سرویس اجتماعی جوان آنلاین – مهسا گربندی: برخی از پزشکان جراحی بهخصوص جراحی زیبایی، فیلمها و تصاویری از جراحی بیمار را در اینستاگرام منتشر میکنند و سعی در جذب مشتریان و بیماران بیشتری دارند. این اتفاق در حالی رخ میدهد که بهمن ماه سال گذشته، دفتر نظارت و اعتبار بخشی اموردرمان وزارت بهداشت از ابلاغ بخشنامه ممنوعیت استفاده از تلفن همراه کارکنان بخش درمانی در حین کار خبر داده و اعلام کرده: «گزارشهای دریافتی و مشاهدات عینی در بازدیدهای نظارتی از موسسات پزشکی، درمانی استفاده کارکنان مراکز درمانی از تلفن همراه و مشغولیت ورود به شبکههای اجتماعی در حین انجام وظیفه موجب نگرانی در کیفیت ارائه خدمات درمانی میشود و کاهش ایمنی بیمار، رعایت نکردن حقوق گیرندگان خدمت، سلب اعتماد بیماران، گسترش عفونت و اختلال عملکرد تجهیزات حساس پزشکی و ... را در پی خواهد داشت. به همین دلیل از تاریخ ابلاغ این بخشنامه، هرگونه کاربری غیر متعارف تلفن همراه و ورود به شبکههای اجتماعی در محیط کاری و شیفت فعال همکاران درمانی، غیرمجاز و ممنوع اعلام میشود و مسئولیت نظارت و کنترل آن با مسئولین مرتبط خواهد بود.»
با این وجود، اما فیلمهای بسیاری از پزشکان در اتاق عمل منتشر میشود که حتی برخی از آنها در حین جراحی رو به دوربین صحبت میکنند (!) و درباره کارشان توضیح میدهند؛ و فقط خدا میداند که این پزشک با این وضع جراحیاش چه سرنوشتی را برای بیمار رقم زده است.
به تازگی نیز دکتر مسعود صابری، متخصص جراحی مغز و اعصاب و ستون فقرات در بخش استوری اینستاگرام خود صحنه درآوردن گلوله از سر یک پسربچه را به نمایش گذاشت. این پزشک که محبوبیت زیادی دارد و بیش از ۵۹۰ هزار نفر صفحه او را میبینند نیز مرتکب تخلف شده است، اما گویا مسئولان وزارت بهداشت و مسئول نظارت بر تخلف پزشکان آن را ندیدهاند!
سازمان نظام پزشکی مسئول است
علیرضا عسگری مدیرکل دفتر نظارت و اعتباربخشی امور درمان وزارت بهداشت در پاسخ به این سوال که چرا نظارتی بر ورود تلفن همراه یا دوربین در اتاق عمل نیست و پزشکان آزادانه در اتاق عمل فیلم میگیرند و آن را منتشر میکنند، به خبرنگار «جوان آنلاین» میگوید: «ممنوعیت استفاده از تلفنهمراه در محیطهای بیمارستانی با سختگیریهایی بیشتر از قبل در حال انجام است، اما اینکه برخی از پزشکان مرتکب چنین تخلفی شوند به این معنا نیست که نظارتی بر این موضوع وجود ندارد.»
او ادامه میدهد: «۹۶۰ بیمارستان در سراسر کشور داریم که رعایت عدم استفاده از تلفن همراه در کادر درمانی به آنها ابلاغ شده است. اما هنوز هم تخلفاتی در این زمینه صورت میگیرد. ما از بهمن ماه سال گذشته بخشنامهای را ابلاغ کردهایم و از مدیران مجموعه خواستهایم تا برای متمرکز شدن بر درمان بیماران و کاهش خطاهای پزشکی به این بخشنامه ابلاغ شده عمل کنند.»
عسگری با اشاره به این موضوع که قراردادن فیلم جراحی بیمار در فضای مجازی جرم محسوب میشود، اظهار میدارد: «در بحث نظارت بر تبلیغات پزشکان در فضای مجازی، سازمان نظام پزشکی مسئول است و قسمت عظیمی از مسئولیت را این سازمان برعهده دارد. البته در سازمان وزارت بهداشت نیز سازمان بازرسی و حراست چنین مواردی را از پلیس فتا پیگیری و دنبال میکند.»
