سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، مناسبت خوبی برای مرور دستاوردهای انقلاب در حوزه فرهنگ و هنر بوده است. جشنوارههای فجر به عنوان یکی از دستاوردهای انقلاب، بخشهایی را به این منظور اختصاص دادهاند، سیوهفتمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر نیز اقدام به برگزاری سلسلهنشستهایی با نام «تاریخ شفاهی تئاتر ایران» کرده است.
دومین نشست «تاریخ شفاهی تئاتر ایران» روز گذشته در سالن کنفرانس مجموعه تئاتر شهر برگزار شد. قطبالدین صادقی، کارگردان پیشکسوت تئاتر در این نشست گفت: «۴۰سالگی انقلاب چهار دوره فرهنگی تاریخ معاصر را دربرمیگیرد که نقطه عطفهایی دارد که اولینش وقوع انقلاب است. این اتفاق یک دموکراسی خودجوش بهوجود میآورد که همه نیروها در آن فعالیت میکردند. طبق مطالعات من این دوره بسیار پرجوش و خروش است.»
صادقی با اشاره به شرایط جنگ تحمیلی در دهه ۶۰ و حضور علی منتظری در تئاتر بیان داشت: «جریان تئاتر ایران در این دهه معطوف به پیش بردن یک اندیشه سیاسی و ایدئولوژیک است؛ فضایی که تا صلح ادامه پیدا میکند، نقطه عطف دوم صلح است. بعد از صلح جوان خوشفکری آمد که در یک دفترچه ۴۰برگ برنامههایش را نوشته بود. بینهایت هوشمند و دلسوز بود. او تمام تئاتر تعطیل شده را فعال کرد، آن هم در زمانی که تئاتر شهرستان نابود شده بود و به تئاتر به عنوان یک بزه نگاه میکردند.»
داوود فتحعلیبیگی، هنرمند پیشکسوت تئاتر نیز در سخنانی با اشاره به مشکلات تئاتر کشور در دهه ۶۰، گفت: «آقای منتظری زحمات زیادی در تئاتر ایران کشید، اما الان کجاست؟ وی شبانهروز تلاش کرد و دموکراسی خودجوش ناشی از دیدگاه انفرادی آقای منتظری بود، وی سعی میکرد به تئاتریها آسان بگیرد و همه کار کنند. بعد آقای منتظری تئاتر را ترک کرد و گفت: دیگر به تئاتر برنمیگردم، چرا این اتفاق باید رخ دهد؟ آقای منتظری رفت، چون بستر آماده نبود و او را تأیید و پشتیبانی نمیکرد.»
برگزاری مراسم «چهل سال صحنه»
از سویی در مراسمی با عنوان «چهل سال صحنه» از ۱۰ چهره مطرح هنر انقلاب اسلامی در حوزه نمایش تقدیر به عمل آمد.
در این مراسم که در تالار مشاهیر مجموعه تئاتر شهر برگزار شد، از اکبر کریمیمبارکه، اعظم بروجردی، ندا ثابتی، سعید اسماعیلی، مرتضی شاهکرم، امیرحسین شفیعی، حسین عالمبخش، محمود فرهنگ، نصرالله قادری و مریم معترف تجلیل شد.
در این مراسم همچنین از کتاب «چهل سال نمایش» رونمایی شد. این کتاب که به اهتمام علی ایزدی و منوچهر اکبرلو تألیف شده است، مروری بر آثار هنرمندان تئاتر بعد از انقلاب از سال ۵۷ تا ۹۷ دارد.
«چهل سال اسناد تئاتر انقلاب اسلامی» در معرض دید قرار گرفت.
اما نمایشگاه «چهل سال اسناد تئاتر انقلاب اسلامی» که برای نخستین بار در قالب سیوهفتمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر در حال برگزاری است، مروری بر منتخبی از آثار نمایشی اجرا شده در ۴۰ سال گذشته دارد. تعداد سندهای ارائه شده در این نمایشگاه حدود ۷۰۰ الی ۸۰۰ مورد است و از طرق مختلف به دست برگزارکنندگان آن رسیده است.
