پخش یک گزارش خبری متفاوت از تلویزیون با موضوع قاچاق سوخت در فضای مجازی بازتابهای زیادی داشت. خبرنگار صداوسیمای مرکز فارس، سوژه قاچاق سوخت را تا زیر دریا دنبال کرده و راضی نشده با چند گفتوگو و یک تحلیل سطحی کارش را به پایان ببرد. اقدام سعید پرویزی در تهیه یک گزارش حرفهای از معضل بزرگ قاچاق سوخت که ابعاد پنهانی از وسعت و چگونگی عملکرد باندهای قاچاق را نمایش میداد، علاوه بر توجه مخاطبان صداوسیما، تحسین معاون مطبوعاتی وزیر ارشاد را نیز درپی داشت. با سعید پرویزی در حالی که مشغول تهیه گزارش جدیدی بود، گفتوگو کردیم.
گزارش قاچاق سوخت بازتابهای زیادی داشت، در زمان تهیه گزارش فکر میکردید که این کار تا این حد گل میکند؟
ما به عنوان فعالان رسانه کار خودمان را میکنیم، چه شما که در مطبوعات هستید و چه ما که در صداوسیما هستیم. مهم این است که در هر رسانهای وقتی گزارشی را شروع میکنیم آن را در میانه کار رها نکنیم و سوژه را تا انتها دنبال کنیم. من هم یا گزارشی را شروع نمیکنم یا کار را تا انتها میبرم فرقی هم نمیکند که گزارش را در تهران تهیه کنیم یا شیراز یا یک استان مرزی کشور، برای اغنای مخاطب باید به ابعاد مختلف موضوع گزارش پرداخت.
با توجه به استقبالی که از این گزارش شده، به نظر میرسد صداوسیما باید بیش از این به گزارشهای تحقیقی و میدانی بپردازد!
ما در دورهای هستیم که کنترل دست مخاطب است و وقتی از محتوای یک رسانه خوشش نیاید آن را عوض میکند. فضای مجازی هم دسترسی به اخبار را گسترش داده است. گزارشهای خبری اگر مخاطب را راضی کند، قطعاً رسانه را دنبال خواهد کرد. اگر رسانه گزارشی را تولید کند که بعد از پخش آن بیننده سؤالی در ذهنش باقی نماند و کاملاً اغنا شده باشد، اعتمادش به رسانه افزایش پیدا میکند.
به نظر من هم باید در گزارشهای خبری تلویزیونی بیشتر به سمت گزارشهای اسنادی، تحقیقی و میدانی برویم، جای این گزارشها در رسانههای ما خالی است. ما نیازمند تربیت خبرنگارانی هستیم که به تولید این گزارشها علاقهمند باشند و حتی با گوشی موبایل هم گزارش میدانی تهیه کنند.
در این گزارش مردم با مسیر قاچاق سوخت آشنا میشوند، اما کمتر متوجه سختی تهیه گزارش شدهاند!
تهیه گزارش خبری سختیهای خودش را دارد، اما برای مخاطب پرداختن به اصل گزارش مهمتر است تا اینکه چه سختیهایی برای تهیه آن وجود داشته و اصلاً لزومی ندارد که مخاطب از آن باخبر شود. در این گزارش هم اینکه چطور قاچاق سوخت انجام میشود ارجحیت داشت تا اینکه ما برای تهیه گزارش پنج دقیقهای چه سختیهایی را تحمل و چطور غواصی یا تجهیزات تهیه کردیم. برای تهیه این گزارش بعضی روزها از صبح تا بعد از ظهر منتظر فیلمبرداری بودیم.
تا به حال دو گزارش درباره قاچاق سوخت تهیه کردهاید، قطعاً بعد از گزارش اول، حساسیت قاچاقچیها برانگیخته شده بوده!
برای تهیه این گزارشها به مناطقی رفتیم که از نظر لهجه، بومی نبودیم و همه از وجود فرد غیربومی غریبه باخبر میشدند، به خصوص قاچاقچیها که کار خلاف را به صورت حرفهای انجام میدهند، روی این موضوع حساس بودند. بعد از تهیه گزارش اول، من را در آن منطقه شناخته بودند، وقتی دوباره به آنجا رفتم، سراغم آمدند و پرسیدند که برای چه به آنجا بازگشتهام؟! من هم برای اینکه توجه قاچاقچیها جلب نشود، گفتم که برای گردش آمدهام و خانوادهام در هتل هستند. زمانی هم که در قایق بودیم به خاطر حرکت سریع قایق به دریا پرت شدیم و اگر جلیقه نجات نبود مشخص نبود که چه بلایی بر سرمان میآمد.
پیش از این هم به خاطر گزارشهای افشاگرانهای که تولید کردهاید با مشکل روبهرو شده بودید؟
بالاخره در این گزارشها چالشی وجود دارد و عدهای که منافعشان به خطر میافتد، ساکت نمینشینند. در گزارشی که چندی پیش درباره اختلاط گندم و خاک تهیه کردم، عدهای از همینها جلوی سازمان آمده بودند و من را تهدید میکردید ولی کار رسانه آدم عاشق میخواهد. من شغلم را دوست دارم و با عشق و علاقه آن را انجام میدهم و وقتی روی گزارشی متمرکز میشوم به این فکر میکنم که چطور با یک سناریوی خوب گزارشی تهیه کنم که به دل بیننده بنشیند.
گزارش قاچاق سوخت که گویا خیلی به دل نشسته است، بعد از پخش آنها بازتاب هایش را دیدهاید؟
تاثیر گزارش و بازتاب هایش که خیلی خوب بوده است و به خصوص در فضای مجازی یا با تلفن و ارسال پیامک دوستان رضایت خود را ابراز کردهاند ولی برای خودم مهمتر این است که با رفتن به اعماق دریا، مسیر قاچاق سوخت توسط یک خبرنگار کشف شد، اینکه ما یک مسیر تاریک را روشن کردهایم و ابعاد قاچاق را نشان دادهایم اهمیت دارد.
به روشن شدن یک مسیر تاریک اشاره کردید، چقدر این کار توانسته جلوی تاریکیها را بگیرد و به نتایج مثبت برسد؟
گزارشی داشتم درباره قاچاق خاک از کشور که بعد از آن مجلس قانونی را مصوب و فروش خاک را ممنوع کرد یا گزارش قطع درختان بلوط زاگرس که بعد از آن با افرادی که درختان را قطع میکردند و کورههای تولید زغال ایجاد کرده بودند برخورد شد و اکنون تعدادشان به شدت کاهش یافته است.
برای گزارش بعدی سراغ چه سوژهای میروید؟
این را بگویم که هیچ کس نمیتواند جلوی رسانه را در کشیدن گوش افرادی که حق مردم را میخورند بگیرد. وقتی یک گزارش منفی تهیه میکنم، اول از همه خودم ناراحت میشوم که چرا باید چنین مشکلاتی در کشورمان باشد! برای گزارشهای بعدی هم قصد دارم روی خبرهای مثبت کار کنم و چند سوژه خوب هم دارم، به نظرم مردم ما نیازمند گزارشهای امیددهنده هستند؛ چیزی که در وضعیت فعلی جایش خالی است.