سرویس ایران جوان آنلاین: تا قبل از انقلاب اسلامی در معدود شهر و استانی کتابخانه وجود داشت و تعداد کل کتابخانه‌های کشور به سختی به ۳۷۳ باب می‌رسید. کتابخانه‌هایی که تنها ۱۱ هزار عنوان کتاب داشتند. از همین رو بلافاصله پس از پیروزی انقلاب اسلامی توسعه فرهنگی کشور با احداث چندین کتابخانه در استان‌های مازندران، اردبیل، زنجان و دیگر مناطق آغاز شد. اتفاقی که حالا ثمره آن بعد از ۴۰ سال به افزایش حدود ۱۰ برابری تعداد کتابخانه‌های سراسر استان‌ها و افزایش ۱۱۷ برابری عناوین کتاب‌ها شده است. گفته می‌شود که اکنون بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هزار عنوان کتاب در ۳۴۰۰ باب کتابخانه وجود دارد که خود نشان دهنده شکوفایی فرهنگی کشور طی این چهار دهه است.
در آستانه چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی قرار داریم و به هر گوشه که می‌نگریم، مجموعه‌ای از دستاورد‌های ارزشمند اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را مشاهده خواهیم کرد. دستاورد‌هایی که یکی از آن‌ها افزایش تعداد کتابخانه‌های عمومی در سراسر کشور است. کتابخانه‌هایی که وجودشان تضمین کننده ارتقای سطح فرهنگ و آگاهی مردم است. اتفاقی که طی این چهل سال از سوی متولیان به جد دنبال شده است. در این راستا علیرضا مختارپور، دبیر کل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور می‌گوید: «در سال ۵۷ جمعیت ایران کمتر از ۳۵ میلیون بود و امروز به ۸۰ میلیون رسیده و کمی بیشتر از دو برابر افزایش یافته است. در همان سال تنها ۳۷۳ باب کتابخانه عمومی در کشور وجود داشت که امروز این رقم به بیش از ۳۴۰۰ باب رسیده و این خود نشان دهنده افزایش ۹ برابری تعداد کتابخانه‌ها است.» علاوه بر تعداد کتابخانه‌هایی که طی این چهار دهه در سراسر کشور افزایش یافته‌اند، نکته قابل توجه افزایش چشمگیر عناوین کتاب‌های موجود در کتابخانه‌ها است. در این خصوص عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام تأکید می‌کند: «اکنون از ۱۱ هزار عنوان کتاب در دوره پهلوی به بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هزار عنوان کتاب در دوران پس از انقلاب رسیده‌ایم.» محمدحسین صفارهرندی می‌افزاید: «این رقم خود نشان دهنده رشد ۱۱۷ برابری عناوین کتاب‌ها طی این چهل سال است.» علاوه بر این در تمام استان‌های کشور، حتی در محروم‌ترین مناطق با افزایش ۵ تا ۱۰ برابری کتابخانه‌ها روبه رو هستیم.
افزایش چندبرابری کتابخانه‌ها
در خصوص افزایش تعداد کتابخانه‌ها می‌توان به استان البرز اشاره کرد که طی این سال‌ها با رشد ۴۵ برابری کتابخانه‌هایش در مقام اول توسعه کتابخانه‌های کشور قرار دارد. در این خصوص علی هراتی، مدیر کل کتابخانه‌های استان البرز می‌گوید: «به لحاظ فضا‌های فیزیکی کتابخانه‌ای، پیش از انقلاب در کرج تنها یک کتابخانه وجود داشت که تقریباً ۱۱ هزار نسخه کتاب در اختیار مردم قرار گرفته بود.»، اما حالا بالغ بر یک میلیون و ۱۴۰ هزار جلد کتاب با موضوعات مختلف در قفسه‌های کتابخانه‌های استان در اختیار شهروندان البرز قرار دارد. همچنین اکنون کتابخانه‌های این استان شامل ۴۵ باب کتابخانه نهادی، ۲۳ باب کتابخانه مشارکتی می‌شود. علاوه بر استان البرز می‌توان به استان اردبیل هم اشاره کرد که طی این سال‌ها با رشد ۱۰ برابری کتابخانه‌هایش مواجه شده است. در این خصوص مدیر کل کتابخانه‌های عمومی استان اردبیل می‌گوید: «در حالی که قبل از پیروزی انقلاب تنها ۸ باب کتابخانه داشتیم این تعداد هم اکنون با ۱۰ برابر رشد به ۷۷ باب رسیده است.» رباب عزیزخانی می‌افزاید: «در این ۴۰ سال تمام تلاش‌ها و برنامه‌ریزی‌ها بر این بوده تا علاقمندان به کتاب بتوانند آثار ارزشمند را به راحتی تهیه و نسبت به مطالعه آن اقدام کنند.» در استان مازندران نیز، از بدو پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون آمار کتابخانه‌های این استان نسبت به سال ۵۷ حدود ۵/۵ برابر بیشتر شده است. مدیرکل کتابخانه‌های عمومی مازندران با تأیید مطالب فوق می‌گوید: «تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی تعداد کتابخانه‌های این استان حدود ۲۰ واحد بود که هم اکنون به ۱۱۵ واحد رسیده است.» آرزو ولیپور می‌افزاید: «همچنین ۳۹ واحد کتابخانه نیز در دست ساخت است که در آینده نه چندان دور به بهره‌برداری می‌رسند.» لازم به ذکر است که اکنون حدود ۲ میلیون جلد کتاب در کتابخانه‌های مازندران وجود دارد و افزون بر ۸۰۰ هزار نفر نیز در این مراکز فرهنگی عضویت دارند که خود نشان دهنده موفقیت طرح‌های توسعه فرهنگی در این استان شمالی است.
توسعه فرهنگی کشور
مضاف بر استان‌هایی که گفته شد، در استان زنجان نیز تعداد کتابخانه‌ها طی این چهل سال با رشد ۳۱ درصدی روبه‌رو شده است. در این خصوص مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان زنجان بیان می‌کند: «قبل از انقلاب اسلامی تنها ۳ باب کتابخانه عمومی در استان وجود داشت که اکنون تعداد آن‌ها به ۹۲ باب رسیده است.» امیرعلی نیکبخش همچنین به رشد ۱۲۳ برابری تعداد کتاب کتابخانه‌های عمومی استان در مقایسه با قبل از انقلاب اشاره می‌کند و می‌افزاید: «اکنون تعداد موجودی کتاب کتابخانه‌های عمومی استان از ۱۰ هزار نسخه به یک میلیون و ۲۰۰ هزار نسخه رسیده است.» علاوه بر زنجان، کتاب و کتابخوانی در استان چهارمحال و بختیاری نیز با رشد چشمگیر ۱۰ برابری روبه رو بوده است. در این راستا فرهاد خلیلمقدم مدیرکل کتابخانه‌های عمومی چهارمحال و بختیاری تأکید می‌کند: «هم اکنون ۶۵ باب کتابخانه شامل ۵۲ کتابخانه نهادی و ۱۳ کتابخانه مشارکتی در استان فعال است، در حالی که تا قبل از انقلاب تنها شش کتابخانه وجود داشت.» اتفاقی که می‌توان از آن به عنوان انقلابی فرهنگی طی این چهل سال در سراسر استان‌های کشور نام برد.
