در بیانات رهبر معظم انقلاب، نخبگان صرفاً به معنای اشخاص معروف، صاحب منصبان و امثال اینها نیستند بلکه ایشان معتقدند که باید فضای علمی در کشور ایجاد شود که جوانان اهل فهم و بصیرت خود را دارای یک وظیفه اساسی و مهم بدانند و اینگونه نباشد که تا وقتی فرد مسؤولیت مشخصی ندارد، احساس مسؤولیت نکند.
با این نگاه، رهبر فرزانه انقلاب نخبگان را به معنای صاحبان فهم و کسانی میدانند که اهل وظیفه و مسوولیت بوده و مأمور به رصد مشکلات، موانع و آگاهکننده عامه مردم هستند، با توجه به این مسئله باید دید که فرهنگ نخبهپروری چیست؟مهمترین وظایف نخبگان چیست و چرا برخی از نخبگان به کشورهای بیگانه مهاجرت میکنند؟
با توجه به رسالت پیش گرفته روزنامه جوان در معرفی نخبگان ایرانی که عمل به شعار سال در راستای ایجاد اشتغال و تولید مولد پیش گرفته است، گفتوگویی با «محمود پرنده» جوان نمونه و نخبه ایرانی ترتیب دادهایم که در ادامه میآید.
محمود پرنده متولد سال ۱۳۷۰ و دانشجوی دکترای رشته فناوری اطلاعات دانشگاه تبریز بوده و در یک خانواده ۶ نفری به عنوان فرزند آخر زندگی میکند.
وی در زمینه آغاز فعالیتهای علمی خود، با بیان اینکه کارهای پژوهشی و علمی خود را از ابتدای ورود به دانشگاه در سال ۸۸ آغاز کرده و در حال حاضر چند ایده مطرح در بخش تولیدی دارد، افزود: از دوران دبیرستان با تحقیق و آگاهی وارد رشته فناوری اطلاعات شدم تا بتوانم در زمینه تکنولوژی که موضوع اول جهان هست، سهمی داشته باشم.
با ارائه طرح پارکینگ هوشمند حائز رتبه برتر جوان نمونه استان شدم
نخبه برتر کشور با اشاره به اینکه با ارائه ایده جدید و نوین پارکینگ هوشمند به عنوان جوان نمونه استان انتخاب شدم، ادامه داد: در طرح پارکینگ هوشمند قرار بر این است که با تجهیز تمام پارکینگهای شهر به سامانه هوشمند، بتوان پارکینگهای خالی را مشاهده کرده و مسیریابی کنیم که علاوه بر آن، با اجرای این طرح، آلودگی محیطی و ترافیک به میزان قابل توجهی کاهش خواهد یافت.
طرح دوم هوشمندسازی اتوبوسها
وی در خصوص ایده و طرحهای آتی خود بیان داشت: طرح هوشمندسازی اتوبوسها برای صرفهجویی در وقت و زمان که در یک اپلیکشین تجمیع شده نیز یکی دیگر از طرح آتی خواهد بود.
طرح سوم نصب سنسورهای نمایشگر وضعیت آلودگی هوا در مناطق
جوان نمونه استان افزود: همچنین یک طرح نصب سنسور هوشمند در سطح کشور برای نشان دادن وضعیت آب، هوا، دما و رطوبت در مرحله اجرا داریم که وضعیت آلودگی منطقه را نشان خواهد داد.
وی زمان اجرای همه طرحهای ارائه شده را تا فرارسیدن تبریز ۲۰۱۸ اعلام کرد و گفت: هفته آینده جلسهای با شهرداری تبریز در راستای بررسی این طرح ها خواهیم داشت تا با حمایت شهرداری در تبریز ۲۰۱۸ اجرایی شود.
پرنده با تاکید به اینکه هدف کلی بهبود وضعیت شهری و محل زندگی مردم است، بیان داشت: در حال حاضر نیاز شهر به مجهز شدن سیستم مدیریتی شهر به صورت هوشمند و الکترونیکی است که این با حساسسازی موضوع بین مسؤولان و مردم با سرعت بیشتری اتفاق خواهد افتاد.
وی خاطرنشان کرد: علاوه بر مزیتهای گفته شده به سه طرح تولیدی، مزیتهای دنبالهدار نیز برای این طرحها پیشبینی شده است به طوریکه وقتی سیستم هوشمند آلودگی هوا اجرایی شود بعد از یکسال مناطق در وضعیت بحرانی مشخص خواهد شد و میتوان برنامههای مؤثر از جمله ایجاد فضای سبز پیشبینی شود.
