سرویس اقتصادی جوان آنلاین – محیا حسینی: وضعیت اقتصاد فعلی کشور مناسب نیست و مردم را نگران کرده است. افزایش قیمت کالاها، گوشت بیش از ۱۰۰ هزار تومان و پراید ۵۰ میلیون تومانی باعث شده تا هراسی نسبت به گرانی‌های شدیدتر در میان افکار عمومی ایجاد شود. در این میان دلالان زیر سایه نبود نظارت کافی از سوی مسئولان، در بازار جولان دادند و سود‌های کلانی را به جیب زدند و این مسئله گرانی‌ها را تشدید کرد.
افت ارزش ریال در این چند ماه باعث ایجاد مشکلات بسیاری شده و شرایط بحرانی را برای اقتصاد کشور ایجاد کرده است. همین مسئله موجب کاهش جریان چرخش پول در بین بازار و مردم شده است. در این میان سوالی که مطرح می‌شود این است که وضعیت فعلی اقتصادی تا چه زمانی ادامه دارد؟ و آیا در سال جدید شرایط بهتر خواهد شد؟
اقتصاد کشور بهبود می‌یابد اگر مسئولان بخواهند!
مرتضی عزتی، کارشناس اقتصادی و عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس درباره شرایط فعلی اقتصاد کشور به خبرنگار «جوان آنلاین» می‌گوید: «ضعف‌های اقتصاد کشور، فقط ضعف‌های مقطعی نیست بلکه بسیاری از آن‌ها پایه‌ای و ساختاری می‌باشد؛ و اینکه تصمیم‌گیران اصلی کشور اولویت‌شان پیشرفت اقتصاد نیست. البته مسئولان معمولا در بیان خود درباره اقتصاد صحبت می‌کنند، اما در عمل اقتصاد را فدای سیاست و منافع شخصی خود کرده‌اند، تا جایی که برخی از جناح‌ها حتی حاضرند که برای تامین منافع سیاسی خود، اقتصاد کشور را از بین ببرند.»
این کارشناس اقتصادی با اشاره به ضرورت حفظ و تقویت ارتباطات خارجی با کشور‌های دوست اظهار می‌دارد: «آن بخشی از ارتباطات خارجی را که می‌توانیم حفظ و تقویت کنیم تا برای پیشرفت اقتصاد کشور از طریق این رابطه‌ها واردات و صادرات انجام دهیم. در کنار این موضوع به فکر تقویت تولید داخل باشیم و وقتی تولید داخل بهبود پیدا کرد، به طور حتم درآمد مردم بالاتر خواهد رفت و تا حدودی فشار اقتصادی از زندگی آن‌ها برداشته خواهد شد.»
او با بیان اینکه دولت باید تمام تلاش خود را انجام دهد تا نرخ ارز را در عدد‌های پایین‌تری نگه دارد، می‌گوید: «به نظر من اگر دولت واقعا بخواهد اقدام مناسبی انجام دهد، قیمت دلار را به ۸ هزار تومان نیز می‌تواند کاهش دهد و در همین میزان آن را تثبیت کند. بعد از آن قیمت کالا‌های وارداتی کاهش چشمگیری خواهد داشت و به تبع آن کمکی به کاهش تورم اقتصاد کشور می‌کند.»
وضعیت تورم سال آینده کمتر از امسال خواهد بود
عزتی به مسئله قاچاق و تاثیر آن در قیمت‌ها اشاره می‌کند و اظهار می‌دارد: «قاچاق یکی از موضوعاتی است که باعث افزایش قیمت برخی از کالاها شده است که اگر جلوی آن گرفته شود بخش دیگری از قیمت‌ها را کاهش خواهد داد. مثلا گرانی گوشت که دلیل افزایش قیمت آن را قاچاق به کشور‌های دیگر اعلام می‌کنند.»
او می‌گوید: «حمایت دولت از سرمایه‌داران بزرگ نیز می‌تواند تاثیر بسیار مناسبی در اقتصاد به‌ویژه در بخش تولید خواهد داشت که در این صورت خودبه خود سرمایه‌های کوچک نیز زیر چتر خود خواهند گرفت و به رونق بنگاه‌های کوچک نیز کمک خواهند کرد.»
این کارشناس اقتصادی درباره پیش بینی وضعیت اقتصاد کشور در سال آینده می‌گوید: «اقتصاد در سال آینده تفاوت چندانی با شرایط فعلی کشور نخواهد داشت. البته اگر سیاست‌گذاری‌های جدید و مفیدی انجام شود به‌طور حتم رشد اقتصادی بهتر می‌شود. از طرفی اگر بتوانیم با توافق‌های دوطرفه با کشور‌های دیگر تحریم‌های آمریکا را دور بزنیم، سال آینده وضعیت اقتصادی بهتری خواهیم داشت. همچنین برخلاف پیش بینی‌های نادرست برخی از کارشناسان اقتصادی، به نظر من وضعیت تورم در سال آینده کمتر از امسال خواهد بود.»
