سرویس ایران جوان آنلاین: توسعه‌یافتگی کشور و افزایش خودرو‌ها در کنار نیاز به داشتن راه‌های ایمن از جمله دلایلی بود که باعث شد پس از پیروزی انقلاب جاده‌های کشور توسعه پیدا کند. فقدان این مهم موجب شده بود تا در آن سال‌ها بسیاری از روستا‌ها و مناطق از جمله استان‌های ایلام، سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و بوشهر از لحاظ اقتصادی کمترین توسعه و پیشرفت را داشته باشند. با پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۵۷ که با شعار توسعه کشاورزی و مردم مناطق محروم همراه بود این مهم باعث شد توسعه جاده‌های شهری و روستایی به شدت گسترش پیدا کند؛ موضوعی که سبب شد بیشتر مناطق شهری و روستایی در استان‌های مختلف کشور از شرایط خوبی در زمینه اقتصادی و توسعه برخوردار شوند.
طبق آمار وزارت راه و شهرسازی، ایران قبل از انقلاب ۳۶ هزار کیلومتر جاده اصلی داشته که در سال‌های پس از انقلاب این میزان به ۲۲۱ هزار کیلومتر رسیده است. همچنین طول راه‌های روستایی در ایران زمان حکومت پهلوی ۲۶ هزار کیلومتر بود که بیشتر آن خاکی بود، ولی بعد از انقلاب اسلامی و با حرکت‌های جهادی که انجام گرفت ۲۰۰ هزار کیلومتر راه آسفالت در کشور ایجاد شد. این موضوع درحالی اتفاق افتاد که در آن سال‌ها بیشتر روستاییان به دلیل نداشتن راه مناسب و توسعه‌نیافتگی مجبور به ترک روستا‌ها و اقامت در حاشیه شهر‌ها شدند؛ مسئله‌ای که به شدت کشاورزی، دامداری و پرورش طیور را تحت تأثیر خود قرار داد.
ایلام محروم از راه و جاده مناسب
با وجود امکانات کشاورزی و صنعتی و معادن مختلف در ایلام، نداشتن جاده‌های مناسب در رژیم گذشته سبب شد تا این استان از توسعه خوبی برخوردار نباشد. قبل از انقلاب عمده راه‌های بین شهری استان ایلام راه فرعی و در برخی از مسیر‌ها حتی راه‌ها به صورت خاکی و شنی بود. وضعیت راه‌های روستایی نیز فاقد مشخصات فنی و مالرو بود. با توجه به کوهستانی بودن و توپوگرافی خاص استان ایلام بعد از پیروزی انقلاب اسلامی کار احداث تونل در دستور کار دولت و مسئولان قرار گرفت، به طوری که تا قبل از انقلاب تنها یک تونل در استان وجود داشت، اما بعد از پیروزی انقلاب تونل‌های بسیاری برای سهولت در تردد و دسترسی آسان به شهر‌ها در نقاط مختلف استان حفر و احداث شد که از جمله آن‌ها تونل‌های آزادی، کربلا و چندین تونل در مسیر جاده ایلام به حمیل است، ضمن اینکه کار احداث تونل بزرگ کبیرکوه با عنوان بزرگ‌ترین تونل جاده‌ای کشور با بیش از پنج کیلومتر طول در حوزه شهرستان‌های دره شهر و آبدانان نیز آغاز شد که در صورت بهره‌برداری نهایی تحول بزرگی در استانداردسازی راه‌های ارتباطی حوزه جنوبی استان انجام خواهد شد.
