این روزها که سامانههای بارشی و سرمایشی میزبان اکثر نقاط کشور است، جنوب ایران بهخصوص استانهای سیستان و بلوچستان، هرمزگان و بوشهر آب و هوایی بهاری دارند. فرصتی که میتوان از آن در راستای برگزاری برنامههای گردشگری متعدد و متنوع بهره برد و گردشگران را از هر گوشه استانها و خارج از کشور به این سه استان جنوبی جذب کرد. اتفاقی که علاوه بر رونق اشتغالزایی، همانطور که کارشناسان ادعا میکنند، میتواند جایگزینی برای رونق اقتصاد غیرنفتی کشور باشد. در حال حاضر بر اساس اعلام نظر مسئولان، ورود هر گردشگر به ایران معادل فروش ۳۰ بشکه نفت برای کشور ارزآوری دارد.
ایران سرزمینی چهار فصل که درست در دل زمستان هم میتوان بهاریترین هوا را در آن تجربه کرد. گواه این ادعا هم همین بس است که اکنون به رغم زمستانی شدن هوای اکثر نقاط کشور و بارش برف و باران، برخی از نقاط جنوبی کشور میزبان آب و هوای بهاری هستند. به طوری که در شمال کشور گردشگری زمستانی رونق دارد و دوستداران هوای سرد خود را برای ورزشها و تفریحات زمستانی آماده میکنند و در جنوب کشور و در استانهای سیستان و بلوچستان، هرمزگان و بوشهر نیز آب و هوا بهاری شده است. استانهایی که در اغلب فصول سال شرایط آب و هوایی بسیار گرمی دارند و با معتدل شدن هوای سواحلشان میتوان بهاریترین روزها را تجربه کرد. بنابر این میتوان از این فرصت نه تنها در راستای اشتغالزایی به واسطه رونق گردشگری داخلی بهره برد، بلکه با ایجاد زیرساختها و برگزاری برنامههای متنوع و متعدد برای گردشگران خارجی نیز میتوان جذابیتهای فراوانی ایجاد کرد تا اقتصاد کشور رونق بیابد. در این راستا محمداسماعیل سعیدی عضو کمیسیون فرهنگی مجلس میگوید: «ورود هر گردشگر به ایران معادل فروش ۳۰ بشکه نفت برای کشور ارزآوری دارد.»
هوای بهاری در انتظار ورود گردشگران
امروز میانگین دمای شهر زاهدان در استان سیستان و بلوچستان ۲۳ درجه از سوی کارشناسان سازمان هواشناسی کشور اعلام شده است. آب و هوایی معتدل که گردشگران را از هر سو به سمت خود میکشاند و فرصتی مغتنم برای بازدید از میراث فرهنگی این استان به حساب میآید. البته شرایط ویژه آب و هوایی در کنار ساحلی بودن این استان نیز بهانهای شده است تا مردم از شمالیترین نقاط کشور به جنوبیترین بخش ایران قدم بگذارند. سیستان و بلوچستان ضمن برخورداری از بیش از ۲ هزار اثر طبیعی و تاریخی ثبت شده در لیست آثار ملی میراث فرهنگی، به عنوان یکی از جذابترین و کهنترین مناطق جنوبی کشور شناخته میشود. سواحل زیبای ماسهای و صخرهای، آثار تاریخی شهر سوخته و قلعههای باستانی، آب و هوای سرد و گرم، آبشارها و چشمههای آب گرم، باغات میوههای سردسیری و گرمسیری، نخیلات و مرکبات، غارها، رودخانههای سرسبز و پرآب، سنگ نگارهها، محوطههای تمدنی و تاریخی بخشی از جاذبههای تاریخی و گردشگری سطح استان سیستان و بلوچستان به حساب میآیند. همچنین وجود چشمههای آب معدنی گرم در منطقه تفتان و بزمان و مناطق بکر و آرام با آب و هوای تمیز و لطیف و سواحل زیبا هم از دیگر جاذبههای گردشگری این استان هستند. با این حال معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان میگوید: «در گذشته صنعت گردشگری در این استان کمتر مورد توجه قرار گرفته و هنوز برخی از زیرساختها متناسب با نیاز گردشگران فراهم نشده است.» این در حالی است که فرهاد نظری مدیرکل دفتر ثبت آثار سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور معتقد است که سیستان و بلوچستان از لحاظ داشتن میراث فرهنگی از ۱۰۰ کشور غنیتر است و باید به توسعه زیرساختهای گردشگری این استان توجه ویژهای شود.
بهشت پرندگان و آبزیان در انتظار گردشگران
البته جاذبههای گردشگری که بیشتر شبیه شگفتی است تنها به سیستان و بلوچستان محدود نمیشود در استان هرمزگان نیز وجود جزایری مانند هرمز، هنگام، قشم و جاذبههای طبیعی مانند جنگلهای حرا، جزایر ناز و وجود دلفینها، اکواریوم طبیعی ویژهای به این استان داده که هر سال خیل عظیمی از گردشگران را به خود جذب میکند. فائقه اتابک معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هرمزگان در خصوص اجرای زیرساختهای توسعهای در استان میگوید: «ایجاد و راهاندازی موزههای دریایی و اکوموزه، هدفگذاری و برنامهریزی انجام رویداد بندرعباس ۲۰۱۹ به عنوان پایتخت گردشگری دریایی کشورهای اسلامی، ساماندهی و بازسازی لنجهای سنتی به عنوان ظرفیتهای بینظیر در توسعه گردشگری دریایی با همکاری اداره کل بنادر و دریانوردی و دریابانی در دست بررسی و اقدام است.» در حال حاضر حدود هزار و ۵۰۰ نفر در حوزه گردشگری دریایی و ساحلی و تأسیسات ساحلی و مجموعههای ورزشی هزمرگان مشغول فعالیت هستند که میتوان با توسعه زیرساختها این تعداد را هم به طور چشمگیری افزایش داد.
علاوه بر جاذبههای که در اغلب استانهای جنوبی دیده میشود، فرهاد قلینژاد، مدیرکل حفاظت محیطزیست استان بوشهر از سواحل این استان به عنوان بهشت پرندگان یاد میکند و میگوید: «مهمترین زیستگاه پرندگان زمستان گذر شامل جزیره نخیلو، تهمادون، نایبند، خارک، خارکو، تالاب حله و دیگر عرصههای زیست محیطی استان بوشهر است.» از همین رو گردشگران از هر سو میتوانند به این نقطه از کشور بیایند و شاهد پرواز گونههای متنوعی از پرندگان باشند. در حال حاضر تمام شرایط طبیعی و تاریخی دست به دست هم دادهاند تا جنوب ایران هر ساله میزبان گردشگران باشد. در کنار این جاذبهها در صورتی که مسئولان توسعه زیرساختها را هم مد نظر قرار دهند، میتوان به ارزآوری از این راه به عنوان جایگزینی برای اقتصاد نفتی نگاه کرد.