سرويس دانشگاه جوان آنلاين: در حال حاضر دانشگاه‌ها روی دوره‌های تحصیلات تکمیلی متمرکز شده و دوره کارشناسی را رها کرده‌اند. حال آنکه باید به بخش کارشناسی به عنوان پایه آموزش عالی توجه ویژه‌ای شود.
ضمن اینکه روال دانشگاه‌ها بر این است که به اساتید راهنما جهت راهنمایی هر دانشجو در نوشتن پایان‌نامه‌های تحصیلات تکمیلی، دستمزد تعلق می‌گیرد. درصدی از این مقدار هم سهم دانشجو جهت پوشش هزینه‌های تحقیق است که هر چند اندک است، ولی می‌تواند مخارج دانشجو را تا حدی تأمین کند.
اما مسئله‌ای که وجود دارد اینکه بیشتر اساتید راهنما چنین پولی را که حق دانشجوست، به دانشجو نمی‌دهند و حتی منکر آن نیز می‌شوند. دانشجویان هم به دلیل مسائلی مانند حجب و حیا و احترام به استاد و ترس از افتادن از چشم استاد از مطالبه حق خود، خودداری می‌کنند.
حال آنکه وزارت علوم باید فرآیند فارغ‌التحصیلان را رصد کند. همین عدم نظارت از کیفیت پروسه تحقیق و کاربردی بودن پایان نامه‌ها کاسته است. دانشگاه کارآفرین موضوع جدی است که ما آن را باید دنبال کنیم، آموزش‌های خود را ارتقا دهیم و اقدامات تحول‌آفرینی را در عرصه آموزشی داشته باشیم. پذیرش دانشجویان خارجی، ارزیابی کیفی دوره‌های تحصیلات تکمیلی و رصد پروسه ارائه پایان نامه از موضوعاتی است که معاونان آموزشی دانشگاه‌ها باید به آن بپردازند.
دغدغه توسعه کمی
قائم مقام وزیر علوم با اشاره به رها شدن دوره کارشناسی در دانشگاه‌ها در اینباره گفت: «ما در زمانی دوره‌های تحصیلات تکمیلی را بسیار گسترش دادیم. در سال جاری ۲۴ هزار دانشجوی دکتری در دانشگاه آزاد و دولتی داریم که در خوشبینانه‌ترین حالت ۳ الی ۴ هزار نفر از این دانشجویان جذب دانشگاه‌ها می‌شوند.»
عبدالرضا باقری، به ارتقای کیفی دوره‌های تحصیلات تکمیلی اشاره کرد و افزود: «ما زمینه جذب فارغ‌التحصیلان دکتری را نداریم، بنابراین دغدغه توسعه کمی را نباید داشته باشیم و باید روی تهیه رشته‌های کیفی کار کنیم. رشته‌هایی که کیفی نیست را تعطیل کنیم یا کاهش دهیم وگرنه فارغ‌التحصیلان بیکار خود به یک معضل تبدیل می‌شوند.»
وی اظهار داشت: «ما برای اقدامات تحول آفرین و گذر از دانشگاه گذشته به دانشگاه جدید نمی‌توانیم همان شیوه‌های قبل را ادامه دهیم. باید برنامه‌های درسی در برخی از رشته‌ها بازنگری شود. به عنوان مثال در رشته کشاورزی همه دوره‌ها به روز شده و به دانشگاه‌ها نیز ابلاغ شده است.»
باقری ادامه داد: «در حال حاضر با کمک دانشگاه‌ها باید رشته‌ها را به روز کنیم. مهم‌ترین مشکل ما اجراست. اجرایی کردن برنامه‌های موجود یکی از مشکلاتی است که دانشگاه‌ها باید به آن بپردازند.»
سهم‌شان را مشخص کنند
در شیوه آیین‌نامه ارتقا در بخش آموزشی همه دانشگاه‌ها ملزم هستند فعالیت اعضای هیئت علمی را در طول زمان برای ارتقا ارزیابی کنند که می‌توان از این ابزار برای اجرای سیاست‌های آموزشی استفاده کرد. دغدغه بعدی که دانشگاه‌ها در حوزه آموزش عالی با آن مواجه هستند، پذیرش دانشجوی خارجی است. تعداد دانشجویان خارجی ما تا پایان برنامه ششم توسعه باید از ۲۶ هزار دانشجو به ۸۰ هزار برسد و دانشگاه‌ها باید سهم خودشان را از تربیت این دانشجویان مشخص کنند.
دانشگاه‌ها باید دانشجوی خارجی باکیفیت تربیت کنند و این مورد بدون توجه به آموزش عالی پایه و کیفی‌تر کردن آموزش دانشجویان بومی امکانپذیر نیست.