هیچ‌گونه تلاشی برای کاهش آسیب‌پذیری اقتصاد کشور انجام نشد
وحید شقاقی شهری تحلیلگر مسائل اقتصادی معتقد است که اقتصاد کشور آن‌قدر ضعیف است که با یک تکانه در خارج از کشور تحت تاثیر قرار گرفته است. او دراین باره به خبرنگار «جوان آنلاین» می‌گوید: «در طول پس از انقلاب سخت‌ترین سال را به لحاظ اقتصادی پشت سر گذاشتیم، زیرا که هیچ‌گونه تلاشی برای کاهش آسیب‌پذیری اقتصادی کشور انجام نشد و حتی با وجود ابلاغیه رهبر معظم انقلاب در سال ۹۲ در زمینه اقتصاد مقاومتی، اقدامی جدی صورت نگرفت. به همین دلیل با یک تحریم بیرونی و یک تکانه از خارج از کشور ضعف‌های اقتصاد خودش را نشان داد.»
این تحلیلگر مسائل اقتصادی اظهار می‌دارد: «نظام‌های کلیدی اقتصاد ما هم یا از کار افتاده یا با مشکلات جدی مواجه شده است. نظام توزیع بسیار ضعیف عمل می‌کند، نظام نظارت نیز عملکرد قابل قبولی ندارد، نظام مالیات و یارانه هم به‌هیچ‌وجه خوب کار نمی‌کنند و بدتر از همه اینکه این ساختار‌های معیوب اصلاح نمی‌شود.»
او ادامه می‌دهد: «بالغ بر ۲۰ هزار میلیارد تومان رانت برده شد. این‌همه دلار ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی توزیع شد، اما به دلیل نظام معیوب توزیع و نظارت بر این دلار‌ها هیچ سودی برای دهک‌های کم‌درآمد نداشت و اقلامی که دلار ۴ هزار و ۲۰۰ تومان هم اختصاص داده شد در میانگین ۴۰ درصد افزایش قیمت داشتند و بعدا مشخص شد که خیلی‌ها این دلار‌ها را گرفتند و از کشور فرار کردند؛ که این مسئله نشان‌دهنده ضعف توزیع و نظارت در نظام اقتصاد کشور است.»
جنگ اقتصادی به شفاف‌سازی و مدیریت جهادی نیاز دارد
شقاقی با اشاره به اینکه فساد اجازه اصلاح ساختار‌ها را نمی‌دهد، می‌گوید: «در طی سال‌های اخیر و به‌راحتی می‌توانستیم اتکای دولت را به نفت کاهش دهیم و می‌توانستیم با تنوع بخشیدن به پایه‌های مالیاتی دغدغه دولت از لحاظ درآمد‌های نفتی را از بین ببریم، اما متاسفانه ذی‌نفعان اقتصادی و دهک‌های پردرآمد و ثروتمند با نفوذ خود اجازه اصلاح را نمی‌دهند.»
او با بیان مشکلات اقتصادی شدید برای قشر متوسط و ضعیف جامعه، تصریح می‌کند: «در شرایط تحریم وقتی مسئولان ساختار‌های معیوب اقتصادی را اصلاح نکردند، فشار جنگ اقتصادی به قشر ضعیف و دهک‌های کم‌درآمد جامعه وارد شده و آن‌ها را با مشکلات زیادی مواجه کرده است. این در حالی است که ۱۰ درصد جامعه در شرایط هرج و مرج و آشفتگی اقتصادی نهایت استفاده را کردند و سود بیشتری بردند.»
این کارشناس اقتصادی می‌گوید: «قرار بود که شورای هماهنگی سه قوه تصمیمات جدی و سختی بگیرد تا هم ساختار‌ها اصلاح و هم شفافیت ایجاد شود. اما این اتفاق نیفتاده است و بر همان روال گذشته در حال پیش رفتن هستیم.»
شقاقی با ذکر این موضوع که جنگ اقتصادی به شفاف‌سازی، اصلاح ساختاری جدی، تصمیمات سخت و مدیریت جهادی نیاز دارد، اظهار می‌دارد: «برای نجات از وضعیت فعلی اقتصاد کشور باید مسئولان بپذیرند که نیاز به شفافیت داریم و در جهت آن قدم بردارند؛ و در غیر این صورت نمی‌توانیم به جنگ اقتصادی بپردازیم و وضعیت در سال آینده بدتر خواهد شد.»
بنابراین با توجه به گفته‌های کارشناسان اقتصادی، اگر مسئولان همت کافی داشته باشند و با برنامه‌ریزی صحیح، سیاست‌های اقتصاد مقاومتی را عملی سازند، اقتصاد در سال ۹۸ بهبود خواهد یافت و آینده روشنی برای کشور رقم خواهد خورد.
