ایجاد شده است که به این سمت برویم.» سورنا ستاری با اشاره به اینکه در مراکز نوآوری، پارک‌های علم و فناوری و دانشگاه‌ها اقداماتی صورت گرفته است تا این ایده‌ها به ثروت تبدیل شود، می‌افزاید: «با راه‌اندازی بیش از ۴ هزار و ۲۰۰ شرکت دانش‌بنیان درکشور گام مهمی برای ارتقای جایگاه علمی و تحقیقاتی کشور و تبدیل ایده به محصول و ثروت و ایجاد اشتغال برداشته شده است.» به گفته وی سرمایه در گردش آن‌ها به ۶۰ هزار میلیارد تومان رسیده و یک حرکت جدی در صنعت و جامعه با کمک جوانان نخبه کشور ایجاد شده است و امیدواریم این حرکت همچنان پر شتاب ادامه پیدا کند که بتواند پایه اقتصاد کشور شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد طرح‌های زیادی توسط شرکت‌های دانش بنیان اجرایی شده است البته بسیاری از آن‌ها نوپا و جوان هستند و استارتاپ‌هایی هستند که به تازگی کارشان را آغاز کرده‌اند و به‌تدریج به شرکت‌های بزرگی تبدیل خواهند شد، زیرا برخی از آن‌ها فروش چند هزار میلیارد تومانی در سال دارند. اما در این میان اینکه اتفاق بزرگی در کشور رخ داده و موجب تحول علمی شده است تجاری‌سازی یک فرآیند است که پارک‌های علم و فناوری مراکز رشد و دانشگاه‌ها، محیط کسب و کار و مردم عادی همه بخشی از سیستم تجاری‌سازی محصول هستند که می‌توانند بازار شرکت‌ها را تضمین کنند. معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور در تأیید این مهم می‌گوید: «تجاری‌سازی یک فرهنگ عمومی است و کاری که ما در چهار سال گذشته در این رشته انجام داده‌ایم توسعه این فرآیند‌ها بوده و مکانیزمی ایجاد شده که بستر آن در بخش خصوصی است که باید سرمایه‌گذاری کند.» موفقیت‌ها در این زمینه موجب شده است در دنیا در عرصه علم و فناوری در رده پانزدهم و در منطقه در بین کشور‌های اسلامی نیز رتبه اول را به خود اختصاص دهیم.
شیلات و کشاورزی استان‌های شمالی بر‌پایه دانش‌بنیان
از آنجا که محصولات کشاورزی و شیلات مهم‌ترین تولیدات در استان‌های شمالی کشور مانند گلستان، گیلان و مازندران هستند، لذا این مهم موجب شده است با توجه به افزایش تولیدات با کمترین هزینه استفاده از فناوری‌های دانش‌بنیان در این مناطق به شدت مورد توجه قرار گیرد. رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی دراین خصوص می‌گوید: «از آنجا که محور تولیدات استان‌های شمالی ازجمله گلستان، گیلان و مازندران بر پایه کشاورزی، دامداری و پرورش طیور آبزی پروری است، بنابراین تمرکز شرکت‌های دانش بنیان نیز باید در همین زمینه‌ها و کمک به رشد این تولیدات باشد.» علی وحدت می‌افزاید: «مرجعیت پارک علم و فناوری در استان باید ارتقا یابد و در این راستا شرکت‌های دانش‌بنیان و پارک علم و فناوری به سمت اولویت‌ها و نیاز‌های مردم استان بروند و فعالیت خود را در این زمینه‌ها متمرکز کنند.»
فعالیت ۲۹ شرکت دانش‌بنیان در قزوین
تنوع در تولیدات انواع محصولات کشاورزی، باغی و تجهیزات صنعتی درکنار ملزومات پزشکی در قزوین سبب شده است این استان حرف‌های بسیاری برای گفتن داشته باشد. هم اکنون ۲۹ شرکت دانش‌بنیان در استان مجوز فعالیت دارند که امید می‌رود این تعداد در آینده نزدیک به مرز ۵۰ شرکت افزایش یابند. معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار قزوین با تأیید این آمار‌ها می‌گوید: «با اقداماتی که در حال انجام است با افزایش شرکت‌های دانش‌بنیان مجوزدار استان به ۵۰ شرکت و حمایت از آن‌ها شاهد صادرات ۵۰ میلیون دلاری محصولات این شرکت‌ها هستیم.»
منوچهر حبیبی می‌افزاید: «بیشتر این محصولات در بخش‌های صنعتی و کشاورزی توسط متخصصان بومی طراحی و ساخته شده‌اند و می‌توان آن‌ها را با هزینه حداقلی برای افزایش تولید و اشتغال استان به کار گرفت.»
