کد خبر: 940669
تاریخ انتشار: ۱۴ دی ۱۳۹۷ - ۲۲:۰۰
پس از چند سال توقف پرتاب ماهواره، هم اکنون نه تنها ماهواره‌های ساخت نخبگان دانشگاهی آماده ارسالند؛ بلکه فناوری‌های نوینی هم به دست آمده که حاصل کار دانشمندان جوان ایرانی است؛ گذر از ماهواره‌های تحقیقاتی به ماهواره‌های مدار عملیاتی. کیوب‌ست (CubeSat) یا ماهواره مکعبی نوعی ماهواره کوچک و متشکل از واحد‌های مکعبی شکل است که قابلیت قرار گرفتن درون یک خشاب و یکپارچه‌سازی با سامانه پرتابگر و قرار گرفتن در مدار را دارد. از سال گذشته دانشگاه‌های مالک‌اشتر، خواجه‌نصیر، شریف، امیرکبیر و علم و صنعت به این تکنولوژی دست یافته‌اند.
عليرضا سزاوار
ماهواره بر سیمرغ در نخستین مأموریتش ماهواره پیام دانشگاه پلی‌تکنیک را به‌زودی در ارتفاع ۵۰۰‌کیلومتری (۱۰۰ کیلومتر بالاتر از ایستگاه فضایی بین‌المللی) قرار می‌دهد. سیمرغ پس از چندین مرحله تقویت اکنون به نیروی پیش‌برنده‌ای به میزان ۱۲۸‌تن دست یافته است.

دوستی، پیام و ناهید در راه فضا
ماهواره «پیام»، ماهواره سنجشی دانشگاه امیرکبیر با دقت ۴۰‌متر است که به عنوان اولین ماهواره عملیاتی ایران قرار است در مدار بالای ۵۰۰‌کیلومتری زمین قرار گیرد. این ماهواره دوسال ماندگاری در مدار زمین خواهد داشت. این درحالی است که تاکنون کشورمان ماهواره‌های تحقیقاتی را در مدار تحقیقاتی زیر ۵۰۰‌کیلومتر و با طول عمر یک‌ماه تا ۴۵‌روز ارسال می‌کرده است.
ماهواره دوستی که ماهواره دانشگاه شریف است، مرحله سازگاری با پرتابگر را طی کرده و آماده پرتاب است و مراحل اخذ مجوز را طی می‌کند. ماهواره مخابراتی ناهید هم که دیگر پروژه دانشگاه پلی تکنیک است کامل شده و در حال طی فرایند‌های سازگاری با پرتابگر است. پیشرفته‌ترین ماهواره دانشگاهی، اما ماهواره ظفر دانشگاه علم و صنعت است که اوایل سال آینده تحویل کارفرما می‌شود. مسئول ماهواره پیام دانشگاه صنعتی امیرکبیر با بیان اینکه ماهواره پیام دارای سه‌مأموریت کاملاً مشخص و علمی است، گفت: «عکسبرداری از روی زمین با رزولویشن ۴۰‌متر با کاربرد کشاورزی و محیط‌زیستی، ذخیره و ارسال اطلاعات و بررسی تشعشعات فضایی از کاربرد‌های آن است.»
سید مصطفی صفوی با اشاره به چهار دوربین این ماهواره افزود: «برای آماده‌سازی این ماهواره ۱۶‌نفر از اساتید دانشکده‌های هوا فضا، مهندسی برق، مهندسی کامپیوتر و مهندسی مکانیک حضور فعال داشته‌اند. وزن این ماهواره ۱۱۰‌کیلوگرم است و در مدار ۵۰۰‌کیلومتری از سطح زمین قرار خواهد گرفت.»

تخصص ظفر در عکسبرداری
کالیبراسیون نهایی سنسور‌ها و عملگر‌های تعیین کنترل وضعیت این ماهواره نیز انجام شده و بعد از انجام این تست‌ها، تست‌های تجمیعی ماهواره، تست‌های یکپارچه ماهواره انجام و پس از آن تحویل نهایی به کارفرما صورت می‌گیرد.
ماهواره ظفر، اما توانایی‌های بالاتری هم دارد. رئیس دانشگاه علم و صنعت با اشاره به ویژگی‌های منحصر به فرد ماهواره ظفر خبر داده که این ماهواره «قابلیت عکسبرداری رنگی با قدرت تفکیک از ۸۰‌متر را دارد.» بنابراین می‌توان از آن در بحث عکسبرداری از زمین‌های کشاورزی و فضا‌های خاص استفاده کرد. به گفته جبار علی ذاکری، ماهواره ظفر نسبت به ماهواره‌های قبلی دانشگاه علم و صنعت از دقت مناسب‌تری برخوردار است و بدون شک این ماهواره کاربرد‌های مدیریتی برای دولت خواهد داشت و علاوه بر جهاد کشاورزی به حوزه هواشناسی هم کمک می‌کند.

شرکت‌های دانش بنیان هم فعال هستند
در بودجه امسال ۵۷۰‌میلیارد تومان اعتبار برای بخش فضا در نظر گرفته شده بود. طبق برنامه ششم باید ۳ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان در بخش فضایی سرمایه‌گذاری شود که ۹۰۰‌میلیارد تومان به سرمایه‌گذار بخش خصوصی اختصاص دارد. امسال پنج اولویت در حوزه هوا فضا وجود داشت که شامل حوزه کشاورزی، محیط زیست، مدیریت بلایا، خدمات شهری و هواشناسی می‌شد که تیم‌هایی برای تشکیل استارت‌آپ هم در این حوزه‌ها فعالیت می‌کنند. در حال حاضربیش از ۱۰۰‌شرکت دانش بنیان در بخش‌های پایین‌دستی و ۳۰‌شرکت دانش بنیان دانشگاهی در بخش بالادستی حوزه فضا ایجاد شده است. ضمن اینکه دو پروژه مهم در بین نخبگان دانشگاهی به موازات هم در جریان است. ساخت ماهواره‌های کیوب‌ست که دانشجویان را با تکنولوژی ساخت این ماهواره‌ها آشنا می‌کند و منظومه کردن ماهواره‌ها که دانشجویان از طریق آن عملاً وارد توسعه زیرساخت‌ها شوند.

تثبیت چرخه فناوری فضایی
برای توسعه زیرساخت‌های فضایی در کشور یک برنامه ۱۰‌ساله از سال‌۸۵ تا ۹۴ تدوین شد که در این ۱۰‌سال فناوری‌های فضایی توسعه یافت. در برنامه دوم که تا سال ۱۴۰۴ ادامه دارد، دانشگاهیان بر توسعه و تثبیت صنعت فضایی و ساخت ماهواره‌های عملیاتی و قرار دادن آن در مدار متمرکز می‌شوند. صنعت فضایی در دو دهه گذشته براساس اتکا به متخصصان بومی طراحی شده و مهم‌ترین اولویت کشورمان در برنامه ۱۰‌ساله دوم تثبیت چرخه فناوری فضایی است.
نظر شما
جوان آنلاين از انتشار هر گونه پيام حاوي تهمت، افترا، اظهارات غير مرتبط ، فحش، ناسزا و... معذور است
تعداد کارکتر های مجاز ( 200 )
پربازدید ها
پیشنهاد سردبیر
آخرین اخبار