سیستان و بلوچستان محروم از جاده
با وجود اینکه سیستان و بلوجستان یکی از مرز‌های مهم شرقی کشور به شمار می‌رود، اما تا قبل از انقلاب از لحاظ داشتن جاده و امکانات زیربنایی با کوهی از مشکلات همراه بود. هم اینک ظرفیت‌های سیستان و بلوچستان به جایی رسیده است که شبکه ریلی پیشرفته و ایجاد بزرگراه در آن یکی از مباحث جدی و در دست اجراست. از ابتدای انقلاب اسلامی تا کنون توجه ویژه‌ای به ایجاد راه‌های مواصلاتی و ساخت جاده‌ها به خصوص جاده‌های روستایی در سیستان و بلوچستان شده، به گونه‌ای که تا کنون بیش از ۲ هزار کیلومتر راه روستایی در مناطق شمالی و مرکزی و ۳ هزار و ۵۰۰ کیلومتر در مناطق جنوبی استان احداث شده است. راه‌آهن بم- زاهدان با بیش از ۳۰۰ کیلومتر و جاده ترانزیتی چابهار- میلک که بندر چابهار را به افغانستان متصل می‌سازد از جمله طرح‌های عظیم راه‌سازی است که در استان انجام شده است. هم اکنون بزرگراه‌های زابل – زاهدان، خاش – ایرانشهر، ایرانشهر- بمپور و زاهدان- نصرت آباد در حال ساخت است. راه‌آهن چابهار- زاهدان هم که قرار است بندر استراتژیک چابهار را به مشهد متصل سازد از طرح‌های عظیم راه‌سازی است که چندی پیش برای اجرای این طرح ۲ هزار میلیارد تومان اختصاص داده شد.
خراسان جنوبی تنها یک جاده
تنها مسیر آسفالته در قبل از انقلاب محور بیرجند- زاهدان و بیرجند- مشهد بود که تنها از آسفالت بسیار سطحی برخوردار بود و جز این محور‌ها هیچ محور آسفالته دیگری وجود نداشت. مدیر ساخت و توسعه راه‌های اداره کل راه و شهرسازی خراسان جنوبی با تأیید این موضوع می‌گوید: «از همان اوایل انقلاب و از سال ۵۸- ۵۷ ایجاد شبکه‌های شریانی آغاز و کل ارتباطات و راه‌های مالرو به راه‌های فرعی تبدیل شد، به طوری که هم اکنون حدود ۶ هزار کیلومتر راه اصلی و فرعی آسفالته شهری در سطح استان وجود دارد که پس از ایجاد راه‌های آسفالته اکنون نوبت به ارتقای راه‌ها رسیده است و اگر شاخص‌های آمار ترافیکی به حد اشباع برسد، جاده‌ها دوبانده‌سازی می‌شود.» رضا رجبی با اشاره به اینکه وضعیت برخورداری خراسان جنوبی از لحاظ جاده روستایی ۶۸ /۹۶ درصد است، می‌افزاید: «در سطح استان ۹۱۸ روستای بالای ۲۰ خانوار وجود دارد که تاکنون ۸۲۲ روستا از مسیر آسفالته برخوردار شده است.»
به گفته وی، کل شبکه راه روستایی در سطح استان ۱۱ هزار و ۳۷۳ کیلومتر است که ۵ هزار و ۶۲۳ کیلومتر آسفالته، یکهزار و ۲۵۲ کیلومتر شوسه و ۴ هزار و ۴۹۸ کیلومتر خاکی شامل راه دوم، سوم یا اتصال بین روستایی است.
نبود جاده‌های استاندارد در بوشهر
با وجود اینکه بوشهر یکی از قدیمی‌ترین بندر تجاری کشور است که در زمینه تجارت و انرژی حرف‌های بسیاری برای گفتن دارد با این حال تا قبل از انقلاب طول راه‌های استان ۱۰ هزار و ۴۰ کیلومتر بوده که صرفاً ۱۳۰ کیلومتر راه اصلی و مابقی شامل راه‌های فرعی روستایی بوده است. در این مقطع تراکم راه‌های استان در یکصد کیلومتر مربع برابر با ۵/ ۲ بوده است. در حال حاضر در استان ۴ هزار و ۲۸۰ کیلومتر راه وجود دارد که ۵۳۲ کیلومتر آن راه اصلی، ۹۲۲ کیلومتر راه فرعی و ۲ هزار و ۲۱۵ کیلومتر راه روستایی است. همچنین ۶۱۰ کیلومتر بزرگراه نیز در استان ساخته شده و برای تسهیل در عبور و مرور ۱۳ هزار و ۶۵۷ پل و ۱۲ تونل در استان ساخته شده است. همچنین احداث جاده اصلی بوشهر به بندر ریگ به طول ۸۸ کیلومتر و احداث بزرگراه امام علی (ع) به عنوان راه دسترسی دوم مرکز استان از مهم‌ترین اقدامات در زمینه توسعه راه‌های بوشهر بوده است.
