سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: «موزه زنده زیارت» مجموعه‌ای شش هکتاری برای نمایش هویت و تاریخ این مرز و بوم است که فاز اول آن به «انقلاب اسلامی» اختصاص دارد. فضایی به مساحت یک هکتار از این مجموعه با روایت حدیث سلسله‌الذهب و سفر ثامن الحجج (ع) به مشهد شروع می‌شود و به انقلاب در کوچه‌ها و خیابان‌های مشهد منتهی می‌شود.
موزه زنده زیارت؛ رویدادی معرفت‌افزا
حجت‌الاسلام حجت گنابادی‌نژاد، رئیس سازمان فرهنگی آستان قدس رضوی درباره رویکرد جدید آستان قدس رضوی در بهره‌برداری از موقوفات می‌گوید: «یکی از دستاورد‌های اخیر آستان قدس رضوی مدل مدیریت و موضوع بهره‌وری از اماکن است.» گنابادی‌نژاد می‌افزاید: «در سه سال گذشته بیش از یک‌میلیون مترمربع به فضا‌های فیزیکی آستان قدس رضوی در حوزه فرهنگی اضافه شده است و اکثر این مکان‌ها درگذشته وجود داشته‌اند، اما کارکرد فرهنگی نداشته‌اند.»
رئیس سازمان فرهنگی آستان قدس رضوی می‌گوید: «چهار مجموعه بزرگ در سه سال گذشته در راستای مأموریت‌های فرهنگی برای زائران و مجاوران مورد سازماندهی قرارگرفته است. اولین مجموعه فرهنگی در محل باغ بیلدر به نام «اردوگاه امام رضا (ع)» برای نوجوانان راه‌اندازی شد و تاکنون بیش از ۵۰ هزار نفر از آن استفاده کرده‌اند. دومین مجموعه به نام «باغ اردوگاه خاتون» در باغ امام رضا (ع) به مساحت ۱۱۰ هکتار به فعالیت‌های فرهنگی و نوآورانه بانوان اختصاص یافت. سومین مجموعه فرهنگی که در یک‌ماهه اخیر به بهره‌برداری رسیده اردوگاه و مرکز فرهنگی معرفتی امام رضا (ع) در ابتدای خیابان فدائیان اسلام است که به‌عنوان مرکز اردویی تشکل‌های دانشجویی مورد بهره‌برداری قرارگرفته است، چهارمین مجموعه نیز موزه زنده زیارت است که در کارخانه نخریسی سابق مشهد، احداث شده است.» رئیس سازمان فرهنگی آستان قدس رضوی درباره این موزه عنوان می‌کند: «این موزه یکی از رویداد‌های فرهنگی است که می‌تواند بخشی از اوقات زائر را که در بیرون از حرم سپری می‌شود در راستای معرفت‌افزایی به کار گیرد.»
مشهد می‌تواند بزرگ‌ترین موزه تاریخ تمدن جهان باشد
وحید جلیلی، مدیر دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی که مدیریت طراحی و ساخت این موزه را به اجرا گذاشته است، پیرامون موزه بزرگ زیارت توضیح می‌دهد: «موزه زنده زیارت یک کار ایجابی است که در کنار نفی عمل معاندین ماهیت هزارساله مشهد راه‌اندازی شده است، حتی یک غیرایرانی یا غیرمسلمان عاقل هم می‌داند باید مزیت نسبی مشهد مقدس حفظ شود. بر اساس علم روز جهان هم به همین نتیجه می‌رسیم که پتانسیل تمدنی و تاریخی مشهد مقدس الگوی توسعه شهر را تقویت می‌کند.»
جلیلی معتقد است: «می‌توان بهترین نمایش‌های آیینی را در مشهد داشت و جذابیت‌های زیادی را از این طریق برای زائران و مجاوران ایجاد کرد.»
وی می‌افزاید: «ارادتمندان به امام رضا (ع) و هنرمندان متعهد مشهدی طرح‌هایی دارند که می‌توانند تا ۶۰۰ هکتار فضای فرهنگی ایجاد کنند که نه تنها برای زائران ارائه محتوا کند بلکه برای همه جهان مورد استفاده باشد.» مدیر دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی همچنین تأکید می‌کند: «مشهد این ظرفیت را دارد بزرگ‌ترین موزه تاریخ تمدن جهان را داشته باشد، اما برای رسیدن به این مقصود نیاز داریم از سیم‌خاردار‌های مدرنیته عبور کنیم تا فرهنگ ملی خود را در جهان فریاد بزنیم.»
