FATF و لوایح مربوط به آن هنوز نتوانسته از مجلس شورای اسلامی عبور کند و بحث و تبادل نظر منتخبان مردم در مجلس و سایر سیاسیون ادامه دارد به طوری که هر کدام از افراد صاحبنظر در این باره دیدگاه متفاوتی را ارائه میکنند؛ جماعتی همچنان تلاش میکنند پذیرش FATF و لوایح مربوط به آن را راهکارگره گشا برای آینده اقتصاد کشور معرفی کنند و گروهی دیگر معتقدند پذیرش آن میتواند هزینههای فراوانی را برای کشور به همراه داشته باشد؛ هزینههایی که در فرآیند اجرا و شرایط تحریمها، پاس گل به دشمن تلقی شود.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: در صورت پذیرفتن FATF هیچ تضمینی برای استفاده و بهرهگیری از روابط و عضویت ایران در FATF وجود ندارد که نمونه بارز آن برجام است.
محمدرضا پورابراهیمی نماینده مردم کرمان و رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفتوگوی مشروح با فارس، در خصوص لایحه CFT از لوایح مربوط به FATF و بررسی آن در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: بحث لوایح مرتبط با FATF اگر چه ماهیتشان ایجاد شفافیت، ایجاد اطلاعات و کمک به بهبود عملیات بانکی بین اعضای گروه FATF است، اما حقیقت مسئله دیگری است. وی افزود: هر چند لوایح مرتبط با FATF به دنبال ایجاد شفافیت، جلوگیری از تأمین مالی تروریسم و همچنین پولشویی و موارد این گونه است، اما به نظر میرسد آنچه وجود دارد ماجرایی متفاوت از ماهیت و هدفی است که آنها پیگیری میکنند، اگر چه در ظاهر آن هدف را اعلام میکنند و موضوع آن شفافیت اطلاعات و جلوگیری از تأمین مالی تروریسم است، اما واقعیت خیلی متفاوت از این است.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس ادامه داد: در موضوع FATF و مفادی که در ارتباط با آن آمده است حتماً جمهوری اسلامی ایران باید با دقت و مراقبت موضوع را پیگیری کند، البته در خصوص لوایحی که مربوط به اصلاح قوانین داخلی کشور است شرایط را (به خاطر داخلی بودن مسائل) خودمان میتوانیم مدیریت کنیم.
الزامات ما در لوایح مربوط به FATF هیچ نقشی برای اجرایی شدن ندارد
پورابراهیمی در رابطه با اصلاح قوانین داخلی کشور عنوان کرد: موضوعات را در ارتباط با ارتقای شفافیت اطلاعات مالی و اقتصادی میتوانیم افزایش دهیم و همه اینها با افزایش نظارت و پیگیریهای مجلس و همچنین عملیات اجرایی آن توسط دولت میتواند پیگیری شود، اما نگرانی از زمانی شروع میشود که مرتبط با کنوانسیون است و آن موضوع کنوانسیون تأمین مالی مبارزه با تروریسم است که شاید اصلیترین موضوع ما در این بخش CFT است که شاهبیت تصمیم گیری در ارتباط با FATF است.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی همچنین خاطرنشان کرد: من فکر میکنم در رابطه با کنوانسیون مبارزه با تأمین مالی تروریسم به رغم ادعاهایی که برخی افراد مطرح میکنند و میگویند اگر ما شرایطی داریم بر اساس آن اقدام خواهد شد. موضوعات مربوط به حوزه همراهی FATF با جمهوری اسلامی ایران، به شکلی انجام خواهد شد و به ما و کشورهای دیگر کمک خواهد کرد. اولین نکتهای که وجود دارد این است که در این کنوانسیون شرایطی که جمهوری اسلامی ایران عنوان میکند بسیار متفاوت خواهد بود. وی در همین رابطه عنوان کرد: تصور من این است که آنچه در ارتباط با موضوع همکاری ما با کنوانسیون تأمین مالی تروریسم مطرح میشود این است که ماهیت و اهدافی که در این حوزه پیگیری میشود، متفاوت از آن چیزی است که ما در کشور تشریح و تبیین میکنیم. پورابراهیمی افزود: الزاماتی که در این ارتباط مطرح میشود مبنی بر اینکه اگر ما به آن شرط و الزامی اضافه کنیم و در متن کنوانسیون آن را لحاظ کنیم، باعث میشود که ما محدودیتهایی اعمال کنیم و در قالب آن محدودیتها بتوانیم موضوعات خود را پیگیری کنیم، اینچنین نخواهد بود. این نماینده مجلس دهم شورای اسلامی ادامه داد: من فکر میکنم با توجه به تجربه کنوانسیونهای دیگر و همچنین نظر متخصصان حوزه بینالملل، بر اساس گزارشهای واصله حقیقت این است که آن الزاماتی که کشورهایی مانند جمهوری اسلامی ایران در بحث وارد میکند هیچ نقشی برای اجرایی شدن ندارد.
