سرویس حقوق جوان آنلاین: چند وقتی است که تب و تاب نوشتهها و گزارشها پیرامون سگ و سگگردانی داغ شده است.
بعضی از نوشتهها مضرات پزشکی موضوع را برای شما تشریح و بعضی دیگر، محدودیتهای شرعی کار را تفسیر کردهاند. بعضی دیگر هم از دریچه فرهنگ کهن ایرانی و نسبت آن با فرهنگ غربی به موضوع نگریستهاند. اما نگارنده صرفاً جهت اطلاع شما هموطن عزیز، چند نکته حقوقی را خدمتتان عرض مینماید.
اگر شما از آن دسته کسانی هستید که سگ زینتی نگهداری میکنید و به خیابان میآورید، لازم است بدانید که این سگها به دلیل آنکه منفعت عقلایی همانند منافع سگهای شکاری، نگهبان و گله ندارند، اصطلاحاً مالیت نداشته و این بدان معناست که اگر احیاناً حین سگگردانی با افرادی مواجه شوید که به دلیل ایجاد ترس برای خود یا خانوادهشان با شما وارد منازعه شده و ضربتی را به هر نحوی یا هر وسیلهای متوجه سگ شما نمایند که در اثر آن جراحتی به آن وارد شده یا از هستی ساقط شود هیچ خسارتی متوجه ضارب نبوده است و شکایت شما ره به جایی نخواهد برد.
همانطور که به همان دلیل مالیت نداشتن، طبق ماده ۲۱۵ قانون مدنی اگر به فرض، فروشندهای سگ زینتی بیماری را به قیمت گزاف به شما فروخته باشد و شما بعداً متوجه شوید که فریب خوردهاید، باز هم شکایت شما ره به جایی نخواهد برد.
اما اگر از آن دسته کسانی هستید که سگهای شکاری، نگهبان و گله را در خانه شهری نگهداری میکنید و در کوچه و خیابان شهرمان میگردانید لازم است بدانید که قانونگذار کیفری در ماده ۴۹۹ قانون مجازات اسلامی بیان میدارد: «هرگاه کسی دیگری را بترساند و آن شخص در اثر ترس، بیاختیار فرار کند یا بدون اختیار، حرکتی از او سر بزند که موجب ایراد صدمه بر خودش یا دیگری گردد، ترساننده حسب تعاریف جنایات عمدی و غیرعمدی مسئول است.»
و این یعنی اگر کسی (با هر سن و وضعیتی) در اثر دیدن سگ وحشت کرده و مثلاً به دلیل بیماری خاصی همانند بیماریهای قلبی، دچار آسیب گردد یا در اثر ترس از دیدن سگ فرار یا حرکتی کند که خود یا دیگری دچار آسیب شوند، این دارنده مسئول جبران خسارات وارده خواهد بود؛ چراکه جای سگهای گله، شکاری و حتی نگهبان، در محیط شهری نیست و همین عمل یعنی «تقصیر» آثارش بر عهده دارنده سگ خواهد بود. البته فروض دیگری هم وجود دارد که در محدوده اقدامات عمدی است از جمله اینکه سگی را به سمت کسی برانگیزانید که در اینصورت، سگ همانند وسیلهای در دست شما قلمداد میشود گویی سلاحی را به سمت وی نشانه رفتهاید؛ و آخرین نکته باز هم جهت اطلاع اینکه به تازگی با تدبیری پیشگیرانه، ممنوعیت سگگردانی در تهران از سوی نیروی انتظامی اعلام شده است و این یعنی مراقب خود و سگتان باشید!
*دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم شناسی در دانشگاه عدالت