دنیای موشک‌ها!

«دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا پنجشنبه گذشته از سند «بازنگری دفاع موشکی ۲۰۱۹» ایالات‌متحده رونمایی کرد.

جوان آنلاین: ماشاءالله ذراتی در یادداشت روزنامه وطن امروز نوشت: «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا پنجشنبه گذشته از سند «بازنگری دفاع موشکی 2019» ایالات‌متحده رونمایی کرد. این رونمایی دقیقا یک روز پس از آن بود که «آندرا تامسون»، معاون وزارت خارجه آمریکا در امور کنترل تسلیحاتی اعلام کرد ایالات‌متحده از 13 بهمن فرآیند خروج از «پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد» (INF) را آغاز می‌کند.
سند «بازنگری دفاع موشکی 2019» آمریکا در واقع ادامه راهبرد و روح حاکم بر اسناد بالادستی آن است و این سند را باید در کنار اسناد «راهبرد امنیت ملی آمریکا 2017»، سند «راهبرد دفاع ملی آمریکا 2018» و سند «استراتژی ملی مقابله با تروریسم 2018» ارزیابی و تحلیل کرد.
در سند «راهبرد امنیت ملی آمریکا 2017» ادعا شده بود حکومت‌های کره‌شمالی و جمهوری اسلامی ایران متعهد به بی‌ثبات کردن مناطق خود، تهدید اتباع آمریکا و متحدان این کشور و نیز برخورد شدید با مردم خودشان هستند. همچنین برای 2 کشور رقیب و برهم زننده نظم آمریکایی یعنی روسیه و چین نیز از عبارت «تجدیدنظرطلب» استفاده شده بود و آنها به عنوان رقبای واشنگتن معرفی شده بودند. بحث آخر نیز گسترش نفوذ، توسعه ارزش‌های آمریکایی و بازگرداندن آمریکا به جایگاه پیشین خود در نظام تک‌قطبی بود.
سند راهبرد دفاع ملی آمریکا که توسط «جیمز متیس»، وزیر مستعفی دفاع این کشور در اختیار کنگره آمریکا قرار گرفت، شبیه راهبرد امنیت ملی درباره تضعیف نظم بین‌الملل بعد از جنگ دوم جهانی و بی‌ثبات‌سازی تهدیدهای کره‌شمالی و ایران برای این نظم، سخن به میان آورده است.
این راهبرد همچنین بر این واقعیت متمرکز شده است که ایالات‌متحده دیگر برتری بی‌قید و شرط در هر حوزه‌ای ندارد. این راهبرد همچنین درباره اینکه چگونه باید آمریکا با تهدیدهای ناشی از افزایش تکنولوژی‌های جدید، تروریست‌ها و شبکه‌های جنایت فرامرزی مقابله کند و اینکه چگونه آمریکا دیگر یک پناهگاه نیست، بلکه به یک هدف تبدیل شده است، بحث می‌کند. در استراتژی ملی مقابله با تروریسم نیز برجسته‌سازی تهدید ایران مدنظر بوده است. در این سند ادعا شده ایران به‌ مثابه مهم‌ترین دولت حامی تروریسم، تهدیدهایی متوجه آمریکا و جهان می‌‏کند و وعده داده شده آمریکا با این تهدیدها و آنچه رئیس‌جمهور آمریکا در مقدمه این سند از آن به‏ عنوان «شبکه‏ تروریستی جهانی ایران» نام برده، مقابله خواهد کرد.
سند «بازنگری دفاع موشکی 2019» آمریکا ضمن ارائه ارزیابی‌های پنتاگون از وضعیت دفاع موشکی آمریکا، نقشه‌راهی پرهزینه برای توسعه این بخش متناسب با گسترش «تهدیدها» پیشنهاد می‌دهد. این راهبرد جدید شامل اتخاذ تدابیر جدید و غیرمتعارف برای حفاظت از آمریکا و گسترش فناوری‌های دفاعی در فضا و استفاده از سامانه‌هایی است که بتواند سریع‌تر موشک‌ها و سایر تهدیدات علیه آمریکا و متحدانش را رهگیری، شناسایی و نابود کند.
