شرایط مناسب آب و هوایی سبب شده تا شهرکرد در مرکز استان چهارمحال و بختیاری با داشتن باغات وسیع و پرثمر همواره مشهور باشد. با تمام این مزایا، حالا خبر حاکی از آن است که شیوع خشکسالی و تغییر کاربری باغها موجب شده تا کمکم جای این مناطق باصفا را پاساژها و مکانهای تجاری بگیرد؛ موضوعی که موجب شد تا مدیر گنجینه آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری ادامهدار شدن این روند را سبب نابودی تدریجی باغات در این شهر که به باغشهر معروف است دانسته و خواستار جلوگیری از آن شود.
«شهرکرد» که در گذشته به «دهکرد» شهرت داشت، یکی از شهرهای زیبا و سرسبز استان «چهارمحال و بختیاری» است که به سرزمینی مرتفع، کوهستانی، برخوردار از جاذبههای طبیعی با چشماندازی مسحورکننده و قدمتی کهن شناخته میشود.وجود باغات پرمحصول سبب شده تا این منطقه از لحاظ تولیدات انواع میوه از غنای خوبی برخوردار باشد و این در حالی است که وجود باغات متنوع در این شهر موجب شده تا همواره از هوای دلانگیزی برخوردار بوده و به یکی از مهمترین مناطق گردشگری طبیعی تبدیل شود.
کاهش مساحت باغها بر اثر خشکسالی
همانطور که گفته شد وجود انبوهی از باغات میوه در چهارمحال و بختیاری بهخصوص شهرستان شهرکرد سبب شده تا همواره این استان از مناطق خوش آب و هوا و سرسبز به شمار رود. با این وجود، کاهش بارش و خشکسالیهای مستمر باعث خشک شدن چشمهها، کاهش دبی قنوات و کمآبی رودخانهها، تغییر نوع و زمان بارش، چرای بیرویه و شخم و شیار در عرصههای ملی از مهمترین عوامل تهدیدکننده گونههای گیاهی چهارمحال و بختیاری بوده به طوری که این مهم در کاهش هر ساله میزان باغات در این استان خصوصاً شهرکرد تأثیر منفی داشته است.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری با تأیید این مشکلات میگوید: «چهارمحال و بختیاری در خشکسالیهای یک دهه اخیر با کمبود یکهزار و ۳۰۰ میلیمتری بارشها مواجه شده که به اندازه بارش دو سال این استان است؛ موضوعی که موجب شده تا امسال به عنوان هفتمین استان خشک کشور شناخته شود.»این در حالی است که پیش از وقوع خشکسالی ۶۵ درصد بارشهای چهارمحال و بختیاری به صورت برف بود و این در حالی است که سال زراعی جاری میزان بارش برف استان به کمتر از ۲۰ درصد رسید.
هماینک سه درصد چهارمحال و بختیاری به خشکسالی شدید، ۹۳ درصد خشکسالی متوسط و چهار درصد خشکسالی خفیف دچار شده است.ابراهیم شیرانی با تأیید این معضل میافزاید: «چهارمحال و بختیاری دارای ۴۰ هزار هکتار باغ است که به دلیل وقوع پدیده خشکسالی در یک دهه اخیر، نزدیک ۸۰ درصد باغات این استان دچار خشکسالی و خسارت شده است.»
کاهش مساحت باغات در شهرکرد
با وجود اینکه دسترسی به روانآبها، قناتها، چشمهها و رودخانهها و نیز وجود مرغزار تاریخی معروف به نام «چمن دهکرد» سبب سرسبزی شهرکرد شده، اما نباید از یاد برد که احداث باغچههای مختلف در «باغشهر» شهرکرد از سوی سبراندیشانی مانند حاجابراهیمخان رئیسی دهکردی، حاجعبدالباقی صولت دهکردی، سیدحسین میرممتاز، سیدمحمدباقر امامی نجفی دهکردی و احمد مظاهری باعث شده بود تا این شهر دارای آب و هوایی بسیار مطبوع در فصول گرم و سرد و پربارش در ماههای انتهایی سال باشد.
مدیر گنجینه آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری با تأیید این موضوع میگوید: «باغچههای احداث شده در شمال این شهر و احداث باغآقا (تپهآقا، باقرآباد) در دهه ۱۳۱۰ هجری شمسی و بوستان گل سرخ (ملت) و بوستان جنگلی تهلیجان که در سالهای پایانی دهه ۱۳۵۰ احداث شدند، همه و همه موجب شد تا با قاطعیت بتوان شهرکرد جدید و دهکرد قدیم را یک باغشهر به حساب آورد.»بابک زمانیپور میافزاید: «در این بین همت اهالی شهرکرد در غرس انواع درختان مثمر و زینتی در حیاطهای خانههایشان اعم از گردو، تاک، سنجد، زردآلو، هلو، سیب و یاس بنفش بخشی دیگر از فرهنگ مردم شهرکرد در توجه به سرسبزی و درختکاری را نشان میداد.»
با تمام این مزایا و زحماتی که برای احداث این مناطق طی سالها کشیده شد، اما برخی تغییرات از جمله احداث شهرک میرآباد در بالادست چاههای گدارچشمه و خانهسازیهای مختلف از اواخر دهه ۱۳۵۰ به بعد در محدوده این باغات علاوه بر آلودگی و کاهش آبدهی سرچشمهها همراه با تغییرات اقلیمی موجب شد تا عرصه این مجموعههای مصفّا به مرور کوچک و کوچکتر شود تا جایی که گاه از آنها چیزی جز خاطره باقی نمانده است.مدیر گنجینه آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری ادامه میدهد: «ادامهدار بودن این تخریبها در کنار وقوع خشکسالی سبب شده تا روز به روز از مساحت باغات در شهرکرد کاسته شود که این مهم میطلبد تا قبل از رسیدن به فاجعه چارهاندیشی شود.»