نخبه حتما فرد باهوشی نیست
این نخبه کشوری متذکر شد: یک ایده و طرح ممکن است به ذهن افراد زیادی در تمام نقاط جهان بیاید و این به منزله باهوش بودن فرد نیست بلکه اختراع، اکتشاف و سایر مسائل علمی تنها به هوش فرد بستگی ندارد بلکه رابطه مستقیم با تلاش و پشتکار فرد دارد.
وضعیت کشور نشانگر اهمیت رویآوری به سمت کارآفرینی است
وی با بیان اینکه جوانان باید از فکر پشت میزنشینی خارج شوند و روی به تولید داخلی و استفاده از ظرفیت درونی و تخصص خود بیاورند، ادامه داد: وضعیت کشور به گونهای است که بستر لازم برای کارآفرینی ایجاد شده و در مقابل افق برای کارمند شدن و پشت میزنشینی کمرنگتر شده است؛ از این رو جوانان با شرکت در «استارت آپهای» مختلف میتوانند ایده و طرحهای خود را به نمایش و فروش بگذارند و اصلا هراس شکست را نداشته زیرا بالاخره به نتیجه خواهند رسید.
جوان نمونه و نخبه کشور بیشترین علاقه خود را به طرح پارکینگ هوشمند دانست و افزود: با توجه به معضل ترافیک و جای پارک در کلانشهرها که منجر به اتفاقات ناگوار از جمله ضرب و شتم خیابانی و غیره شده میتوان این موضوعات را با یک طرح ساده ولی همهجانبه به میزان بسیار زیادی کاهش داد.
وی در خصوص حمایتهای دولتی از نخبگان با بیان اینکه تعداد «استارت آپها» در کشور زیاد شده و توانایی حمایت از همه آنها برای دولت ممکن نیست؛ از این رو باید با ارائه طرحی موثر اعتماد مسؤولان را جهت حمایت جذب کرد، افزود: معتقد به این هستم که با یک هزینه اولیه در کار علمی میتوان سرمایهگذاری خوبی در آینده داشت.
انتظار به حمایت دولتی باعث تعلل در زمان میشود
پرنده خاطرنشان کرد: اگر منتظر حمایتهای دیگران باشیم قطعاً روند رسیدن به یک نتیجه مطلوب به کندی روبه رو خواهد شد.
این مخترع گفت: قطعا کمک دولتی برای ما وجود نداشته است و مجبور به هزینه از جیب خودمان شدیم ولی مانند برخی بیانگیزه نشدیم بلکه با هزینه خودمان کار را پیش بردیم چون یقین داشتیم کشور به این اپلیکیشن و اختراع احتیاج دارد.
پرنده با اشاره با سنگاندازیها افزود: سنگاندازیهای زیادی وجود داشت ولی ما با جدیت همه موانع را از سر راه برداشتیم و پله به پله گام برداشتیم به طوریکه الان جز طرحهای هم برای تبریز ۲۰۱۸ خواهد بود.
وی با اشاره به مسیر مشخص برای به ثمر رسیدن طرحهایش تصریح کرد: ایده پیشنهادی ما ابتدا در مرکز نوآوری پذیرفته شد و مدتی در آنجا روی طرح کار کردیم و سپس به مرکز رشد انتقال یافت و در آنجا شرکت تاسیس شد و ادامه کارها در حال حاضر به مرحله تولید رسیده است.
مخترع کشوری با یادآوری اینکه تمام سه طرح با همکاری گروه هشت نفری بود، گفت: به عنوان سرپرست تیپ، ایده طرحها از من و تمام کارها به صورت تیمی متشکل از دانشجویان کامپیوتر، فناوری اطلاعات و مهندسی برق انجام گرفته است.
نخبگان تک بعدی نیستند
وی با تاکید به اینکه تصور یک بعدی بودن برای افراد نخبه درست نیست؛ افزود: من و هم تیمیهایم علاوه بر کارهای علمی و درسی تفریحات سالمی از قبیل گردش، فوتبال، هندبال، کوهنوردی و غیره داریم و اصلاً اینگونه نیست که فقط کار علمی داشته باشیم.
جوان نمونه کشوری افزود: صرف وقت و زمان فرد فقط در علم موجب انزوا و افسردگی فرد میشود و قطعاً باعث دلسردی در زمینه تحقیقات نیز خواهد شد و باید همه به بخشهای زندگی توجه کرد.
وی در ادامه با تشکر از پدر و مادر خود در زمینه حمایت مادی و معنوی افزود: پدرم مشوق اصلی من در زندگی هستند و هیچگاه حمایت خود را از من دریغ نکردهاند همچنین از هم تیمیهای خودم که آقایان فرزین سمایی، علی حجازی، احسان وحیدیفر، محمدحسن مصدر، میلاد خیرخواه و میلاد سلمانی هستند تشکر میکنم که همیشه در کنار یکدیگر توانستیم بهترینها را به ثمر رسانیم.
گفتوگو از کتایون حمیدی