شاید تقابل میان طب سنتی و طب مدرن موجب شده تا با تمام وعدههایی که برای پوشش بیمهای خدمات و ویزیت طب سنتی و حتی پوشش بیمهای داروهای گیاهی طی چند سال گذشته وجود داشته، این ماجرا همچنان به ثمر نرسد. نتیجه بیمهنشدن خدمات طبسنتی هم آشفته بازاری است که در آن هرکس به صرف آشنایی با نام چند گیاه دارویی و به پشتوانه شکست طب مدرن در درمان بسیاری از امراض و سرگردانی مردم، برای خودش تشکیلات طب سنتی راه بیندازد و تا هنگام بروز چالشهای جدی برای بیماران مراجعهکننده هیچ نظارتی در کار نباشد. اما حالا مدیرکل دفتر طب ایرانی وزارت بهداشت از رایزنیهای صورتگرفته با سازمان بیمه سلامت، برای پوشش بیمهای «ویزیت طب سنتی ایرانی» خبر میدهد.
نگاه پیشگیرانه طب سنتی چندان به مذاق پزشکان طب مدرن خوش نمیآید. طب سنتی اصیل بر اصلاح سبک زندگی تأکید دارد و دارو و درمان محور نیست و همین مسئله موجب شده تا تقابلی جدی میان سردمداران طب سنتی و مدرن درگیرد؛ تقابلی که حضور سیدحسن قاضیزادههاشمی پزشک عطارزادهای که حالا سکان وزارت بهداشت را در دست میگرفت نه فقط از حجمش نکاست، بلکه وی با تنزل معاونت طب سنتی به مدیرکلی موضعش را درباره طب سنتی بیش از پیش روشن کرد. اما با تمام اینها و کارایی طب سنتی و نگاه پیشگیرانهاش امری غیرقابل انکار است و برای پیشگیری از شیادیهایی که به نام طب سنتی صورت میگیرد وزارت بهداشت موظف است، حلقه نظارتیاش را گسترش و یکی از ابزارهای این نظارت میتواند در قالب قراردادهای بیمهای با پزشکان و متخصصان مورد تأیید طب سنتی باشد و مردم هم از این طریق متوجه میشوند که پزشکان مورد تأیید وزارت بهداشت چه کسانی هستند. از سوی دیگر در شرایط کنونی که کفگیر منابع به تهدیگ خورده و وزارت بهداشت و سازمانهای بیمهای به دنبال کاهش هزینهها هستند، توجه بیشتر به طب سنتی به عنوان طبی پیشگیرانه میتواند هزینههای نظام سلامت را در دراز مدت کاهش داده و به مدیریت بهتر منابع منجر خواهد شد.
اعلام مراکز مجاز طب سنتی
آنطور که دکتر محمود خدادوست، مدیرکل دفتر طب ایرانی وزارت بهداشت خبر میدهد، رایزنیهای با سازمان بیمه سلامت، برای پوشش بیمهای «ویزیت طب سنتی ایرانی» در حال انجام است. به گفته وی، هماکنون ۵۶ سلامتکده، کلینیک و درمانگاه طب سنتی ایرانی در کشور فعالیت میکنند. خدادوست درباره سرنوشت بیمهشدن ویزیت خدمات طب سنتی ایرانی و اقداماتی که قرار بود برای پوشش بیمهای این خدمات صورت گیرد، میافزاید: به دنبال جلسات و توافقی که با سازمان بیمه سلامت ایرنیان داشتیم، به زودی ویزیت طب سنتی ایرانی که توسط متخصصان این رشته دریافت میشود، تحت پوشش این سازمان بیمهگر قرار میگیرد. خدادوست همچنین درباره فعالیت سایتهای مجازی در حوزه ارائه خدمات طب سنتی و سودجوییهایی که در این حوزه صورت میگیرد، میگوید: در این زمینه نیز طی مکاتباتی که با پلیس فتا و وزارت ارشاد صورت گرفت، سایتهای مجاز و همچنین برخی از سایتهای غیرمجاز را معرفی کردیم. در عین حال برای آگاهی و اطلاعرسانی به مردم درباره سایتهای مجاز که اطلاعات درستی را در اختیارشان میگذارند، در صفحه دفتر طب ایرانی در سایت وزارت بهداشت اسامی این سایتها و مراکز ارائهدهنده خدمات طب سنتی ایرانی را اعلام کردیم.
وعدهای تکراری
پیش از این نیز بارها وعده پوشش بیمهای دارو و درمانهای طب سنتی داده شده بود. نمونهاش اظهارت مدیرکل دفتر طب ایرانی وزارت بهداشت در سال ۱۳۹۴ که از تعرفهگذاری خدمات طب سنتی خبر و وعده داد که به زودی ویزیت و مشاورههای طب سنتی تحت پوشش بیمه میروند. امروز بعد از سپریشدن سه سال از این وعده هنوز شاهد حمایت بیمهها از طب سنتی نیستیم و همین مسئله نیز یکی از پایههای فقدان نظارت مناسب بر عملکرد کسانی است که مدعی تخصص در طب سنتی هستند.
طبی که موجب میشود مردم کمتر بیمار شوند.
اما با تمام اینها انگار مسئولان بیمه سلامت هم به این نتیجه رسیدهاند که میتوان با طب سنتی منابع سلامت را بهتر مدیریت کرد. داوود حاج قاسمعلی، قائممقام معاون بیمه خدمات سلامت سازمان بیمه سلامت ایران معتقد است: طب سنتی یک طب سلامتنگر و کلنگر بوده و همواره رویکرد این طب این بوده که مردم کمتر بیمار شوند. در بسیاری از کشورهای پیشرفته از جمله آلمان و کانادا بیش از ۵۰ درصد داروهای مورد استفاده مردم داروهای گیاهی است.
وی تأکید میکند: اکثر مردم چین با داروهای گیاهی درمان میشوند، چراکه اگر داروهای شیمیایی مصرف کنند با توجه به جمعیت این کشور باید نصف اقتصادشان را به دارو اختصاص دهند. بنابراین توجه به طب سنتی یکی از راهحلهای کشورها برای جلوگیری از هدر رفت منابع سلامت و عوارض ناشی از داروهای شیمیایی است. حاج قاسمعلی با تأکید بر تنظیم قوانین و تعریف جایگاه متخصصان علوم مختلف از جمله طب سنتی میافزاید: طب سنتی در کنار طب مدرن میتواند تأثیرگذار باشد. طب سنتی لزوماً از داروهای گیاهی استفاده نمیکند، بلکه با اقداماتی در تغییر سبک زندگی باعث میشود که افراد زندگی سالمتری داشته باشند که در نهایت این موضوع به نفع نظام سلامت و بیمه خواهد بود.