سال‌هاست شهر تاریخی ماسوله در لیست انتظار یونسکو به سر می‌برد. شهر هزار ساله‌ای که به دلیل پلکانی بودن به عنوان یکی از چند جاذبه منحصربه فرد کشورمان شناخته می‌شود. با این حال به دلیل ناقص بودن زیرساخت‌های بسیاری که یکی از آن‌ها نبود سیستم گرمایشی مناسب برای این منطقه کوهستانی است، از جهانی شدن باز مانده است. چراکه با شروع زمستان و بارش برف عملاً گردشگری این منطقه تعطیل می‌شود. این هم در شرایطی است که مردم ماسوله تنها با اجاره واحد و فروش صنایع دستی به گردشگران امرار معاش می‌کنند و اشتغال دیگری ندارند. از این رو ضروری است هرچه سریع‌تر نه تنها برای جهانی شدن بلکه برای آسایش مردم ماسوله هم که شده، مشکلات این منطقه برطرف شود.
ماسوله بعد از ونیز به عنوان دومین شهر زنده جهان شناخته می‌شود. شهری تاریخی که قدمتی بیش از هزار سال دارد و براساس گفته محققان تاریخ تاسیس آن به بعد از واقعه عاشورا بر می‌گردد. همین موضوع باعث می‌شود گردشگران از هر سو وقتی نام و پیشینه تاریخی ماسوله را بشنوند، به سمت این شهر بیایند. علاوه بر تاریخی بودن این شهر که در استان گیلان قرار گرفته، ویژگی‌ای که آن را منحصربه فرد می‌کند، پلکانی بودن آن است. این به معنای آن است که سقف خانه ماسوله‌ای‌ها مسیر رفت و آمد خانه‌های بالاتر هست. دلیل این نوع چینش خاص خانه‌ها هم چیزی جز کوهستانی بودن منطقه نیست. از همین رو چندسالی می‌شود این جاذبه گردشگری مسیر جهانی شدن و ثبت در لیست آثار یونسکو را در پیش گرفته است. اتفاقی که می‌تواند چند هزار گردشگر خارجی که برحسب اتفاق با ماسوله آشنا می‌شنوند و از این منطقه بازدید می‌کنند را به چندین برابر افزایش دهد.
با این حال این ظرفیت منحصربه‌فرد هنور با معضلات بسیاری، چون ناقص بودن زیرساخت‌ها مواجه هست و همین موضوع هر سال پرونده جهانی شدن را ناتمام باقی می‌گذارد. لازم به ذکر است که ماسوله با شماره ۱۰۹۰ در سال ۱۳۵۴ به‌ثبت ملی رسیده است.
ماسوله در انتظار برق ارزان
یکی از معضلاتی که منجر به تعویق افتادن ثبت جهانی ماسوله شده، بحث عدم گازکشی این شهر است. ساکنان این منطقه هر چند وقت یکبار باید با هزار مشقت نفت و کپسول‌های گاز را به خانه‌هایشان ببرند که این موضوع علاوه بر اینکه زمستان‌های منطقه را سخت و طاقت فرسا می‌کند، بار‌ها منجر به آتش گرفتن خانه‌های مردم هم شده است. در این خصوص نایب رئیس شورای شهر ماسوله با بیان مطالب فوق به «جوان» می‌گوید: «چندسالی منتظر گاز کشی بودیم که به دلیل احتمال آسیب دیدن بافت تاریخی منطقه میراث فرهنگی چنین مجوزی را نداد. از همین رو چند وقتی است که مسئولان وعده گرمایش ماسوله به واسطه انرژی برق ارزان قیمت و حتی استفاده از پنل‌های خورشیدی را داده‌اند. اما اینکه دقیقاً چه زمانی ماسوله‌ای‌ها از این محبت برخوردار شوند، معلوم نیست.» در حال حاضر مردم منطقه در نبود گاز به اجبار از برق بیشتری استفاده می‌کنند که این مسئله فیش‌های برق سنگین و بدهکاری آن‌ها به اداره برق را در بر دارد. البته مشکل ماسوله فقط به ممنوعیت گازکشی و سرما‌های شدید منطقه محدود نمی‌شود. عزت‌الله رحمتی در این خصوص تأکید می‌کند: «منطقه ما از جنگ جهانی دوم به سیستم فاضلاب مجهز بود که رفته رفته به دلیل عدم رسیدگی به ماسوله، این سیستم هم از دست رفت و حالا متأسفانه فاضلاب ماسوله به رودخانه ماسوله می‌ریزد و منجر به آلودگی آب پایین دست می‌شود.» حال و روز جمع‌آوری زباله‌های ماسوله هم دست کمی از بحث فاضلاب ندارد و همچون دیگر شهر‌های شمالی سایت مناسبی برای امحای آن‌ها نیست.
