تنش واشنگتن- آنکارا مجدداً تشدید شد

در آستانه خروج نیرو‌های امریکایی از خاک سوریه، مقامات واشنگتن برای تضمین امنیت کرد‌های سوریه راهی ترکیه شدند تا با مقامات آنکارا رایزنی کنند؛ خواسته‌ای که رئیس‌جمهور ترکیه آن را غیرقابل قبول خواند و تأکید کرد که آنکارا نمی‌تواند شرط حفاظت از تروریست‌های کرد را بپذیرد.

نیرو‌های امریکایی قرار است تا چهار ماه آینده از خاک سوریه خارج شوند، اما واشنگتن از وضعیت کرد‌ها در شمال سوریه نگران است. امریکا که در دو سال گذشته با کمک‌های تسلیحاتی، نیرو‌های دموکراتیک سوریه (کردها) را در مقابل داعش حمایت کرده است، سعی دارد با خروج از شمال سوریه، امنیت آن‌ها را تضمین کند، اما ترکیه حاضر به پذیرش خواسته‌های واشنگتن نیست. جان بولتون، مشاور امنیت ملی کاخ سفید برای رایزنی با مقامات ترکیه دو شنبه شب وارد آنکارا شد. به گزارش شبکه تی‌آرتی، بولتون روز سه شنبه با ابراهیم کالین، سخنگوی رئیس‌جمهور ترکیه دیدار کرد. درباره جزئیات گفت‌وگو‌های بولتون و کالین خبری منتشر نشده است، اما سخنگوی بولتون گفت که دیدار و گفت‌وگو‌های میان دو طرف سازنده بوده است. رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه که از حمایت‌های واشنگتن از کرد‌های سوریه خشمگین است، دیدار با بولتون را رد کرد. رئیس‌جمهور ترکیه اظهارات جان بولتون درباره یگان‌های مدافع خلق را غیرقابل قبول خواند و تأکید کرد که آنکارا نمی‌تواند شرط حفاظت از تروریست‌های کرد را بپذیرد. به گزارش روزنامه دیلی‌صباح، اردوغان در سخنرانی خود در جمع گروه پارلمانی حزب حاکم بر عزم ترکیه در پاکسازی سوریه از تروریست‌ها بعد از خروج امریکا از این کشور تأکید کرد. اردوغان گفت: «یگان‌های مدافع خلق (ی. پ. گ) نمی‌تواند نماینده کرد‌ها باشد. ترکیه این شرط امریکا را که باید درباره امنیت تروریست‌های پ. گ. تضمین دهیم را نمی‌پذیرد. برابر دانستن کرد‌ها با پ. گ. منطقی نیست. ترکیه قومیت‌ها را هدف نمی‌داند هدف ما تروریست‌ها هستند. برای ما میان تروریست‌ها و مردم بی‌گناه تفاوت هست؛ مردمی که سلاح دست می‌گیرند و کسانی که هدف قرار می‌گیرند، اقداماتی که انجام می‌دهند و خونی که می‌ریزند و سرکوبی که متحمل می‌شوند». بولتون روز دو شنبه گفته بود که خروج نیرو‌های امریکا از سوریه مشروط به نابودی باقی‌مانده‌های داعش و تضمین امنیت مبارزان کرد توسط ترکیه است. اردوغان در ادامه سخنان خود با خطا خواندن صحبت‌های بولتون تأکید کرد که نقشه عملیاتی نیرو‌های ترکیه برای اقدام نظامی در شرق فرات آماده است. وی تصریح کرد: «به‌زودی برای از بین بردن تروریست‌ها در قلمرو سوریه اقدام می‌کنیم.» هرچند مقامات ترکیه می‌گویند که حاضر به دادن تضمین‌هایی برای کرد‌های سوریه نیستند، اما وزیر خارجه امریکا مدعی شده که آنکارا در این باره به واشنگتن اطمینان خاطر داده است. مایک پمپئو، وزیر خارجه امریکا روز سه شنبه اعلام کرد که «ترکیه متعهد شده بعد از خروج نیرو‌های امریکایی از سوریه از شبه‌نظامیان کرد در سوریه حمایت کند». شبه‌نظامیان کرد که در شمال سوریه به همراه نیرو‌های امریکایی با داعش در حال جنگ هستند، پس از عقب‌نشینی نظامیان امریکایی از این منطقه ممکن است در معرض حملات گسترده ترکیه قرار گیرند. ترکیه از سال ۲۰۱۶ برای مقابله با قدرت‌گیری کرد‌ها در مرز‌های جنوبی خود، عملیات سپر فرات را در شمال سوریه شروع کرد و همین مسئله تنش‌ها بین ترکیه و واشنگتن را تشدید کرد. ترکیه خودمختاری و قدرت‌گیری کرد‌ها در مرز‌های خود را تهدیدی برای امنیت ملی خود می‌داند و به دنبال مقابله با آن‌ها است. به‌رغم اتحاد استراتژیک امریکا و ترکیه در امور منطقه، اختلافات دو کشور بر سر حمایت واشنگتن از کرد‌های سوریه به شدت تشدید شده و هرچند آنکارا به هر حربه‌ای متوسل می‌شود تا واشنگتن سیاست‌هایش را در مقابل کرد‌ها تغییر دهد، اما این تلاش‌ها راه به جایی نبرده است و این مسئله می‌تواند پس از خروج امریکایی‌ها به افزایش درگیری متحدان امریکا در شمال سوریه منجر شود.

ترکیه به جای واشنگتن
ترکیه که از تصمیم دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا برای خروج از سوریه استقبال کرده است، تلاش می‌کند جای واشنگتن را بگیرد. ترکیه از مقام‌های امریکایی خواسته پایگاه‌های نظامی خود را در سوریه تحویل آنکارا دهند یا آن‌ها را نابود کنند. به گزارش روزنامه حریت، این درخواست ممکن است گفت‌وگو‌های بعدی درباره خروج نیرو‌های امریکایی از سوریه را پیچیده کند. یکی از مقام‌های ارشد امنیتی ترکیه اخیراً به خبرگزاری رویترز گفته بود که «واشنگتن باید به آنکارا اجازه دهد تا از این پایگاه‌ها در سوریه استفاده کند». ترکیه درحالی به دنبال پر کردن جای خالی امریکا در شمال سوریه است که مقامات دمشق بار‌ها گفته‌اند که حضور نیرو‌های ترکیه در خاک سوریه نمونه بارز اشغالگری است و تأکید کرده‌اند که به زودی مناطق شمالی را از دست نیرو‌های ترکیه آزاد خواهند کرد. ترکیه از زمان شروع بحران سوریه، یکی از حامیان اصلی تروریست‌ها بود و با باز گذاشتن مرز‌های خود به روی تروریست‌ها، به تشدید درگیری‌ها در سوریه دامن زد.