سرویس سبک زندگی جوان آنلاین- یلدا یلان (روانشناس بالینی): یکی از شکایت‌های اصلی افرادی که برای مشاوره مراجعه می‌کنند، بی‌برنامگی، به‌هم ریختگی کارها یا نداشتن زمان کافی برای انجام امور روزانه و انجام کارها در آخرین لحظات است. سؤال آن‌ها این است که چرا من تا این حد بی‌برنامه هستم یا اینکه چرا در عقب انداختن کارها استاد هستم.
یکی از دلایلی که ما با کمبود وقت مواجه می‌شویم، داشتن معیار‌های سختگیرانه و قوانین سفت و سختی است که برای خود یا حتی اطرافیان وضع می‌کنیم. قطعاً این امر می‌تواند به کمال‌طلبی منفی یا اهمال‌کاری منجر شود. در واقع در اکثر مواقع، کسانی که اهمال‌کار هستند، واقعاً تنبل نیستند، بلکه کمال‌گرایی یا سختگیری‌های بی‌دلیل‌شان باعث می‌شود یا کاری را شروع نکنند یا اگر شروع می‌کنند، تا آخرین لحظات آن را ادامه بدهند. اگر شما جزو کسانی هستید که باید‌ها و نباید‌های زیادی دارید، یا می‌خواهید همه چیز صد در صد کامل و صحیح انجام شود و به ۹۵ درصد راضی نمی‌شوید، احتمالاً جزو افرادی هستید که این مدل کمال‌گرایی را دارند.
دانشجویی را در نظر بگیرید که قرار است مقاله‌ای را تا پایان ترم تحویل استاد دهد، اما مرتب این پا و آن پا می‌کند تا شرایط مناسب برای نوشتن مقاله فراهم شود و وقتی هم که بعد از روز‌ها و هفته‌ها تعلل، شروع به نوشتن مقاله می‌کند، آن‌قدر هر پاراگراف را بالا و پایین می‌کند تا در نهایت شب قبل از تحویل مقاله، با اضطراب و استرس و با عجله مقاله را تمام می‌کند و با نارضایتی تحویل استاد می‌دهد. این افراد استاد انجام کارها در لحظه آخر هستند، چراکه هرگز از کارشان راضی نمی‌شوند.
یک دلیل دیگر برای اینکه ما نمی‌توانیم زمان خود را مدیریت کنیم یا اینکه وقت کافی برای انجام کار‌های خودمان نداریم، این است که در برابر درخواست‌های دیگران مخالفت نمی‌کنیم و همیشه به خواسته‌های آن‌ها تن می‌دهیم و در واقع وقت خود را به انجام کار‌های «دیگران» اختصاص می‌دهیم. اینکه چرا ما قدرت بیان مخالفت با دیگران را نداریم، دلایل مختلفی دارد. یکی از دلایل این است که ما فردی تأییدطلب یا مهرطلب هستیم و می‌ترسیم که در صورت مخالفت با دیگران، تأیید و پشتوانه آن‌ها را از دست بدهیم.
دلیل دیگر این است که شاید ما فردی هستیم که «خودقربانگری» بالایی دارد و مرتب به دیگران سرویس می‌دهد، اما از آن‌ها درخواست کمک نمی‌کند. دلایلی از این دست می‌تواند باعث شود شما بیشتر وقت خودتان را برای انجام کار‌های دیگران اختصاص دهید و در نهایت برای انجام امور خودتان وقت کافی نداشته باشید. پس بهتر است مهارت‌های جرئت‌مندی را یاد بگیرید تا توانایی مخالفت با خواسته‌های نامعقول دیگران را داشته باشید.
شاید شما هم جزو افرادی هستید که اصرار دارید تمام کارها را خودتان انجام دهید و هیچ کاری را به دیگران نمی‌سپارید یا اصلاً دیگران را قبول ندارید. تصور کنید قرار است شما برای مراسم ازدواج‌تان آماده شوید، اما می‌خواهید تمام کارها مثل رفتن به دنبال تالار عروسی، نوشتن تعداد مهمان‌ها، خرید لباس عروس، آماده کردن ماشین عروس، پخش کردن کارت‌های عروسی و کلیه کارها را خودتان انجام دهید. در حالی که می‌توانید از خانواده‌تان خواهش کنید کار‌های ساده‌تر را انجام دهند تا شما به امور مهم‌تر بپردازید. این را بدانید که شما می‌توانید بعضی از کارها را به دیگران بسپارید تا از حجم باری که به دوش دارید کاسته شود.
اختلال بیش‌فعالی و نقص توجه و تمرکز، یکی دیگر از دلایلی است که باعث می‌شود شما وقت و تمرکز کافی برای انجام کارهای‌تان نداشته باشید. افراد بیش‌فعال معمولاً عادت به انجام چند کار با هم دارند و از آنجایی که توان مدیریت و تمرکز بر این حجم کار را ندارند، معمولاً با کمبود وقت مواجه می‌شوند. اگر حس می‌کنید که زندگی به‌هم ریخته‌ای دارید، یا دیگران شما را شلخته می‌دانند یا توان تمرکز بر کارها را ندارید، حتماً با یک مشاور صحبت کنید.
یکی از دلایل نرسیدن به کارها، داشتن وسواس از نوع فکری، عملی یا هر دو است. اگر شما هر بار دو ساعت یا بیشتر برای حمام کردن وقت می‌گذارید یا بعد از هر بار استفاده از سرویس بهداشتی باید حمام کنید یا تمیز کردن منزل ساعت‌ها وقت شما را می‌گیرد یا اگر هر مدل وسواس دیگری دارید، بهتر است برای درمان آن اقدام کنید، چراکه شما هم وقت خود و هم وقت اطرافیان‌تان را با این قبیل تشریفات وسواسی تلف می‌کنید و در نهایت هم از این همه دقت راضی نمی‌شوید.
یکی از اولین کارها در برنامه‌ریزی این است که برنامه‌هایتان را از ذهن‌تان به روی کاغذ منتقل کنید. کارها تا زمانی که در ذهن شما هستند شکل به‌هم ریخته‌ای دارند و مرتب ذهن‌تان را مشغول می‌کنند. نوشتن برنامه هفتگی یا ماهانه و گذاشتن آن جایی که جلوی چشمان‌تان باشد این آشفتگی را برطرف می‌کند. نکته بعدی تقسیم‌بندی کارها به «مهم» و «غیرمهم» است. شما می‌توانید کار‌های مهم را در اولویت بگذارید و غیرمهم‌ها را با کمی تأخیر به انجام برسانید. البته مهارت‌های برنامه‌ریزی و سایر مهارت‌های زندگی نیاز به آموزش و تمرین دارند. برای داشتن یک زندگی مرتب و بابرنامه، وقت بگذارید.
