با وجود خبرسازیهای رویترز درباره کاهش صادرات نفت به ۱/۱ میلیون بشکه در روز، شواهد نشان میدهد میزان صادرات نفت با کاهش چندانی روبهرو نشده است و امریکاییها در حال عقبنشینی از مواضع خود هستند.
به گزارش «جوان»، دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا و برخی دیگر از مقامات مسئول دولت این کشور بارها اعلام کردند قصد دارند میزان صادرات نفت ایران را تا پایان سال ۲۰۱۸ به رقم «صفر» برسانند و به هیچ یک از مشتریان نفت ایران معافیتی نمیدهند. با این وجود عقبنشینیهای پیدرپی کاخ سفید از مواضع قبلی خود و ایجاد معافیت برای برخی کشورها نشان میدهد این برنامه به شکست نزدیک شده است.
گرچه واردات اروپا از ایران کاهش یافته، ولی کانالهای مالی خاصی برای از سرگیری صادرات نفت به اروپا در دست بررسی و تدوین است که این مهم نشان میدهد تهدیدهای امریکا از ارزش کمتری برخوردار است و کشورهای جهان برای ایجاد مسیری دیگر برای انتقال پول نفت ایران مصممتر از گذشته شدهاند.
مهمترین مشکل در فروش نفت ایران، تحریمهای نفتی نیست؛ مسئله اصلی در این میان همکاریهای بانکی با شرکت ملی نفت ایران است که سوئیفت نقش اصلی را در شناسایی مبادلات بانکی ایفا میکند. چینیها برای آنکه شرکتهای دولتی و خصوصیشان دچار مشکل حادی نشوند، مسیرهای مالی دیگری را در دستور کار قرار دادهاند و هند نیز اعلام کرده حاضر است پول نفت ایران را با یورو و روپیه پرداخت کند.
علاقه چین به حفظ واردات
چینیها با مصرف روزانه ۱۴ میلیون بشکه نفت در روز، یکی از کشورهای بزرگ مصرفکننده نفت جهان هستند. این کشور در جنگ تجاری که با واشنگتن دارد، تصمیم گرفت واردات نفت و الپیجی از امریکا را متوقف کند که این کمبود، در کنار کاهش صادرات نفت ونزوئلا به این کشور، باعث شده تا اتکای این کشور به نفت ایران افزایش یابد به ویژه آنکه با فرا رسیدن فصل سرما، افزایش مصرف نفت مهمترین رخداد برای این کشور است.
از سوی دیگر، ایران ذخیرهسازی نفت خود را در بندر دالیان آغاز کرده که خبر بسیار مهمی برای بازار نفت است؛ افزایش صادرات نفت به چین میتواند یک خبر بد برای امریکاییها باشد که نشان میدهد مسئولان این کشور، برای صفر کردن صادرات نفت ایران زمان بدی را برای جنگ تجاری با پکن آغاز کردند.
به گزارش یک منبع کشتیرانی در دالیان، یک نفتکش بسیار بزرگ که برای شرکت ملی نفتکش ایران کار میکند، نفت ایران را به یک مخزن متصل در بخش زینگانگ بندر رساند. این اولین محموله نفت ایرانی بود که طی چهار سال اخیر در این مخزن تخلیه شد.
منطقه زینگانگ، محل چندین مخزن ذخیره نفت است که ذخایر تجاری و استراتژیک را نگه میدارد. شرکت نفت ملی چین و شرکت دالیان پورت هر دو مسئول ذخیرهسازی نفت در این مکان هستند. یک مدیر سایت ذخیرهسازی نفتخام در بندر دالیان چین نظری نداد و گفت: به خاطر تحریمهای امریکا اکنون بدترین زمان برای هرگونه اظهارنظر در مورد نفت ایران است.
اطلاعات ردیابها نشان میدهد که نفتکشهای دیگری هم در یک هفته آینده به دالیان میرسند. برخی از این محمولهها قرار است ذخیره شوند، چون پالایشگاههای این منطقه تجهیزات فرآوری نفت ایران را ندارند. نگه داشتن نفت در مخزنهای ذخیره به مالک آنها این امکان را میدهد که در آینده آن را به چین یا خریداران دیگر منطقه بفرستد.
معافیتها صادر میشود
در چنین شرایطی که خریداران نفت ایران در شرق آسیا به تداوم خرید نفت مشغول هستند، امریکا شرکت بیپی انگلیس را هم در بهرهبرداری از یک میدان گازی مشترک با ایران معاف کرد. میدان گازی رهام که حدود ۵ درصد نیاز گاز انگلیس را برطرف میکند، اکنون یک مجوز جدید برای فعالیت از دفتر کنترل داراییهای خارجی امریکا (OFAC) دریافت کرده است. این مجوز به شرکت سریکا انرژی اجازه میدهد به برداشت خود از سهم ۵۰ درصدی بریتیش پترولیوم در این میدان گازی ادامه دهد.
OFAC اطمینان داد که مؤسسات امریکایی تأمینکننده کالا، خدمات و پشتیبانی برای رهام مشمول تحریمهای ثانویه امریکا نمیشوند.
از سوی دیگر، تارنمای واشنگتن فری بیکن گزارش داد که دولت دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا معافیت از تحریمهای نفتی ایران به برخی کشورها را پذیرفته است. این تارنما به نقل از چند مقام امریکایی نوشت: دولت ترامپ بهرغم وعدهای که برای تشدید تحریمها علیه تهران داده بود، پذیرفته است که به برخی کشورها اجازه تداوم واردات نفت از ایران را بدهد.
این مقامها افزودند که برخی کشورها از تحریمهایی که قرار است در ۴ نوامبر (۱۳ آبان) علیه ایران اعمال شود، به صورت موقت معاف میشوند. به نوشته واشنگتن فری بیکن، برخی مقامهای دولت ترامپ در تلاش هستند تا از طریق معافیت و دیگر امتیازها، شدت تحریمها علیه ایران را کاهش دهند.
واشنگتن فری بیکن روز گذشته نیز خبری مبنی درخواست وزارت خزانهداری امریکا از دولت ترامپ برای حفظ دسترسی ایران به بازارهای مالی بینالمللی منتشر کرد.
این تارنما امریکایی نوشت: مقامهای ارشد وزارت خزانهداری دولت ترامپ از جمله مقامهایی که امیدوار به حفظ توافق هستهای هستند تلاش میکنند تا ایران به سیستم بانکی سوئیفت متصل بماند. به گفته منابع آگاه، مقامهای سوئیفت هفته گذشته در واشنگتن دیدارهایی با مقامهای دولت امریکا انجام دادند تا اطمینان حاصل کنند که ایران همچنان به سیستم بانکی بینالمللی دسترسی خواهد داشت. منابع گفتند درحالی که ترامپ و مقامهای ارشد امنیت ملی در کاخ سفید مانند جان بولتون اعلام کردهاند که سوئیفت و اروپاییها باید همکاریهای بازرگانی خود را با ایران پایان دهند، گروهی از مقامهای وزارت خزانهداری قاطعانه با این اقدام مخالف هستند.
این گزارشها حاکی از اختلاف در درون دولت ترامپ بر سر توافق هستهای با ایران و شدت تحریمهایی است که در ۱۳ آبان اجرایی میشود. تلاش کشورهای اروپایی و ساختار سیاستگذاری خارجی امریکا برای جلوگیری از قطع همکاری سوئیفت با ایران نشان میدهد که فشارهای داخلی و خارجی غلبه رویکرد بولتونی در کاخ سفید را به عقب رانده است.