اگر اختلاف بین دولت و کنگره تداوم پیدا کند و تعطیلی در امریکا بار دیگر از سر گرفته شود، میتوان دوره دونالد ترامپ را «دولت تعطیل» لقب داد. تعطیلی در این دوره رکورددار بوده و حتی از دوران بیلکلینتون که سه هفته طول کشید، بیشتر شده است.
تعطیلی دولت در دوره باراک اوباما نیز نمونه دیگری است که امریکا با آن مواجه بود و بیش از دو هفته طول کشید. در این دوره ۸۰۰ هزار نفر از کارکنان، مجبور شدند بدون دریافت حقوق به مرخصی اجباری بروند. اما در دوره دونالد ترامپ که از ۲۲دسامبر ۲۰۱۸ (اول دی ۱۳۹۷) آغاز شد، کارکنان ۹ وزارتخانه و دهها سازمان و نهاد دولتی به مدت ۳۵ روز به مرخصی اجباری بدون حقوق فرستاده شدند. یعنی از تمام ۱۸ دورهای که از سال ۱۹۷۶ تاکنون دولت امریکا تعطیل شده، دولت ترامپ رکورددار این وضعیت است. با این وجود اگرچه در ۲۵ژانویه (پنجم بهمن) تعطیلی به طور موقت پایان یافت، اما اختلافات هنوز ادامه دارد و اگر تا ۱۵ فوریه (۲۶ بهمن) تصمیم نهایی گرفته نشود، دولت بار دیگر تعطیل خواهد شد.
اصولاً تعطیلی در امریکا زمانی رخ میدهد که بین قوه اجرایی و نهاد قانونگذار بر سر بودجه اختلاف نظر وجود داشته باشد که به راحتی حل و فصل نشود. البته درست است که در این شرایط، دولت فعالیت خود را کنار میگذارد و حتی کارمندان آن از دریافت حقوق محروم میشوند، اما با این وجود خدمات حیاتی به فعالیت خود ادامه میدهند که پلیس، آتش نشانی، خدمات پزشکی فدرال، نیروهای مسلح و... از جمله آنها هستند.
یکی از مسائلی که برخی اوقات درباره دولت ترامپ گفته میشود این است که او به همه قولها و وعدههای انتخاباتی خود عمل کرده است. البته برخی نیز این مسئله را نقطه قوت ترامپ نمیدانند، بلکه با نگاه منفی به این مسئله مینگرند، زیرا معتقد هستند نباید و نمیتوان به همه وعدههای انتخاباتی عمل کرد، زیرا این مسئله امکانپذیر نیست و وعدههای انتخاباتی در برخی موارد نشاندهنده رویکرد کلان و نگاه خاص کاندیدای مربوط است و نمیتواند عملی شود، مثل آنچه که باراک اوباما درباره بسته شدن زندان گوانتانامو مطرح کرد. اگرچه این زندان به اندازهای مخوف است که میتواند حیثیت سیاسی امریکا را به چالش بکشاند، اما اوباما نتوانست وعده انتخاباتی خود را عملی کند.
حال چنین وضعیتی برای ترامپ بر سر ساختن دیوار حائل بین امریکا و مکزیک ایجاد شده است. ترامپ که نگاهی مهاجرستیز، نژادپرستانه و حتی شوونیستی دارد، در مبارزات انتخاباتی خود وعده داده بود که برای جلوگیری از مهاجرت از مکزیک به امریکا، با پول مکزیکیها دیوار مرزی خواهد ساخت. این مسئله با توجه به نگاه منفی دو طرف بهخصوص در اختلافات سیاسی که در تاریخ این دو کشور شکل گرفته و حتی نیومکزیکو از اشغال خاک مکزیک، ایالتی امریکایی شده، واکنشهای تندی را ایجاد کرده است. منطقهای که پنجمین ایالت بزرگ امریکا لقب گرفت، اولین بمب اتمی جهان در آن ساخته شد و در ژاپن فرود آمد.
البته این واکنشها محدود به دولت و شهروندان مکزیک نشد بلکه در امریکا نیز با آن مخالفهایی تند شد که اکنون گریبان ترامپ را گرفته و باعث تعطیلی دولت امریکا شده است. ترامپ تأکید دارد که کنگره باید بودجه ۵ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلاری را برای ساخت دیوار مرزی به تصویب برساند، اما کنگره تاکنون از تصویب آن سر باز زده است. برخی تحلیلگران بر این اعتقاد هستند که کنگره که اکثریت آن در اختیار دموکراتها است، خواهان فشار بیشتر به دولت است تا آن را با ضعفهای آشکار و غیرقابل جبران مواجه سازد و از این طریق راه را برای شکست دادن ترامپ در انتخابات ۲۰۲۰ هموار کند. دموکراتها به طور جد نسبت به این مسئله تأکید دارند که رئیسجمهور کنونی حیثیت سیاسی امریکا را در جهان زیر سؤال برده است. ترامپ برای عبور از این بنبست گفته برای اینکه اختلافات فروکش کند حاضر است از خواسته خود کوتاه بیاید و به جای دیوار بتنی دیوار فولادی بسازد وگرنه دولت حاضر است ماهها و حتی سالها اعلام تعطیلی کند یا اینکه وضعیت فوریت ملی اعلام کند و بدون مجوز کنگره دیوار را بسازد. به نظر میآید این دیوار شکاف بزرگی بین دولتمردان امریکا ایجاد کرده و با سادگی نمیتوان از آن کوتاه آمد.
با این وجود در برخی از رسانهها آمده است که توافقی بین نمایندگان دولت و کنگره حاصل شده است. البته نه به این معنا که کنگره برای تصویب این مبلغ کوتاه آمده بلکه شواهد نشان میدهد که نمایندگان دموکرات موافقت کردهاند برای تقویت امنیت مرزی رقمی معادل یک میلیارد و ۳۷۰میلیون دلار اختصاص دهند. این توافق که نیازمند تصویب کنگره و سنا است، باید دولت را نیز راضی به امضا کند که به نظر نمیآید ترامپ این کار را انجام دهد؛ بنابراین میتوان انتظار داشت که دولت امریکا بار دیگر رو به تعطیلی برود و چالشها عمیقتر شود، تا جایی که کنگره را تهییج به تصمیمات جدیتر کند!