اگر نظارت و برخوردها نبود، پزشکان بیشتری در اتاق عمل فیلمبرداری میکردند
دکتر محمد جهانگیری، معاون فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی درباره فیلمبرداری پزشکان در اتاق عمل و استفاده از آن برای تبلیغات در شبکههای اجتماعی به خبرنگار «جوان آنلاین» میگوید: «پس از ابلاغ بخشنامه ممنوعیت استفاده از تلفن همراه توسط کارکنان بخش درمانی این موضوع از طریق دانشگاه علوم پزشکی و سازمان نظام پزشکی پیگیری میشود و مواردی نیز وجود داشته که بعد از رویت آنها از پزشک متخلف توضیح خواستهایم یا حتی با او برخوردهای لازم صورت گرفته است. اما همانطور که میدانید حوزه فضای مجازی گستردگی بسیار بالایی دارد و با وجود پیگیریهای لازم هنوز هم مواردی از تخلفات اینچنینی در شبکههای اجتماعی دیده میشود.»
دکتر جهانگیری ادامه میدهد: «نظارت بر شبکههای اجتماعی وجود دارد و همچنین اگر کسی تخلف پزشکان در زمینه فیلمبرداری از مراحل جراحی در اتاق عمل را مشاهده کرد میتواند آن را به سازمان نظام پزشکی ارائه دهد و بعد از بررسیها و پیگیریها حتما با پزشک متخلف برخورد خواهد شد.»، معاون فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی در پاسخ به این سوال که اگر برخورد با پزشکان متخلف کافی بوده، چطور فیلمهای زیادی از این تخلفات در شبکههای اجتماعی و بهخصوص اینستاگرام دیده میشود؟ میگوید: «تعداد فیلمهای منتشر شده توسط پزشکان در اتاق عمل زیاد است، اما به این نکته توجه کنید که بسیاری از این فیلمها مربوط به تخلفات سابق برخی از پزشکانی است که با آنها برخورد شده و محدودیت بسیاری برای آنها در نظر گرفته شده است. این در حالی است که با تشدید نظارتها و برخوردها از بهمن سال گذشته تعداد فیلمهای منتشر شده بسیار کمتر شده است. بهطور حتم اگر نظارت بر تبلیغات پزشکان وجود نداشت چنین تخلفاتی بیشتر از آنچه که هست انجام میشد.»
کابوس خطای پزشکی و تجویز داروی اشتباهی برای بیماران
بهنظر میرسد که عدم برخورد کافی و موثر نسبت به این دسته از تخلف پزشکان، کار را به جایی رسانده که دیگر نه پرستار و پرسنل بخش درمانی بلکه خود پزشکان از تلفن همراه در حین عمل جراحی استفاده میکنند و بدون هیچ ترس و واهمهای فیلم میگیرند و آن را در صفحه شبکه اجتماعی خود منتشر میکنند! و موضوع تا جایی حادتر میشود که با انتشار این فیلمها، پزشکان دیگر نیز ترغیب به فیلمبرداری از بیمار حین عمل جراحی میشوند و با رواج این موضوع در میان جامعه پزشکی، جان بیماران بیشتری به خطر میافتد.
به طور حتم استفاده از تلفن همراه توسط پرستاران و پزشکان میتواند به خطاهای پزشکی یا سهلانگاری در تجویز داروهای بیمار منجر شود و همین موارد به کابوسی برای بیماران تبدیل شده است. به نظر میرسد که باید نظارت کافی و دقیقتری از سوی سازمان نظام پزشکی وجود داشته باشد و برخورد با پزشکان متخلف تشدید شود. همچنین باید اقدامات سختگیرانهتری از سوی وزارت بهداشت صورت گیرد تا شاهد عدم انتشار این دسته از فیلمها و درنتیجه کاهش خطاهای پزشکی در جامعه باشیم.