 بر اساس این سند، اگر مرحله بازدارندگی موفقیت‌آمیز نباشد یا درگیری با یک کشور یا در یک منطقه به وجود بیاید، عملیات حمله آمریکا برای پشتیبانی از دفاع موشکی، موشک‌های «دشمن مخالف» را پیش از پرتاب شدن، منحط، متوقف یا منهدم خواهد کرد که این موضوع یادآور حملات پیشدستانه دوران جرج بوش است!
در این سند آمریکا فضا را یک زمینه حساس و مهم برای توسعه قابلیت‌های نظامی و دفاعی نسل آینده می‌داند و قصد دارد برای مقابله با تهدیدات، اقدامات نامتعارفی را اتخاذ و اجرا کند. دولت آمریکا قصد دارد درباره ایده نصب و استقرار رهگیرهای خاص در فضا مطالعه کند تا بتواند با موشک‌های دشمن به‌محض شلیک و در دقایق نخست شلیک مقابله و آنها را رهگیری و منهدم کند.
کنگره آمریکا نیز پنتاگون را تشویق کرده است در راستای همین رویکرد حرکت کند و تدابیر و اقدامات لازم را برای تحکیم سامانه‌های دفاع موشکی در سراسر جهان اتخاذ کند. از جمله اقداماتی که پنتاگون برای تقویت قدرت دفاع موشکی مدنظر قرار داده است، استفاده از پهپادهای مسلح به لیزر است. همچنین کنگره آمریکا وزارت دفاع این کشور را موظف کرده است تا سال 2020 اقدام به استقرار یک «رادار تفکیکی برد بلند» یا سایر حسگرهای مناسب به منظور دفاع در برابر موشک‌های ایران کند. آژانس دفاع موشکی آمریکا در حال انجام ارزیابی‌های لازم برای تعیین مکان این رادار و بهینه‌سازی آن به منظور انجام مأموریت مورد نظر است.
در بخش نخست سند که به تهدیدهای موشکی جاری و تهدیدهای نوظهور علیه سرزمین آمریکا اختصاص یافته است، از 4 کشور به عنوان عوامل بالقوه تهدید موشکی نام برده شده است: ایران، روسیه، کره‌شمالی و چین. در این بخش، پنتاگون ارزیابی خود از ایران را که تلویحا اقرار به توان دفاعی و فنی کشورمان است به این نحو صورت‌بندی کرده است: «ایران نفوذ آمریکا در خاورمیانه را اصلی‌ترین مانع در برابر هدفش برای تبدیل شدن به قدرت مسلط در منطقه می‌بیند. یکی از ابزارهای اصلی ایران برای ساطع کردن قدرت و توسل به اقدامات قهری، زرادخانه موشکی‌اش است که وجه مشخصه آن، افزایش شمار و همچنین افزایش دقت، برد و کشندگی موشک‌هایش است. ایران صاحب بزرگ‌ترین نیروی موشکی خاورمیانه است و به توسعه فناوری‌های قابل کاربست در موشک‌های قاره‌پیما با قابلیت تهدید ایالات‌متحده ادامه می‌دهد. تمایل ایران برای داشتن موازنه راهبردی در برابر ایالات‌متحده می‌تواند این کشور را به سمت تصاحب موشک‌های قاره‌پیما سوق دهد و پیشرفت‌‌هایش در برنامه فضایی می‌تواند مسیر دستیابی به موشک‌های قاره‌پیما را کوتاه کند».
بخش دیگری از این سند به ارزیابی‌ تهدیدهای موشکی علیه نیروهای برون‌مرزی آمریکا و متحدان و شریکان آن پرداخته است. در این بخش درباره ایران، این ادعا ارائه شده است: «ایران کماکان به توسعه موشک‌های پیشرفته‌تر با دقت، برد و کشندگی ارتقایافته ادامه می‌دهد. این کشور صاحب مجموعه‌ای از سامانه‌‌های موشک بالستیک کوتاه‌برد و میان‌برد با دقت فزاینده است که از قابلیت تهدید نیروهای برون‌مرزی آمریکا و متحدان و شریکان این کشور برخوردار است. سامانه‌های میان‌برد ایران می‌توانند اهدافی را از اروپای شرقی گرفته تا جنوب آسیا هدف قرار دهند، ضمن آنکه ایران سامانه‌های موشکی‌اش را به گروه‌های دیگری انتقال داده است. آن گروه‌ها از موشک‌های مذکور علیه متحدان و شریکان خاورمیانه‌ای آمریکا استفاده کرده‌اند. ایران استفاده از موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد خود به عنوان ضدکشتی را مورد آزمایش قرار داده که این می‌تواند تهدیدی علیه شناورهای نیروی دریایی آمریکا و متحدان این کشور در خلیج ع.ر.ب.ی (خلیج فارس) و تنگه هرمز باشد. این کشور همچنین از یک موشک کروز با برد ادعایی 2000 کیلومتر برای حمله به اهداف زمینی رونمایی کرده است».