زیرساخت‌هایی که هنوز ناقصند
در کنار مشکلات مذکور وضعیت خدمات درمانی ماسوله هم از شرایط خوبی برخوردار نیست. به‌رغم احداث یک درمانگاه مجهز برای ماسوله از سوی یکی از خیران، اما به گفته نایب رئیس شورای شهر ماسوله، این درمانگاه اغلب از داشتن یک پزشک عمومی محروم هست. از همین رو ماسوله‌ای‌ها برای هر بیماری‌ای باید راهی شهرستان‌های اطراف همچون فومن شوند. رحمتی با تأکید بر این موضوع که اغلب مردم ماسوله را میانسالان و افراد مسن تشکیل می‌دهند، می‌گوید: «اغلب جان مردم به همین دلیل به خطر می‌افتد که باید برای آن چاره اندیشی کرد.» تمام این کمبود‌ها در حالی در ماسوله وجود دارد که ظرفیت‌های اقتصادی بسیاری در این منطقه وجود دارد. از بین تمام این ظرفیت‌ها می‌توان به همان بحث گردشگری ماسوله اشاره کرد که عضو شورای شهر ماسوله با اشاره به جمعیت ۵۰۰ نفری ماسوله بیان می‌کند: «حدود هزار واحد در ماسوله وجود دارد که ۲۰۰ واحد آن به مسافران اجاره داده می‌شود و مابقی یا خانه ماسوله‌ای‌هاست یا به عنوان انبار و مغازه از آن‌ها استفاده می‌شود.»
گفته می‌شود که ماسوله ظرفیت پذیرایی از ۲ هزار گردشگر را دارد. با این حال این منطقه از داشتن پارکینگی بزرگ برای گردشگران محروم هست. در این خصوص نماینده مردم فومن در مجلس شورای اسلامی نیز با تأیید گفته‌های نایب رئیس شورای شهر ماسوله تأکید می‌کند و به «جوان» می‌گوید: «ماسوله پارکینگ ندارد.» محمد مهدی افتخاری ادامه می‌دهد: «در نبود پارکینگ و مسیر مناسبی برای عبور و مرور گردشگران، ترافیک سنگینی در منطقه به وجود می‌آید که اگر این معضل برطرف شود، قطعاً گردشگران بیشتری به ماسوله می‌آیند.» لازم به ذکر است که هر ساله بیش از یک میلیون نفر از ماسوله بازدید می‌کنند. وی می‌افزاید: «طبق برنامه ریزی‌های انجام شده، قرار است از ۵ کیلومتری ماسوله جاده‌ای در نظر گرفته شود تا ماشین‌های سنگین از آن عبور کنند.» اگر عملیات عمرانی این مسیر به سرعت انجام شود، گره‌های ترافیکی این منطقه هم تا حدود بسیاری باز می‌شوند.
ظرفیت‌های ناشناخته ماسوله
در حال حاضر بر اساس گفته‌های نماینده مردم ماسوله در مجلس، اگر موانع پیش روی سرمایه‌گذار توسعه انرژی خورشیدی در ماسوله برداشته شود، تا سه سال آینده معضل گرمایش منطقه نیز رفع می‌شود و گردشگران در هر زمانی که بخواهند می‌توانند به ماسوله بیایند. اکنون نزدیک به چهار ماه از سال را ماسوله به واسطه سرمای شدید تعطیل می‌شود. علاوه بر این با رفع مشکل تأمین برق از طریق پنل‌های خورشیدی معضل شلختگی سیم‌های برق نیز رفع می‌شود. ایرادی که یونسکو نیز آن را مطرح کرده بود. البته در کنار این مشکلات، مسئله‌ای که مردم قدیمی ماسوله از آن رنج می‌برند این است که ماسوله در گذشته به عنوان منطقه‌ای اقتصادی در زمینه تولید و صادرات محصولات لبنی و صنایع دستی شناخته می‌شده که اکنون دیگر خبری از آن‌ها نیست. از این رو لازم است مسئولان بحث احیای دامداری‌ها را مدنظر قرار دهند. همچنین با توجه به ظرفیت منحصربه فرد وجود گیاهان دارویی نادر نیز، در راستای برداشت آن‌ها برنامه‌ریزی کنند تا ماسوله فقط به حضور گردشگر نیازمند نباشد و در آینده به عنوان ثروتمند‌ترین شهر کشور شناخته شود.