بخشی از آن از طریق اداره کل هنرهای نمایشی، مرکز اسناد مجموعه تئاتر شهر و سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران تأمین و بخشی دیگر از طریق خود هنرمندان فرستاده شده است.
شهرام کرمی، مدیر کل هنرهای نمایشی در این مراسم گفت: «اگر پیش از انقلاب اسلامی، تئاتر ما در مسیر تئاتر اروپایی و تئاتری که در تمام دنیا رایج بود و شکلی تازه از تئاتر محسوب میشد گام برمیداشت، بعد از انقلاب اسلامی دچار تحولات اساسی شد و اکنون میتوانیم ثمره آنچه در طول این چهار دهه اتفاق افتاده را با اطلاعات موجود مورد ارزیابی و بخشبندی قرار دهیم. انقلاب اسلامی با هدف تغییر در بنیادهای فکری جامعه و تغییر ساختار حکومتی ایجاد شد و انقلابی بود که منجر به تغییر فرهنگی جامعه شد. این تغییر فرهنگی تأثیر خود را توأمان در فضای هنر نیز داشت، طوری که میتوانیم با افتخار از دوران هنر انقلاب اسلامی سخن بگوییم.»
حضور پررنگ فرانسه در نبود مهمانان مهم خارجی
امسال کشورهای فنلاند، رومانی و فرانسه در بخش بینالمللی جشنواره تئاتر فجر حضور فعالی دارند و فرانسویها در این بین فعالیت بیشتری از دیگران دارند. پیش از این قرار بود که سوئدیها هم با یک گروه تئاتر در جشنواره حضور داشته باشد که این حضور لغو شد.
فرانسویها امروز نمایش «یک تئاتر کوچک از انتهای دنیا» را اجرا میکنند.
به بلیتهای جشنواره تئاتر نمیشود اعتماد کرد!
بلیتهای یک نمایش حاضر در جشنواره تئاتر فجر، آدرس اشتباهی برای محل برگزاری نمایش به تماشاگران معرفی میکردند. در نهمین روز از برگزاری جشنواره تئاتر فجر، نمایش «گذرگاه» در ساختمان جدید خانه تئاتر اجرا شد، اما روی بلیتهای این نمایش به اشتباه آدرس اداره تئاتر ثبت شده بود و این مسئله به سردرگمی تماشاگران منجر شد.
این اشتباه فاحش برای جشنوارهای که سیوهفتمین دوره برگزاری آن با پسوند بینالملل برگزار میشود، تعجبآور است.
کنار گذاشتن یک نمایش از جشنواره
«زندگی در تئاتر» نوشته دیوید ممت که در بخش مسابقه «ایران دو» جشنواره حضور داشت از جشنواره کنار گذاشته شد.
به گزارش «مهر» نمایش «زندگی در تئاتر» به دلیل اینکه این اثر نمایشی در جشنواره سیودوم تئاتر فجر هم اجرا داشته از داوری کنار گذاشته شده است. «زندگی در تئاتر» منتخب شانزدهمین جشنواره تئاتر دانشگاهی بوده است و از این طریق برای اجرا در جشنواره تئاتر فجر در سال ۹۲ معرفی شده بود، اما معلوم نیست چطور کارگردان نمایش تصور کرده کاری که قبلاً در جشنواره به صحنه رفته میتواند دوباره چند سال بعد در جشنواره اجرا داشته باشد و احتمالاً به این فکر کرده که کسی یادش نمیآید شش سال قبل چه کارهایی در جشنواره اجرا رفتهاند به همین دلیل کار را به دبیرخانه ارائه کرده و مسئولان جشنواره نیز متوجه این خطا نشدهاند.