سرويس اقتصادی جوان آنلاين: با وجود سفر‌های مکرر وزیران نفت ایران و عمان، همچنان قرارداد صادرات گاز به عمان روی کاغذ باقی مانده و وعده‌های وزیر برای آغاز آن به بهانه عدم توافق بر سر مدل همکاری عملی نشده است.
به گزارش مهر، ایده صادرات گاز به عمان به سال‌های ابتدایی دهه ۸۰ شمسی بازمی‌گردد و نخستین تفاهمنامه آن در اسفند ۸۳ بین وزیران نفت ایران و عمان امضا شد. طبق این تفاهمنامه قرار بود ایران از سال ۲۰۰۸ میلادی صادرات گاز به عمان را با ۳۰ میلیون متر مکعب در روز آغاز کرده و این رقم را تا سال ۲۰۱۲ میلادی به رقم ۷۰ میلیون مترمکعب در روز افزایش دهد. با استقرار زنگنه در وزارت نفت پس از هشت سال غیبت، سلطان قابوس، پادشاه کشور عمان در تاریخ ۴ شهریور ۹۲ به تهران سفر کرد که در خلال این سفر، محمد‌بن حمد الرومحی، وزیر نفت این کشور توافقنامه‌ای را در زمینه واردات گاز از ایران با زنگنه امضا کرد. بیژن زنگنه، وزیر نفت با اشاره به جزئیات این توافقنامه گفت: «عملیات صادرات گاز به عمان از سال ۹۴ آغاز خواهد شد.»
وی در توضیح این توافقنامه گفته بود: براساس قیمت امروز، بیش از ۶۰ میلیارد دلار ارزش گازی خواهد بود که قرار است از ایران به عمان صادر شود. طبق عمر متعارف قرارداد‌های گازی، عمر این قرارداد ۲۵ سال خواهد بود، اما در مرحله اول ایران به مدت ۱۵ سال به عمان گاز صادر خواهد کرد. همه چیز در این زمینه کاملاً شفاف و روشن است و ما می‌توانیم خیلی سریع وارد مرحله اجرای این طرح شویم.
طول خط لوله صادراتی ۳۵۰ کیلومتر اعلام شد که شامل ۲۰۰ کیلومتر خط لوله خشکی و ۱۵۰ کیلومتر خط در دریا بود. طبق توافق‌های انجام شده، قرار بود گاز صادراتی به عمان از میدان گازی پارس‌جنوبی و از خطی که برای صادرات به پاکستان به سمت ایرانشهر می‌رود، منشعب شود.
مدیرعامل وقت شرکت ملی صادرات گاز ایران اسفند سال ۹۴ یعنی سالی که قرار بود صادرات گاز به عمان انجام شود، با اشاره به اینکه مطالعه بخش خشکی احداث خط لوله صادرات گاز ایران به عمان از دی ماه سال ۹۴ آغاز شده است، اعلام کرده بود: قرار است کار مطالعه بخش دریایی این پروژه که به شرکت مهندسی و ساخت تأسیسات دریایی ایران سپرده شود و تا پایان مرداد سال ۹۵ به پایان برسد.
زمستان ۹۵، اما وزیر نفت گفت: نقشه‌برداری در آب‌های عمیق ظرف چند ماه آینده و تا ۱۰ اسفند ماه ۹۵ تمام می‌شود و پس از آن ما وارد مرحله رفتن به مناقصه می‌شویم. البته زنگنه گفته بود به دنبال تعیین مدل همکاری برای صادرات گاز با طرف عمانی هستیم؛ سخنی که می‌توانست قطعیت قرارداد با عمان را نشانه رود. رفت و آمد‌های مکرر هیئت‌های ایرانی و عمانی و عدم جمع‌بندی برای اجرای پروژه باعث شد تا صادرات گاز به عمان همچنان روی کاغذ بماند و وزیر نفت در سال ۹۶ و در جریان جلسه رأی اعتماد خود، تعهد بدهد صادرات گاز ایران به عمان از سال ۹۷ آغاز شده و تا سال ۹۹ به حجم ۲۵ میلیون متر مکعب افزایش یابد.
اما علی کاردر، مدیرعامل وقت شرکت ملی نفت با رد وعده زنگنه در همان روز‌ها گفت: فکر نمی‌کنم صادرات گاز به عمان از سال ۱۳۹۷ آغاز شود. این موضوع در مرحله مطالعه قرار دارد و باید بررسی شود خط از کدام نقطه باید بگذرد تا طراحی شود.
در فروردین ۹۷ وزیر نفت ایران پس از دیدار با محمد الرومحی، وزیر نفت عمان از توافق در جزئیات این پروژه خبر داد و اعلام کرد: کار اجرایی از نهم تیرماه ۹۷ آغاز خواهد شد. سال‌ها عقب‌ماندگی در صادرات گاز به عمان در حالی تبدیل به یک موضوع خسته‌کننده شده است که روسیه طی سه سال، مذاکرات خود با ترکیه برای افزایش صادرات گاز را تبدیل به قرارداد کرد و در سال ۲۰۱۸ میلادی توانست خط لوله هزار کیلومتری خود را در بستر دریای سیاه به افتتاح برساند.
علی حسینی با بیان اینکه جزئیات قرارداد ایران با عمان نشان می‌دهد وزارت نفت برای ورود به بازار ال‌ان‌جی، می‌تواند روی عمان حساب ویژه‌ای باز کند، گفت: علت این حساب ویژه این است که عمان به دلیل کمبود گاز در واحد‌های ال‌ان‌جی خود می‌تواند با گاز ایران این واحد‌ها را فعال کند. در صورت تحقق چنین امری، هم می‌توان بازار صادرات ایران را توسعه داد و هم برای آغاز مذاکرات جدی‌تر با سایر مشتریان بالقوه وارد مذاکره شد. به گفته مسئولان وزارت نفت، ۱۵ درصد از گاز ارسالی به عمان با تبدیل شدن به ال‌ان‌جی، برای بازاریابی و فروش به ایران واگذار خواهد شد و مابقی گاز توسط عمان به کشور‌های دیگر صادر خواهد شد. با این وجود زمان به سرعت برای ایران سپری می‌شود، به‌طوری‌که مهران امیر معینی، مدیرعامل شرکت صادرات گاز چندی پیش به طور شفاف درباره از دست رفتن بازار عمان به دلیل تعلل‌های موجود هشدار داد.
