مترجم: علی طالبی
در حالیکه پرندگان به طور طبیعی قادر به درک میدان مغناطیسی زمین هستند و از آن برای جهتیابی استفاده میکنند، انسانها تاکنون موفق به همانندسازی این ویژگی نشدهاند.
محققان در آلمان نوعی پوست الکترونیک با قابلیت حساسیت مغناطیسی ساختهاند که به قدر کافی برای تشخیص و دیجیتالی کردن حرکت بدن در میدان مغناطیسی زمین کاربرد دارد. از آنجایی که این پوست الکترونیکی بسیار نازک و قابل انعطاف است به راحتی به پوست انسان میچسبد و نمونهای زیستی از یک جهتیاب را به وجود میآورد.
این پوست نه تنها به افراد دارای مشکل جهتیابی کمک میکند، بلکه سبب تسهیل اثر متقابل اشیا در واقعیت مجازی و افزوده میشود. فقط کافی است دست خود را به چپ بکشید، پاندای مجازی به طرف قسمت پایین سمت چپ شروع به حرکت میکند. دست خود را به سمت راست بکشید، میتوانید صورت حیوانات را که به رنگ سیاه و سفید است به جهت مخالف بکشید. آنچه ۱۶ سال پیش علمی- تخیلی محسوب میشد، اکنون به لطف محققان به واقعیت تبدیل شده است. نه دستکشهای بزرگ، نه عینکهای سنگین و نه سیستمهای دوربین پیچیده به هیچ یک برای کنترل مسیر پاندا نیازی نیست.
حسگرها که نوارهای فوق نازک از جنس آلیاژی مغناطیسی از نیکل و آهن هستند، بر اساس اثر مقاومت مغناطیسی آنیزوتروپیک (ناهمسانگرد) کار میکنند، همانطور که محققان شرح میدهند: «این یعنی مقاومت الکتریکی این لایهها بسته به جهتیابی آنها نسبت به میدان مغناطیسی بیرونی تغییر میکند. برای تراز کردن آنها بهطور ویژه با میدان مغناطیسی زمین، این نوارهای فرومغناطیسی را با قطعاتی از مواد رسانا در این مورد طلا تزئین کردیم که در زاویه ۴۵ درجه تنظیم میشود، بنابراین جریان الکتریکی فقط در این زاویه میتواند جاری شود که واکنش حسگر را به گونهای تغییر میدهد که در اطراف میدانهای بسیار کوچک بیشترین حساسیت را داشته باشد. زمانی که حسگرها به سمت شمال باشند ولتاژ در قویترین حالت و زمانی که حسگرها به سمت جنوب باشند ولتاژ در ضعیفترین حالت است.» محققان برای اثبات اینکه ایدهشان در شرایط عملی کار میکند، آزمایشهایی را در فضای باز انجام دادهاند.
در این آزمایشها که روی پاندا انجام دادهاند، اشاره رو به شمال با جابهجایی پاندا به سمت چپ و اشاره رو به جنوب با حرکت به سمت راست متناظر بود. هنگامیکه دست روی قسمت سمت چپ قرار میگرفت، یعنی شمال مغناطیسی، پاندا در دنیای مجازی شروع به حرکت در آن مسیر میکرد. هنگامی که دست در جهت مخالف کشیده میشد، پاندا روی پاشنه خود میچرخید. «دنیس ماراکف» محقق این طرح میگوید: «ما قادر به انتقال محرکهای ژئومغناطیسی واقعی مستقیماً در قلمرو مجازی بودیم.» آنجایی که حسگرها میتوانند در مقابل خم شدن و چرخانیده شدن بدون از دست دادن عملکرد خود تحمل کنند. محققان قابلیت کاربرد عملی بالایی در حسگرهایشان میبینند نه فقط به عنوان راهی برای دستیابی به واقعیت مجازی.
منبع: ساینس دیلی