عربستان یکی از حامیان مالی تروریسم در منطقه
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در ادامه سخنانش خاطرنشان کرد: متأسفانه برخی کشورها هیچ گونه تعهدی به اجرای شفافیت و رعایت آن ندارند و در لیست سیاه FATF قرار نمیگیرند، اما جمهوری اسلامی ایران که شفافترین قوانین و مقررات را دارد و در این رابطه قانون مبارزه با پولشویی و قانون مبارزه با تأمین مالی تروریسم را سالهاست تصویب کرده و خیلی از کشورهای دیگر جلوتر است (و هم بر اساس مبانی دینی و شرعی و همچنین قوانین کشورمان خود را ملزم به شفافیت اطلاعات میدانیم) را در یک شرایطی قرار میدهند که جزو اعضای FATF قرار نمیگیرد و نمیتواند از آن روابطی که بین اعضا وجود دارد استفاده کند.
پورابراهیمی افزود: طبیعتاً آنچه در این حوزه وجود دارد یک رفتار کاملاً سیاسی دوگانه است، یعنی ورود به موضوع کنوانسیون مبارزه با تأمین مالی تروریسم به عنوان یکی از محورهای مهم و اساسی FATF دربردارنده این است که ادبیاتی که امروز گروه FATF دارند یک رفتار دوگانه سیاسی است، بنابراین این هم یکی از نکات مهم ماست.
دهقان: پذیرش الزامات FATF اقتصاد ملی را قفل میکند
محمد دهقان نیز اظهار داشت: اسحاق جهانگیری در جلسه غیرعلنی روز چهارشنبه تلاش کرد وضعیت کشور را سیاه نشان دهد و بستری را فراهم کند تا حرفش مبنی بر اینکه راهحل مشکلات کشور سیاسی است، تحقق یابد.
نماینده مردم طرقبه و چناران در مجلس ادامه داد: نمایندگان در آستانه تصمیمگیری برای لایحه CFT هستند. اسحاق جهانگیری با اظهارات خود تلاش کرد وضعیت موجود را اضطراری جلوه داده و اینگونه به نمایندگان القا کند که چارهای جز تصویب لایحه CFT و پذیرش الزامات FATF وجود ندارد، البته این تفکر طرفدارانی در مجلس دارد و آقای لاریجانی نیز از آن حمایت میکند.
نایب رئیس فراکسیون نمایندگان ولایی گفت: در شرایط جنگ اقتصادی نباید اطلاعات اقتصادی کشور به دشمنان داده شود، زیرا عرضه اطلاعات به دشمنان موجب میشود تحریمهای هوشمند علیه جمهوری اسلامی شکل گیرد.
اگر دولت بخواهد شاگرد خوب کلاس FATF باشد، نمیتواند تحریمها را دور بزند
وی تصریح کرد: اگر در وضعیت جنگ اقتصادی دولت بخواهد شاگرد خوب کلاس FATF باشد نمیتواند تحریمها را دور بزند، اگر دولت همه الزامات FATF را بپذیرد، امریکا و انگلیس میتوانند نظارت روزانه بر عملکرد اقتصادی کشور داشته باشند که اقتصاد کشور را دچار مشکلات اساسی میکند.
عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس گفت: دولت اعلام میکند کشور در شرایطی قرار دارد که از یک سو مورد تحریم امریکا واقع شده و از سوی دیگر اروپا همکاری اقتصادی با ایران را مشروط به اجرای الزامات FATF کرده است، لذا تصویب لایحه CFT و پذیرش الزامات FATF ضروری است تا ایران مجدداً به لیست سیاه FATF بازنگردد و امکان ادامه روابط بانکی ایران با غرب وجود داشته باشد.
