سرویس دانشگاه جوان آنلاین: دانشجویان ایرانی توانسته‌اند در المپیاد جهانی نجوم و اخترفیزیک طی شش سال اخیر ۱۲ مدال طلا کسب کنند. مجموع مدال‌های طلا، نقره و برنز کسب شده توسط تیم‌های ایرانی در المپیاد جهانی نجوم و اخترفیزیک در شش سال اخیر ۵۳ مدال از ۵۴ شرکت‌کننده در این مسابقات بوده است.
تیم ایران در شش سال اخیر این المپیاد سه بار مقام سوم جهان، یک بار مقام دوم و دو بار موفق به کسب مقام قهرمانی شده که این در بین تمامی کشور‌های شرکت‌کننده بی‌سابقه است.
المپیاد نجوم و اخترفیزیک زیر نظر انجمن بین‌المللی نجوم (IAU) اداره می‌شود. ایران، لهستان، تایلند، اندونزی و چین از جمله بنیانگذاران این المپیاد هستند.
آموزش در کمیته
عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی انرژی و فیزیک دانشگاه صنعتی امیرکبیر و رئیس کمیته ملی المپیاد نجوم و اخترفیزیک گفت: «طی تمام ادوار این المپیاد (۱۶ سال گذشته) ایران یکی از کشور‌های با عملکرد قابل قبول در این المپیاد بین‌المللی بوده است و در شش سال گذشته عملکردی خیره‌کننده داشته است.»
مهدی خاکیان قمی با بیان اینکه از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۸ مسئولیت کمیته ملی المپیاد بر عهده ایشان بوده است، افزود: «تغییر ساختار عملکردی، حضور مدرسان جدید در کمیته، ارتباط مستقیم با والدین دانش‌پژوهان برای تعامل بهتر کمیته ملی و خانواده‌های آنها، ایجاد دو گروه در شبکه‌های اجتماعی برای دانش‌پژوهان و والدین آنها به طور مستقل، استفاده از پتانسیل‌های دانش‌پژوهان دوره‌های گذشته، آموزش دوره پایه، اعم از فیزیک‌های عمومی و ریاضیات عمومی از جمله اقدامات انجام شده در جهت افزایش راندمان و کیفیت عملکردی کمیته در شش سال گذشته بوده است.»
موفقیت از یونان تا چین
خاکیان آموزش برنامه نویسی به دانش‌پژوهان، گرفتن آزمون‌های متعدد و در سطوح بالا، همراستا کردن اهداف کمیته با مسابقات بین‌المللی و همچنین تحصیلات آکادمیک آنها در دانشگاه، توجه به دروس دانشگاهی دانش‌پژوهان و تأکید بر عملکرد خوب آنها در دانشگاه و حل کامل آزمون‌های سال‌های گذشته در انتهای هر دوره توسط دانش‌پژوهان شرکت‌کننده در مسابقات بین‌المللی را از دیگر اقدامات این کمیته در این مدت دانست.
وی با بیان اینکه در شش سال اخیر مقام‌های تیمی در این المپیاد کسب شده است، یادآور شد: «این مقام‌ها به ترتیب رتبه سوم در رقابت ۲۰۱۳ یونان، مقام دوم در رقابت‌های ۲۰۱۴ رومانی، مقام اول در رقابت‌های اندونزی ۲۰۱۵، مقام سوم در رقابت‌های ۲۰۱۶ هند، مقام سوم در رقابت‌های ۲۰۱۷ تایلند، مقام اول در رقابت‌های ۲۰۱۸ چین در المپیاد‌های جهانی نجوم و فیزیک است.»
دانشگاه به دنبال آنهاست
خاکیان با اشاره به کسب شش مدال طلا توسط تیم‌های ایرانی در آخرین المپیاد تأکید کرد: «المپیاد‌های دانش‌آموزی در سطحی بالا و با استاندارد‌های بین‌المللی و بالا برگزار می‌شود به همین دلیل دانش‌آموزان سراسر دنیا با دنبال کردن این فرآیند، یک الگوی مناسب برای آموزش خود پیدا خواهند کرد که بسیار کارآمد و آزموده شده است.»
وی با بیان اینکه در مدت ۲۲ سال از برگزاری این المپیاد حدود ۵۰ کشور به این رقابت پیوسته‌اند، گفت: «معمولاً در چنین فضایی در هر سال حدود ۱۰۰ هزار نفر از دانش‌آموزان کشور وارد فضای المپیاد می‌شوند که فقط حدود ۷۰ نفر آنها سهمیه ورود مستقیم به دانشگاه بدون شرکت در آزمون ورودی دانشگاه‌ها را کسب می‌کنند. همچنین حدود ۲۵۰ نفر سهمیه افزایش درصد کنکور را به دست می‌آورند. بقیه دانش‌آموزان افراد علاقه‌مندی هستند که دانشگاه به دنبال آنهاست و به هر دلیلی جزو این تعداد محدود قرار نگرفته‌اند. این اثر مستقیمی است که این المپیاد روی فرآیند آموزش کشور دارد.»
صعود در رتبه‌بندی تایمز
از سوی دیگر رتبه‌بندی تایمز به عنوان یکی از معتبرترین نظام‌های رتبه‌بندی بین‌المللی که دانشگاه‌های جهان را رتبه بندی می‌کند، در تازه‌ترین بررسی خود برترین دانشگاه‌های جهان در رشته فیزیک و نجوم را معرفی کرد.
این رتبه‌بندی اولین بار در سال ۲۰۰۰ با همکاری تایمز و کیواس منتشر شد. این همکاری تا سال ۲۰۱۰ تحت عنوان رتبه‌بندی تایمز کیواس ادامه داشت. در سال ۲۰۱۰ تایمز همکاری خود با کیواس را قطع و قرارداد همکاری را با مؤسسه تامسون رویترز امضا کرد.
گفتنی است دانشگاه صنعتی بابل نوشیروانی، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، دانشگاه علم و صنعت، دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه صنعتی شیراز، دانشگاه تبریز، دانشگاه تهران، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه گیلان، دانشگاه اصفهان، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی و دانشگاه مازندران از جمله دانشگاه‌های ایران است که در رتبه‌بندی تایمز برای برترین مؤسسه‌های آموزشی رشته فیزیک و نجوم حضور داشته‌اند.
