سرويس فرهنگي جوان آنلاين: برنامه قارههای شبکه هیسپان تی وی در قسمتهای اخیر خود به سراغ «کلاه سفیدها» رفته است. شاید بسیاری از مردم یا این اسم را نشنیدهاند یا اطلاعات دقیقی درباره آن ندارند. بر اساس آنچه در این برنامه روایت و توصیف شده، کلاه خودهای سفید سازمانی هستند که در سال ۱۹۴۴ در آرژانتین ایجاد شده و وابستگی مستقیمی به وزارت خارجه این کشور دارند. تشکیلاتی مردمی و داوطلبانه که وظایف و ماموریت هایشان شامل کمکهای مردمی در حوادث طبیعی و اجتماعی و بازسازی و توسعه کشور آسیب دیده است. در واقع در نگاه اول کلاه سفیدها یک سازمان مردم نهاد است که به منظور اهداف و آرمانهای انسانی فراتر از مرزهای جغرافیایی و سیاسی و ایدئولوژیک تشکیل شده است.
سالگادو که تهیه کننده «قاره ها» است در این برنامه سعی کرده تا بررسی کند که کلاه خودهای سفید واقعا چه کسانی هستند؟ چه کسانی آنها را تامین مالی میکند و چه افراد یا کشورهایی پشت این سازمان هستند؟ در واقع این برنامه رویکردی رمزگشایانه دارد و صرفا گزارشی – خبری نیست. بر اساس گفتههای خود کلاه سفیدها، آنها طبق اصول مشخصی مثل انصاف، بی طرفی، استقلال و انسان دوستی، بنا بر درخواست کشور مقابل یا درخواست بین المللی در مناطق مشخصی وارد میشوند و دخالت میکنند. اما آنچه محور اصلی برنامه است صرفا رمزگشایی درباره این گروه نیست بلکه تلاش شده تا حضور آنها در جنگ سوریه مورد نقد و بررسی قرار بگیرد.
در واقع کارشناسان «قاره ها» تببین میکنند که چطور کلاه سفیدها در جنگ سوریه به اسم «نیروی دفاع مردمی سوریه» حضور داشتند و در حقیقت به عاملی برای دخالت غرب تبدیل شده بودند. این گروهها در سوریه معمولا توسط انگلیس، ایالات متحده و عربستان سعودی تامین مالی میشوند. سالگادو تلاش دارد تا از تاریخ شکل گیری این گروه ها، ماموریت هایشان، منابع مالی و حامیان آنها در سوریه و بقیه مناطق دنیا صحبت کند.
وقتی به این بخش از برنامه میرسیم در واقع رمزگشایی به افشاگری بدل میشود. انگار شاهد نوعی استحاله سیاسی یا دست کم سوء استفاده سیاسی از یک گروه مردم نهاد هستیم و حاصل این دگردیسی تبدیل شدن این نهاد به ضد خود است. در واقع قرار بود کلاه سفیدها در خدمت اهداف یک نظام سیاسی و عمله قدرت نباشند، اما در این برنامه میبینیم که عملا این اتفاق افتاده است. گزارشهای خبری این برنامه گواه این مدعاست. اینکه دهها تن از عناصر تروریستی رسانهای «کلاه سفیدها» از طریق مرز ترکیه وارد شهرهای «اعزاز، مارع و الرعی» در شمال استان حلب شدهاند. افرادی که با نیروهای کلاه سفید در حال ضبط تصاویر حملات ساختگی شیمیایی هستند، بومی منطقه نیستند و در پوشش اهالی این شهرها در حال همکاری با تروریستها و کلاه سفیدها هستند.
عناصر تروریستی در شمال سوریه درصدد هستند نیروهای ارتش سوریه را برای حمله به مناطق اشغالی تحریک کنند تا به سرعت اجرای سناریوی حمله شیمیایی را در دستور کار قرار دهند. وقتی این اخبار و اطلاعات را در کنار هم قرار میدهید متوجه میشود که برخلاف ظاهر انسان دوستانه این گروه و اهدافی که معرفی کردهاند عملا در خدمت اهداف سیاه و غیر انسانی بوده و به ابزار دست قدرت بدل شدهاند.
این برنامه اگرچه محور خود را کلاه سفیدها قرار داده، اما به شکل تلویحی هشدار میدهد که نباید به سادگی به هر انجمن و گروه و نهادهایی که اهداف انسان دوستانه برای خود ترسیم میکند اعتماد کرد. چه بسا این ترفند و تمهید تازه باشد که پشت پوشش نهادهای مردمی به فعالیتهای نظامی پرداخته شود. تاریخ تاسیس این سازمان و نیز مواضع سیاسی مدیرانش و همچنین منابع مالی و پیشتیبانی آن باعث میشود در بی طرفی این سازمان تردید ایجاد شود. این سازمان در مارس ۲۰۱۳ به دست کارمند سابق اداره اطلاعات نظامی و کارشناس امنیتی انگلیس «جمیز لو میجرر» تاسیس شده است. با توجه به زندگی نامه جمیز لو میجرر او ۲۰ سال عضو دفاتر سازمان ملل متحده و مشاور شرکتهای ویژه وزارت خارجه انگلیس و افسر ارتش انگلیس بوده و بیشترین توانایی وی در پرداختن به فعالیت بخشهای امنیتی و برنامههای تحکیم دموکراسی بوده است.
«وانیسا بیلی» روزنامه نگار در گزارشی با عنوان «کلاه سفید: جنگ از راه فریب» میگوید: «مجیرر» دانشجوی آکادمی نظامی پادشاهی ساندهریست، نماینده عالی سازمان ملل متحد در بوسنی در کوزو، پیش از آنکه هماهنگ کننده اطلاعاتی در سازمان پیمان آتلانتیک شمالی ناتو منصوب شود بوده است. سازمان کلاه سفیدها برای سازمان دهی داوطلبان برای فعالیت در زمینه دفاع مدنی ایجاد شده، که سالانه ۳۰ میلیون دلار بودجه برای آن اختصاص داده میشود. بخش عمدهای از این بودجه در جهت تامین نیازها و پرداخت حقوق داوطلبان است. در گزارش USAID که در ژانویه ۲۰۱۵ منتشر شده آمده است: این نهاد ۱۸ میلیون دلار به کلاه سفیدهای سازمان دفاع مدنی سوریه اختصاص داده است. آنچه که در برنامه قارهها از کلاه سفیدها شاهد بودیم ماموریت اصلی آنها بود که پشت ماهیت جعلی آنها پنهان شده بود.