دهقان گفت: تاکنون دولت ۴۰ الزام FATF را پذیرفته و اجرایی کرده و فقط یک الزام که آن لایحه CFT است باقی مانده است.
وی تأکید کرد: دولت به دست خود کشور را دچار انسداد کرده است. در سالهای ۹۰ و ۹۱ نیز ما با سختترین تحریمها مواجه بودیم، اما بیش از ۱۰۷میلیارد دلار نفت فروختیم و پول نفت به صورت غیررسمی وارد کشور شد. این وسط افرادی مانند بابک زنجانی نیز اختلاسهایی کردند، اما دولت باید تلاش کند مانع این گونه اختلاسها شود، نه اینکه کشور را دچار انسداد کند. نایب رئیس فراکسیون نمایندگان ولایی گفت: دولت تلاش دارد همه چیز برای خارج از کشور شفاف و برای داخل کشور پنهان باشد. اگر وزارت نفت بر اساس الزامات FATF عمل کند بعد از مدتی ما نمیتوانیم هیچ نفتی بفروشیم و اگر بفروشیم هم نمیتوانیم پولش را بازگردانیم.
دهقان گفت: بلایی که بر سر کشور آمد و با نوسانات شدید بازار ارز مواجه شدیم ناشی از اجرای الزامات FATF بود. اگر اجرای این الزامات متوقف شود، آرامش به کشور بازمیگردد و میتوانیم تحریمها را دور بزنیم. باید راه برای واردات دلار به کشور باز شود.
وی تصریح کرد: دولت در جلسات اعلام میکند در صورت پذیرش الزامات FATF هیچ کشوری حاضر نیست تضمین بدهد ایران از لیست سیاه خارج میشود یا تضمین بدهد الزامات جدیدی بر کشور تحمیل نمیشود. دهقان تأکید کرد: ایران کشور قدرتمندی است، ملت ایران میتوانند از این مرحله عبور کنند، تسلیم شدن و کوتاه آمدن اقتصاد کشور را قفل خواهد کرد. اجرای الزامات FATF در شرایط تحریم اقتصاد کشور را قفل میکند.
امیرآبادی: حامیان «CFT» تضمین میدهند با ما مانند برجام رفتار نشود؟
همچنین احمد امیرآبادی عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی در جمع دانشجویان دانشگاه امام صادق (ع) گفت: سؤال ما از حامیان FATF و CFT این است که آیا تضمین میدهند که اگر اینها تصویب شدند ۵۰ کشور یا ۵۰ بانک بزرگ با ما همکاری میکنند؟ آقای روحانی، آقای لاریجانی، آقای ظریف، وزیر اقتصاد یا شورای عالی امنیت ملی هرکدام میخواهند تضمین بدهند، بیایند این کار را انجام دهند. وی ادامه داد: آقای ظریف میگوید عربستان به معاهده رفع تبعیض علیه زنان پیوسته ولی نمیگذارد زنان رانندگی کنند! این قیاس معالفارق است، آن عربستان است و دلارهایش را به پای ترامپ میریزد، به همین دلیل چیزی به آنها نمیگویند، ما جمهوری اسلامی هستیم نه عربستان. این نماینده مجلس تأکید کرد: چه کسی تضمین میکند با پیوستن به CFT میتوانیم تحریمها را دور بزنیم؟ چه کسی تضمین میکند با ما مانند برجام رفتار نکنند؟
وی تصریح کرد: اگر ما در ایام تحریمهای امریکا بیاییم تمام مسائل اقتصادی خود را شفاف کنیم، این به نفع ملت است یا به ضرر ملت؟ یکی این سؤال را پاسخ دهد! وقتی یک معاهده بینالمللی را پذیرفتیم باید با آنها همکاری کنیم. امیرآبادی تصریح کرد: ما فردا میخواهیم برای مردم دارو وارد کنیم، میخواهیم پول نفت را بگیریم، آیا تضمین میدهند که با این معاهده به مشکل نخوریم؟
این نماینده مجلس ادامه داد: شرایط FATF حد یقف ندارد و با بهانههای دیگر میآیند و میگویند فلان چیز را باید اصلاح کنید. وی با بیان اینکه ما الان در مجمع اقتصادی اوراسیا عضو ناظر هستیم، گفت: با وجود اسرائیل و سعودیها و رأی منفی آنها تضمینی برای عضویت ما در این مجمع و خروج از لیست سیاه نیست.