وزارت خارجه روسیه در واکنش به این سند در بیانیه‌ای اعلام کرد: «برخلاف ادعای نویسندگان استراتژی، درک طرح‌ها و رویکرد‌هایی که در این استراتژی وجود دارد به هیچ وجه نه امنیت آمریکا و نه متحدان و شرکا را افزایش نخواهد داد. تلاش برای حرکت در مسیر مشخص شده تاثیر منفی خواهد داشت. این استراتژی ضربه مهم دیگری به ثبات بین‌المللی بوده و کاملا آشکار است که هیچ کسی از چنین سناریویی منتفع نخواهد شد».
وزارت خارجه روسیه در بیانیه‌ای اخطار داد این راهبرد در واقع چراغ سبزی به چشم‌انداز طراحی توانمندی‌ حمله موشکی از فضاست و می‌توان آن را با طرح شکست‌خورده رونالد ریگان، رئیس‌جمهور پیشین ایالات‌متحده در دوره جنگ سرد موسوم به «جنگ ستارگان» مقایسه کرد.
سخنگوی وزارت خارجه چین نیز اعلام کرد: «گزارش آمریکا پر از مفاهیم زمان جنگ سرد و بازی بی‌نتیجه است. این سند تنها با بزرگ‌نمایی تقابل جغرافیایی - سیاسی و رقابت قدرت‌ها به‌صورت غیرمدلل درباره تهدید چین صحبت می‌کند».
«انجمن کنترل تسلیحات» (ACA) در یک گزارش جدید اعلام کرد نسخه بازنگری شده سند دفاع موشکی آمریکا در سال 2019 از سیاست‌های بی‌ثبات‌کننده‌ای حمایت می‌کند که آمریکا باید آنها را رد کرده و در عوض، بر مذاکره با روسیه و چین پیرامون ثبات راهبردی متمرکز شود. این انجمن در ادامه می‌افزاید سند جدید دفاع موشکی «توسعه چشمگیر و پرهزینه‌ای را برای دفاع‌های موشکی آمریکا پیشنهاد می‌دهد که احتمالاً ضمن تشدید نگرانی‌های روسیه و چین نسبت به وجود تهدید علیه بازدارندگی هسته‌ای استراتژیک خود، ثبات راهبردی را تضعیف کرده و چشم‌انداز کاهش تدریجی تسلیحات هسته‌ای را پیچیده‌تر می‌سازد».
در حالی ‌که وزارت امور خارجه کشورمان درباره ادعاهای واهی این سند و بزرگنمایی تهدید ایران و همچنین تاکید سند بر همکاری موشکی آمریکا با کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و کمک سالانه 500 میلیون دلاری آمریکا به برنامه گنبدآهنین رژیم صهیونیستی سکوت اختیار کرده است، شاهد لفاظی‌ها و ایران‌هراسی روزافزون آمریکا و متحدان اروپایی‌اش درباره برنامه متعارف و صلح‌آمیز موشکی و فضایی کشورمان هستیم.
این اتهامات و فشارها علیه ایران در حالی است که بر اساس سند «بازنگری دفاع موشکی 2019»، آمریکا خود ‌بزرگ‌ترین برنامه نامتعارف و غیرصلح‌آمیز موشکی و فضایی را دنبال کرده و درصدد گسترش نظامی‌گری و سلطه خود در عرصه موشکی و فضا است. در چنین فضایی حتی لحظه‌ای تردید در توسعه توانمندی‌های موشکی و فضایی کشورمان حماقت‌آمیز و خسارت‌بار خواهد بود.