جلیلی در پایان عنوان می‌کند: «نهایت ناسپاسی است که میلیون‌ها درآمدی که زائران برای مشهد مقدس ایجاد می‌کنند را خرج مدرنیته کنیم.»
بازدید ۵ هزار نفر طی یک ماه
جواد لیانی، مدیر بهره‌برداری بخش انقلاب اسلامی موزه زنده زیارت درباره استقبال اهالی مشهد و زوار حرم مطهر ثامن‌الحجج از موزه زنده زیارت می‌گوید: «با توجه به ماهیت این نوع موزه‌ها که در آن یک داستان تاریخی به صورت زنده و با همراهی بازدیدکنندگان روایت می‌شود، در مرحله اول بازدید‌ها به تشکل‌ها و گروه‌های دانش‌آموزی اختصاص یافت.» لیانی با بیان اینکه این بازدید‌ها در قالب گروه‌های ۲۰ تا ۴۰ نفره انجام می‌شود، ادامه می‌دهد: «روزانه ۲۰۰ الی ۳۰۰ نفر در قالب هفت الی هشت گروه از بخش انقلاب اسلامی موزه زنده زیارت بازدید می‌کنند و براساس آمار موجود طی این مدت حدوداً یک ماهه، بالغ بر ۵ هزار نفر از این موزه دیدن کرده‌اند.»
وی با بیان اینکه در حال حاضر روز‌های زوج برای دختران و بانوان و روز‌های فرد برای پسران و آقایان در نظر گرفته شده است، یادآور می‌شود: «بازدید برای عموم مردم نیز اعم از زائران و مجاوران آقا علی‌بن‌موسی‌الرضا (ع) از دهه فجر انقلاب اسلامی در بهمن ماه سال جاری میسر خواهد شد.»
استقبال از باغ اردوگاه خاتون
حدود دو ماه پیش و در آذرماه سال جاری در آستانه میلاد با سعادت رسول مکرم اسلام حضرت محمدمصطفی (ص) و امام جعفر صادق (ع) بود که نخستین مرکز فرهنگی، تفریحی و اردوگاهی ویژه بانوان در مشهد با عنوان باغ اردوگاه «خاتون» با حضور تولیت آستان قدس رضوی افتتاح شد. فاز اول این باغ اردوگاه در فضایی ۱۸ هکتاری مشتمل بر چند سالن و فضایی اردوگاهی و تفریحی در باغ ۱۱۴ هکتاری و موقوفه امام رضا (ع) در تقاطع خیام و توس ساخته شده و در فاز بعدی تمام مساحت باغ مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد. مرکز خلاقیت و نوآوری بانوان، نمایشگاه و بازار خلاقیت و نوآوری بانوان، مرکز راهنمایی و مشاوره بانوان، بوستان کتاب و اندیشه، مرکز آموزش، نمایشگاه مفاخر جریان‌ساز فکری، فرهنگی و اقتصادی بانوان، نمایشگاه سبک زندگی بانوی ایرانی، بوستان زن و خانواده و گلستان نونهالان از جمله بخش‌های مختلف این باغ اردوگاه است که در این مدت پذیرای نزدیک به ۷ هزار نفر بوده است. فاطمه دژبرد، سرپرست مرکز امور بانوان و خانواده آستان قدس رضوی در این خصوص می‌گوید: «از زمان افتتاح خاتون تقریبا دو ماه می‌گذرد و در این مدت هشت دوره کلاس‌های ویژه آموزش خلاقیت ونوآوری، ۸ برنامه ورزشی، ۴۳ ویژه برنامه مانند کارگاه‌های نوآوری، جشنواره، نشست تخصصی و برنامه‌های اردویی، هفت دوره مسابقه کتابخوانی، ۸۶ کارگاه تخصصی و مهارتی و ۲۱ طرح مصاحبه با بانوان ایده‌پرداز، برنامه‌های طنز و کمدی‌های اجتماعی و چندین طرح و برنامه دیگر در این اردوگاه انجام شده است.»
وی ادامه می‌دهد: «مخاطبان این اردوگاه محدود به مشهدی‌ها و میهمان‌های داخلی نبوده است. تاکنون ۱۷۳ میهمان خارجی از کشور‌های آلمان، اندونزی، پاکستان و کویت نیز در رویداد‌هایی که ویژه این مهمان‌ها تدارک دیده شده بوده شرکت کرده‌اند.»
